Beykozlu
New member
CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, ÇAYKUR’un kimi firmalara ziyanına çay satışı yaptığı savını Meclis gündemine taşıyarak, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli‘nin yanıtlaması için soru önergesi verdi.
Kelam konusu yazılı soru önergesinde Bekaroğlu; ÇAYKUR’un, İdare Şurasının aldığı karara istinaden 2020 yılından itibaren birtakım özel firmalara paketsiz/dökme çay satışına başladığını tabir eden Bekaroğlu, 2020 yılında kilogram başına 20 TL, 22 TL ve 22,50 TL olmak üzere üç firma ile toplam 18.000 ton çay satışının yapıldığını aktardı.
Bekaroğlu, 2021 yılında ise 23 ve 25 TL/kg’dan toplam 20.000 ton paketsiz/dökme kuru çay satışı için mutabakatlar yapıldığını hatırlattı.
“Maliyeti 29 TL olan çay 23-25 TL’den satılmış”
Üreticiden 3,87 TL’ye alınan yaş çaydan elde edilen 1 KG kuru çayın ÇAYKUR’a maliyetinin 29 TL olduğunu tabir eden Bekaroğlu şunları kaydetti:
“halbuki 2021 yılındaki paketlenmemiş/dökme kuru çay satış mutabakatlarını 23 ve 25 TL’lerden yapmıştır. bu türlü yapılan çay satışı ile kilogram başına ortalama 5 TL kamudan alınıp 5-6 tane özel dal firmasına aktarılmaktadır. Maliyetin altında yapılan bu satış süreçlerinden kaynaklı olarak ÇAYKUR’un ziyanına son iki yıldır yaklaşık 200 milyon TL eklenmiştir.”
“Satış sürecinin maliyetin epeyce altında yapıldığı anlaşılmaktadır”
Bekaroğlu, ÇAYKUR İdare Heyeti’nin 2018 yılında depolarda kalan çayların tıpkı yıl maliyetinde satıldığını ve birebir durumun 2019 için de geçerli olduğunu söz etti. Bekaroğlu şunları kaydetti:
“Stok maliyeti, bekleme niçiniyle artan rutubetin çekilmesi için bir daha fırınlama ihtiyacı üzere maliyet ögeleri dikkate alındığında bu satış süreçlerinin, çayın ÇAYKUR’a maliyetinin epey altında yapıldığı anlaşılmaktadır. 2020 ve 2021 senelerında ÇAYKUR’un en kaliteli çayını maliyetinin altında alan özel bölüm firmaları kampanya sırasında yaş çay almak için istekli davranmamakta, üreticiden yaş çayı alırken fiyatı uygunca aşağıya çekmektedirler.” dedi.
“Yükleme işleri ÇAYKUR’un araçlarıyla yapılmış”
Bekaroğlu, 2021’de yapılan mutabakatlara mevzu çayların satın alınan firmalar tarafınca alınarak kendi depolarında bekletilmesi yerine ÇAYKUR depolarında bekletildiğine dair tezlerin olduğunu aktardı.
Bekaroğlu, ÇAYKUR’un depolarının dolu olması nedeni öne sürülerek yeni üretilen çayların bu niçinle bozulma riskiyle karşı karşıya bırakıldığını söylemiş oldu.
CHP’li vekil ayrıyeten mukavelede yer almamasına rağmen yükleme süreçlerinin ÇAYKUR’un araçlarıyla yapıldığına dair tezler ve şikayetler olduğunu, buna rağmen kamuoyuna çabucak hemen “ikna edici” bir karşılığın verilemediğini söz etti.
ÇAYKUR’un özel bölüm firmalarına niye paketlenmemiş/dökme kuru çay satma muhtaçlığı duyduğunu soran Bekaroğlu, Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli’den şu sorularına yanıt istedi:
Kelam konusu yazılı soru önergesinde Bekaroğlu; ÇAYKUR’un, İdare Şurasının aldığı karara istinaden 2020 yılından itibaren birtakım özel firmalara paketsiz/dökme çay satışına başladığını tabir eden Bekaroğlu, 2020 yılında kilogram başına 20 TL, 22 TL ve 22,50 TL olmak üzere üç firma ile toplam 18.000 ton çay satışının yapıldığını aktardı.
Bekaroğlu, 2021 yılında ise 23 ve 25 TL/kg’dan toplam 20.000 ton paketsiz/dökme kuru çay satışı için mutabakatlar yapıldığını hatırlattı.
“Maliyeti 29 TL olan çay 23-25 TL’den satılmış”
Üreticiden 3,87 TL’ye alınan yaş çaydan elde edilen 1 KG kuru çayın ÇAYKUR’a maliyetinin 29 TL olduğunu tabir eden Bekaroğlu şunları kaydetti:
“halbuki 2021 yılındaki paketlenmemiş/dökme kuru çay satış mutabakatlarını 23 ve 25 TL’lerden yapmıştır. bu türlü yapılan çay satışı ile kilogram başına ortalama 5 TL kamudan alınıp 5-6 tane özel dal firmasına aktarılmaktadır. Maliyetin altında yapılan bu satış süreçlerinden kaynaklı olarak ÇAYKUR’un ziyanına son iki yıldır yaklaşık 200 milyon TL eklenmiştir.”
“Satış sürecinin maliyetin epeyce altında yapıldığı anlaşılmaktadır”
Bekaroğlu, ÇAYKUR İdare Heyeti’nin 2018 yılında depolarda kalan çayların tıpkı yıl maliyetinde satıldığını ve birebir durumun 2019 için de geçerli olduğunu söz etti. Bekaroğlu şunları kaydetti:
“Stok maliyeti, bekleme niçiniyle artan rutubetin çekilmesi için bir daha fırınlama ihtiyacı üzere maliyet ögeleri dikkate alındığında bu satış süreçlerinin, çayın ÇAYKUR’a maliyetinin epey altında yapıldığı anlaşılmaktadır. 2020 ve 2021 senelerında ÇAYKUR’un en kaliteli çayını maliyetinin altında alan özel bölüm firmaları kampanya sırasında yaş çay almak için istekli davranmamakta, üreticiden yaş çayı alırken fiyatı uygunca aşağıya çekmektedirler.” dedi.
“Yükleme işleri ÇAYKUR’un araçlarıyla yapılmış”
Bekaroğlu, 2021’de yapılan mutabakatlara mevzu çayların satın alınan firmalar tarafınca alınarak kendi depolarında bekletilmesi yerine ÇAYKUR depolarında bekletildiğine dair tezlerin olduğunu aktardı.
Bekaroğlu, ÇAYKUR’un depolarının dolu olması nedeni öne sürülerek yeni üretilen çayların bu niçinle bozulma riskiyle karşı karşıya bırakıldığını söylemiş oldu.
CHP’li vekil ayrıyeten mukavelede yer almamasına rağmen yükleme süreçlerinin ÇAYKUR’un araçlarıyla yapıldığına dair tezler ve şikayetler olduğunu, buna rağmen kamuoyuna çabucak hemen “ikna edici” bir karşılığın verilemediğini söz etti.
ÇAYKUR’un özel bölüm firmalarına niye paketlenmemiş/dökme kuru çay satma muhtaçlığı duyduğunu soran Bekaroğlu, Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli’den şu sorularına yanıt istedi:
- 30.09.2021 prestijiyle ÇAYKUR stoklarında bulunan paketsiz/dökme çay ölçüsü ne kadardır? Bunlar hangi senelerdaki üretime aittir? 2020 yılında ÇAYKUR depolarında 2018’den çay kalmasının sebebi nedir, bu olağan midir?
- 2020 ve 2021 senelerında ÇAYKUR hangi firmaya ne kadar ölçü çayı hangi fiyatlardan satmıştır?
- Hangi firmaya hangi yılın çayının verileceği ve hangi fiyattan çay satılacağı hangi objektif kriterlere göre belirlenmektedir? Bu satışlar için rastgele bir ihale yapılmış mıdır? Yapılmamışsa bunun sebebi nedir?
- ÇAYKUR’dan maliyetin altında fiyatlarla dökme çay alan firmalar hangileridir? Bu satışların yapılması için ÇAYKUR idaresine baskı yapıldığı argümanları yanlışsız mudur?
- ÇAYKUR’un alım fiyatının altında fiyata yaş çayı üreticiden alan özel kesim firmaları, ÇAYKUR’un en kaliteli çaylarını kendi maliyetlerinin altında fiyata aldığı için kuru çay üretmek için yaş çaya muhtaçlık duymamakta, üreticiden yaş çay almak için istekli davranmamakta, yaş çay alım fiyatını daha da aşağıya çekmektedir. bu türlü maliyetin altında fiyatlarla özel kesime paketsiz/dökme çay satmaya devam etmek, hem ÇAYKUR’un ziyanını büyütecektir ve birebir vakitte üreticinin çaydan elde ettiği gelirin azalmasına niye olacaktır. Bu yanlış uygulamayı düzeltmek ve üreticilerin mağduriyetini gidermek için ne üzere önlemler alacaksınız?
- 2020 yılında 2018 yılı maliyetinden çay satılması, stok maliyetleri ve öteki maliyetlerin hesaba katılmaması kamu ziyanına yol açmıştır. Bu ziyana niye olan ilgililer hakkında Bakanlığınız Teftiş Şurasına inceleme ve soruşturma yaptıracak mısınız?