Beykozlu
New member
The Economist mecmuasının McDonalds’ın bütün dünyadaki restoranlarında satılan eseri Big Mac’in farklı ülkelerdeki fiyatlarından yola çıkarak hazırladığı “Big Mac Endeksi”nin 2021 yılı bilgileri belirtildi. Endeks, Big Mac’in Amerika’daki fiyatını temel paha olarak kabul ediyor ve farklı ülkelerdeki meblağları Amerika fiyatıyla karşılaştırarak ulusal paraların ne oranda bedelli ya da bedelsiz olduğunu buluyor.
Son Big Mac Endeksi, Türk Lirası’nın yüzde 58.7 bedelsiz olduğuna işaret etti. Bu bilgi, Merkez Bankası’nın gerçek efektif kur verisiyle uyumlu. Merkez Bankası tarafınca bir daha satın alma gücü paritesi teorisine bakılırsa hazırlanan gerçek efektif kur endeksi de, Haziran ayında yüzde 59.7’ye inmişti.
İhracat odaklı ülkelerde daha düşük…
Big Mac’in nazarance en ucuz olduğu ülke ise bu yıl Lübnan oldu. Ağır bir ekonomik kriz yaşayan Lübnan’ın para ünitesi, Big Mac Endeksi’ne göre dolara bakılırsa yüzde 70.2 bedelsiz durumda.
İhracatlarını desteklemek için ulusal paralarını şuurlu olarak kıymetsiz tutan Asya ülkelerininde de Big ucuza satıldığı görülüyor. Big Mac Çin’de Amerika’daki bedelinin yüzde 38.8, Hong Kong’da yüzde 52.2, Hindistan’da yüzde 54.9, Endonezya’da yüzde 58.5 altına satılıyor. Bu bedeller, bu ülke paralarının birebir oranda dolara nazaran bedelsiz olduğunu gösteriyor.
Buna karşılık kişi başına gelire nazaran dünyanın en varlıklı ülkelerinden biri olan Norveç’te Big Mac, Amerika’dan yüzde 11.5 değerliye satılıyor. Bu, Norveç Kronu’nun Amerikan dolarına nazaran yüzde 11.5 bedelli olduğuna işaret ediyor. Avrupa’nın bir öbür zengini İsviçre’de Big Mac Amerika’dan yüzde 24.7 daha pahalı…
Big Mac’in en değerli olduğu ülke ise Venezüella. Venezüella’da Big Mac, Amerika’ya bakılırsa yüzde 47.7 daha kıymetli. Bu, Venezüella para ünitesinin dolara göre bu oranda daha bedelli olduğuna işaret ediyor. Bilindiği üzere Venezeülla’da resmi ve karaborsa olmak üzere iki başka piyasa var. Dolar karaborsada resmi kura göre epey daha pahalı…
Big Mac Endeksi’nin tarihçesi ve getirilen eleştiriler…
The Economist mecmuası Big Mac Endeksi’ni 1986’da geliştirmişti. Enreks, iktisatta “Satın alma gücü paritesi” olarak bilinen teoriye dayanıyor ve tıpkı eser yahut eser sepetinin farklı ülkelerde uzun vadede tıpkı bedele karşılık gelmesi gerektiği fikrini temel alıyor.
Big Mac Endeksi’ni eleştiren iktisatçılar ise fakir ülkelerde personellik maliyetinin daha düşük olduğuna dikkat çekerek buralarda Big Mac’in daha ucuz olmasının olağan olduğunu, bunun kurun bedeliyle ilgisinin olmadığını belirtiyorlar…
Son Big Mac Endeksi, Türk Lirası’nın yüzde 58.7 bedelsiz olduğuna işaret etti. Bu bilgi, Merkez Bankası’nın gerçek efektif kur verisiyle uyumlu. Merkez Bankası tarafınca bir daha satın alma gücü paritesi teorisine bakılırsa hazırlanan gerçek efektif kur endeksi de, Haziran ayında yüzde 59.7’ye inmişti.
İhracat odaklı ülkelerde daha düşük…
Big Mac’in nazarance en ucuz olduğu ülke ise bu yıl Lübnan oldu. Ağır bir ekonomik kriz yaşayan Lübnan’ın para ünitesi, Big Mac Endeksi’ne göre dolara bakılırsa yüzde 70.2 bedelsiz durumda.
İhracatlarını desteklemek için ulusal paralarını şuurlu olarak kıymetsiz tutan Asya ülkelerininde de Big ucuza satıldığı görülüyor. Big Mac Çin’de Amerika’daki bedelinin yüzde 38.8, Hong Kong’da yüzde 52.2, Hindistan’da yüzde 54.9, Endonezya’da yüzde 58.5 altına satılıyor. Bu bedeller, bu ülke paralarının birebir oranda dolara nazaran bedelsiz olduğunu gösteriyor.
Buna karşılık kişi başına gelire nazaran dünyanın en varlıklı ülkelerinden biri olan Norveç’te Big Mac, Amerika’dan yüzde 11.5 değerliye satılıyor. Bu, Norveç Kronu’nun Amerikan dolarına nazaran yüzde 11.5 bedelli olduğuna işaret ediyor. Avrupa’nın bir öbür zengini İsviçre’de Big Mac Amerika’dan yüzde 24.7 daha pahalı…
Big Mac’in en değerli olduğu ülke ise Venezüella. Venezüella’da Big Mac, Amerika’ya bakılırsa yüzde 47.7 daha kıymetli. Bu, Venezüella para ünitesinin dolara göre bu oranda daha bedelli olduğuna işaret ediyor. Bilindiği üzere Venezeülla’da resmi ve karaborsa olmak üzere iki başka piyasa var. Dolar karaborsada resmi kura göre epey daha pahalı…
Big Mac Endeksi’nin tarihçesi ve getirilen eleştiriler…
The Economist mecmuası Big Mac Endeksi’ni 1986’da geliştirmişti. Enreks, iktisatta “Satın alma gücü paritesi” olarak bilinen teoriye dayanıyor ve tıpkı eser yahut eser sepetinin farklı ülkelerde uzun vadede tıpkı bedele karşılık gelmesi gerektiği fikrini temel alıyor.
Big Mac Endeksi’ni eleştiren iktisatçılar ise fakir ülkelerde personellik maliyetinin daha düşük olduğuna dikkat çekerek buralarda Big Mac’in daha ucuz olmasının olağan olduğunu, bunun kurun bedeliyle ilgisinin olmadığını belirtiyorlar…