Beykozlu
New member
1. Dolar yeni güne tarihi doruğu olan 9.95 düzeyine çıkarak başladı. Dolardaki yükselişin aniden hızlanmasının niçini ne?
Dolar bu yıl TL karşısında yüzde 20’den çok bedel kazandı. Geçtiğimiz haftalardaki yükselişin ana niçini, enflasyon yükselirken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faizi indirmesiydi. Lakin dün ve bugünkü yükseliş Amerika’yla bağlantılı. Amerikan enflasyonunun beklentileri aşması doları ateşledi.
Amerika’da dün açıklanan ekim ayı tüketici enflasyonu beklentilerin hayli üzerinde geldi. Ekim ayında tüketici fiyatları yüzde 0.9 arttı. Beklenti, 0.6 artacağı tarafındaydı. Yıllık enflasyon yüzde 6.2’ye çıktı.
“Ne var canım, bizim enflasyonumuz yüzde 20. Hem o da resmisi…” diyenler olabilir lakin Türkiye ile Amerika’yı karşılaştırmak yanlış. Yüzde 1-2 enflasyona alışkın bir ülke için yüzde 6.2 çok yüksek bir oran…
2. Pekala enflasyondaki yükseliş doların niye ateşini çıkardı?
Zira enflasyon beklenenden yüksek çıkınca Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) faiz artırımlarını öne çekebileceği tasası güçlendi. Malum, merkez bankalarının temel silahı faiz. FED pandemide ekonomiyi desteklemek için siyaset faizini yüzde 0-0.25 bandına indirmişti. Pandemi sona ererken faizi bir daha yükselteceği biliniyordu ancak FED Lideri Jerome Powell bu hususta hiç çabuk etmeyeceklerini, çünkü pandemiden daha sonra ortaya çıkan yüksek fiyat artışlarının kalıcı değil süreksiz olduğunu söylüyordu. İşte dün açıklanan ekim ayı enflasyonu, Powell’ın savunduğunun aksine enflasyonun süreksiz değil pekala kalıcı olabileceğini gösterdi. FED’in “parasal sıkılaşmaya”, yani faiz artırımlarına ve piyasaya verdiği parayı azaltmaya beklenenden süratli başlama mümkünlüğü arttı.
3. Güzel de FED’in faizi ile dolar/TL içinde nasıl bir bağ var?
FED pandemide faizi yüzde 0-0.25’e çekerken bir yandan da piyasaya da trilyonlarca dolar pompalamıştı. Bu siyaset bütün dünyada risk iştahının hayli artmasına, borsalara, kripto paralara, gelişmekte olan ülke varlıklarına para akmasına niye oldu. Ama mali gevşemenin bir yan tesiri vardı: Enflasyonun yükselmesine niye oldu. FED artık enflasyonu denetim altında tutmak için piyasaya verdiği parayı azaltacak, faizi artıracak. Piyasaya para pompalamak için her ay bankalardan yaptığı 120 milyar dolarlık bono-tahvil alımını azaltacağını deklare etti bile. Bu süreçte doların ve dolar cinsinden varlıkların bedeli ya da getirisi yükselecek.
Hakikaten dün ABD enflasyonu beklenenin üzerinde gelince doların kuvvetli paralar karşısındaki bedelini izleyen Dolar Endeksi yükselişe geçti, uzun vakit daha sonra birinci defa 95 düzeyini geçti. Dolar tüm dünyada kıymet kazanırken TL karşısında da yükseldi.
4. Dolardaki yükselişin tek niçini Amerika’nın enflasyonu mu yani?
Alışılmış ki değil. Asıl sorunun enflasyon yükselirken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faizi indirmesi olduğunu üstte görmüştük. Gelecek hafta Merkez Bankası bu ayın faiz toplantısını (“Para Siyaseti Kurulu”) yapacak. Oradan yeni bir indirim sonucunın çıkacağı beklentisi de dolardaki yükselişi destekliyor.
Dolar bu yıl TL karşısında yüzde 20’den çok bedel kazandı. Geçtiğimiz haftalardaki yükselişin ana niçini, enflasyon yükselirken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faizi indirmesiydi. Lakin dün ve bugünkü yükseliş Amerika’yla bağlantılı. Amerikan enflasyonunun beklentileri aşması doları ateşledi.
Amerika’da dün açıklanan ekim ayı tüketici enflasyonu beklentilerin hayli üzerinde geldi. Ekim ayında tüketici fiyatları yüzde 0.9 arttı. Beklenti, 0.6 artacağı tarafındaydı. Yıllık enflasyon yüzde 6.2’ye çıktı.
“Ne var canım, bizim enflasyonumuz yüzde 20. Hem o da resmisi…” diyenler olabilir lakin Türkiye ile Amerika’yı karşılaştırmak yanlış. Yüzde 1-2 enflasyona alışkın bir ülke için yüzde 6.2 çok yüksek bir oran…
2. Pekala enflasyondaki yükseliş doların niye ateşini çıkardı?
Zira enflasyon beklenenden yüksek çıkınca Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) faiz artırımlarını öne çekebileceği tasası güçlendi. Malum, merkez bankalarının temel silahı faiz. FED pandemide ekonomiyi desteklemek için siyaset faizini yüzde 0-0.25 bandına indirmişti. Pandemi sona ererken faizi bir daha yükselteceği biliniyordu ancak FED Lideri Jerome Powell bu hususta hiç çabuk etmeyeceklerini, çünkü pandemiden daha sonra ortaya çıkan yüksek fiyat artışlarının kalıcı değil süreksiz olduğunu söylüyordu. İşte dün açıklanan ekim ayı enflasyonu, Powell’ın savunduğunun aksine enflasyonun süreksiz değil pekala kalıcı olabileceğini gösterdi. FED’in “parasal sıkılaşmaya”, yani faiz artırımlarına ve piyasaya verdiği parayı azaltmaya beklenenden süratli başlama mümkünlüğü arttı.
3. Güzel de FED’in faizi ile dolar/TL içinde nasıl bir bağ var?
FED pandemide faizi yüzde 0-0.25’e çekerken bir yandan da piyasaya da trilyonlarca dolar pompalamıştı. Bu siyaset bütün dünyada risk iştahının hayli artmasına, borsalara, kripto paralara, gelişmekte olan ülke varlıklarına para akmasına niye oldu. Ama mali gevşemenin bir yan tesiri vardı: Enflasyonun yükselmesine niye oldu. FED artık enflasyonu denetim altında tutmak için piyasaya verdiği parayı azaltacak, faizi artıracak. Piyasaya para pompalamak için her ay bankalardan yaptığı 120 milyar dolarlık bono-tahvil alımını azaltacağını deklare etti bile. Bu süreçte doların ve dolar cinsinden varlıkların bedeli ya da getirisi yükselecek.
Hakikaten dün ABD enflasyonu beklenenin üzerinde gelince doların kuvvetli paralar karşısındaki bedelini izleyen Dolar Endeksi yükselişe geçti, uzun vakit daha sonra birinci defa 95 düzeyini geçti. Dolar tüm dünyada kıymet kazanırken TL karşısında da yükseldi.
4. Dolardaki yükselişin tek niçini Amerika’nın enflasyonu mu yani?
Alışılmış ki değil. Asıl sorunun enflasyon yükselirken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faizi indirmesi olduğunu üstte görmüştük. Gelecek hafta Merkez Bankası bu ayın faiz toplantısını (“Para Siyaseti Kurulu”) yapacak. Oradan yeni bir indirim sonucunın çıkacağı beklentisi de dolardaki yükselişi destekliyor.