Son senelerda artan estetik uygulamalar içersinde yer alan ‘diş beyazlatma(bleaching)’,kişinin optimal bir estetik manzaraya kavuşmasına yardım eder.
Diş beyazlatma, çeşitli niçinlerle rengi değişikliğe uğramış tek bir dişe uygulanabileceği üzere,tüm dişlere de uygulanabilir.
Beyazlatma uygulamaları ;
1-Office bleaching (muayenehanede uygulama)
2-Home bleaching (evde uygulama)
Halinde yapılmaktadır.
1-Office bleaching: Muayenehane şartlarında uygulanır.Ya mine üzerinde ki renklenmelerin giderilmesi ile ki buna external beyazlatma denir ya da devital(canlı olmayan, kanal tedavisi görmüş) dişlerin iç yapılarında uygulanan renk açma süreci ki buna da internal beyazlatma denir,şeklinde 2 türlü uygulaması vardır.
Yüzeysel renklenmeler çay, kahve, sigara, şarap üzere yiyecek ve içeceklerle olabildiği üzere birtakım klor heksidinli ilaçların kullanılmasıyla da olabilir.Bu tip renklenmeler, diş doktorunun yapacağı detartraj ve polisaj süreçleriyle giderilebilir.Şayet diş sert dokusuna kadar nüfuz etmiş bir renklenme var ise bu biçimde beyazlatma süreci ile dişin rengi açılabilir.
birtakım kimi diş gelişmeninin erken safhalarında alınan sistemik ilaçlar dişin mine ve dentin dokusunda hasarlı yahut eksik mineralizasyonlarla gelişim bozukluklarına bağlı sarı- kahverengi- yeşil- gri renk bozuklukları yaratabilirler.kimi vakit de yaşanılan bölgeye has olarak içme sularında bulunan fazla flour, dişlerde grimsi bir renk oluştururlar.Bunların hepsi içsel renkleşmelerdir ve yüzeysel temizliklerle giderilmesi mümkün değildir.Bu tip durumlarda yalnız başına beyazlatma uygulamaları da estetik manada kâfi bir sonuç vermeyecektir.Genelde protetik bir teşebbüs ( veneer kuronlar yahut laminate kaplamalar gibi) gerekli olabilmektedir.
Bir de iatrojenik( diş doktorunun niye olduğu) içsel renklenmeler vardır. örneğin kanal tedavisi sırasında güzel temizlenmemiş pulpa artıkları, gümüş kon kullanması, iyot içerikli kanal dolgu patları, gümüş dolguların yaptığı renklenmeleri sayabiliriz.Bu cins renklenmelerde beyazlatma süreci epeyce olumlu sonuçlar vermektedir.
Bu tip renkleşmelerin muayenehane ortamında beyazlatılması daha uygun olacaktır.Diş doktorunun muayenehanesinde uygulayacağı beyazlatma casuslarının etken unsuru carbamid peroksit %30, ya da hidrojen peroksit(H2O2) %38 üzere casuslardır.
2-Home bleaching
Kişinin bir daha tabip denetiminde lakin meskende kendi kendine uyguladığı bir beyazlatma sistemidir. Burada kullanılan beyazlatma casuslarının içeriğindeki etken unsur Office tipinde kullanılanla birebir olmakla birlikte konsantrasyonları daha düşüktür.Kişinin dişlerine özel olarak hazırlanmış şeffaf plakların içersine beyazlatma casusu konur,dişlere takılır, fazlası fırçayla alınır ve eserin prospektüsünde yazdığı biçimde 3- 8 saat ağızda bekletilir. Gece yatarken uygulanabileceği üzere gün içersinde de rahatlıkla kullanılabilir.Burada değerli olan kesinlikle tabip denetimidir.Hedeflenen beyazlığa ulaşıldıktan daha sonra süreç bitirilir ve motamot Office tipinde olduğu üzere dişler cilalanır ve flourlanır.
Beyazlatmada kullanılan casuslar ve yan tesirleri;
Devital dişlerin beyazlatılmasında kural olarak sodyum perborat ve ya karbamit peroksit üzere beyazlatıcı casuslar dişin pulpa odasına konur ve ortalama 3 gün beklenir.Yüzeysel beyazlatmada karbamit peroksit bazlı oksijenli beyazlatma casusları ya da hidrojen peroksit (H2O2) kullanılmaktadır.
Yan tesirler;
İnvitro çalışmalar, beyazlatma hususlarının denetimsiz kullanılmaları halinde diş sert dokularında kayıplara ve diş minesinde hasara yol açabileceğini göstermektedir.Bu durumu önlemek için deva olarak tercihen beyazlatma tedavisi tamamlandıktan daha sonra dişlerin florlanması gerekmektedir.
Beyazlatma ile ortaya çıkabilecek yan tesirler şunlardır;
-Ağız mukozası irritasyonları
-Diş kırıklarına rastlama sıklığının artması
-Dişlerde postoperatif hassasiyetin oluşması
-Kompozit dolgularda değişiklikler
-Diş sert dokusunda değişiklik
Beyazlatmanın başarısı ve tesir mühleti;
Bir araştırmaya göre birer saatlik iki uygulama ile gece boyunca yapılan sekiz saatlik uygulama içinde beyazlatma başarısı açısından bir fark yoktur.Bu da demektir ki ister muayenehane ortamında olsun isterse kişinin kendi kendine meskende uyguladığı beyazlatma olsun, sonuç açısından bir fark olmamaktadır.Yalnız kıymetli olan her iki uygulamada da kesinlikle tabip kontolü kaidedir.Hedeflenen beyazlatma tesiri, her hastaya ve hasta için seçilmiş beyazlatma hususuna bakılırsa değişmektedir.
Onarımlar üzerine tesiri;
Beyazlatma casuslarının protezler üzerine bilhassa porselen onarımlar üzerinde bir tesiri yoktur.Amalgam dolgulardan civa çıkarabilir.Çinkofosfat ve cam ionomerler çözünebilir.Kompozit dolgular beyazlatma ile daha açık bir renk alabilir,sertlikleri değişebilir,yüzeyleri pürüzlü bir hale gelebilir.Bunların kararı olarak kompozitte çatlaklar oluşabilir.Mine alanlarının rengi genelde dolgulara göre daha hayli açılmakta ve bu niçinle dolgular daha koyu olarak göze çarpmaktadır.Bu berbatlaşan estetik durum niçiniyle onarımların değiştirilmesi endikedir.
SONUÇ OLARAK;
Klasik beyazlatma hususları kesinlikle hekim denetiminde uygulanmalıdır.Beyazlatma tesirleri yaklaşık 2 yıl değişmemekte,tedavinin yinelanması mümkün olmaktadır.Tedavi bitiminde Diş tabibi tarafınca dişler kesinlikle hayli yeterli cilalanmalı,diş yüzeyinde oluşan olası pürüzlülükler giderilmeli ve flour uygulaması yapılmalıdır.
Diş beyazlatma, çeşitli niçinlerle rengi değişikliğe uğramış tek bir dişe uygulanabileceği üzere,tüm dişlere de uygulanabilir.
Beyazlatma uygulamaları ;
1-Office bleaching (muayenehanede uygulama)
2-Home bleaching (evde uygulama)
Halinde yapılmaktadır.
1-Office bleaching: Muayenehane şartlarında uygulanır.Ya mine üzerinde ki renklenmelerin giderilmesi ile ki buna external beyazlatma denir ya da devital(canlı olmayan, kanal tedavisi görmüş) dişlerin iç yapılarında uygulanan renk açma süreci ki buna da internal beyazlatma denir,şeklinde 2 türlü uygulaması vardır.
Yüzeysel renklenmeler çay, kahve, sigara, şarap üzere yiyecek ve içeceklerle olabildiği üzere birtakım klor heksidinli ilaçların kullanılmasıyla da olabilir.Bu tip renklenmeler, diş doktorunun yapacağı detartraj ve polisaj süreçleriyle giderilebilir.Şayet diş sert dokusuna kadar nüfuz etmiş bir renklenme var ise bu biçimde beyazlatma süreci ile dişin rengi açılabilir.
birtakım kimi diş gelişmeninin erken safhalarında alınan sistemik ilaçlar dişin mine ve dentin dokusunda hasarlı yahut eksik mineralizasyonlarla gelişim bozukluklarına bağlı sarı- kahverengi- yeşil- gri renk bozuklukları yaratabilirler.kimi vakit de yaşanılan bölgeye has olarak içme sularında bulunan fazla flour, dişlerde grimsi bir renk oluştururlar.Bunların hepsi içsel renkleşmelerdir ve yüzeysel temizliklerle giderilmesi mümkün değildir.Bu tip durumlarda yalnız başına beyazlatma uygulamaları da estetik manada kâfi bir sonuç vermeyecektir.Genelde protetik bir teşebbüs ( veneer kuronlar yahut laminate kaplamalar gibi) gerekli olabilmektedir.
Bir de iatrojenik( diş doktorunun niye olduğu) içsel renklenmeler vardır. örneğin kanal tedavisi sırasında güzel temizlenmemiş pulpa artıkları, gümüş kon kullanması, iyot içerikli kanal dolgu patları, gümüş dolguların yaptığı renklenmeleri sayabiliriz.Bu cins renklenmelerde beyazlatma süreci epeyce olumlu sonuçlar vermektedir.
Bu tip renkleşmelerin muayenehane ortamında beyazlatılması daha uygun olacaktır.Diş doktorunun muayenehanesinde uygulayacağı beyazlatma casuslarının etken unsuru carbamid peroksit %30, ya da hidrojen peroksit(H2O2) %38 üzere casuslardır.
2-Home bleaching
Kişinin bir daha tabip denetiminde lakin meskende kendi kendine uyguladığı bir beyazlatma sistemidir. Burada kullanılan beyazlatma casuslarının içeriğindeki etken unsur Office tipinde kullanılanla birebir olmakla birlikte konsantrasyonları daha düşüktür.Kişinin dişlerine özel olarak hazırlanmış şeffaf plakların içersine beyazlatma casusu konur,dişlere takılır, fazlası fırçayla alınır ve eserin prospektüsünde yazdığı biçimde 3- 8 saat ağızda bekletilir. Gece yatarken uygulanabileceği üzere gün içersinde de rahatlıkla kullanılabilir.Burada değerli olan kesinlikle tabip denetimidir.Hedeflenen beyazlığa ulaşıldıktan daha sonra süreç bitirilir ve motamot Office tipinde olduğu üzere dişler cilalanır ve flourlanır.
Beyazlatmada kullanılan casuslar ve yan tesirleri;
Devital dişlerin beyazlatılmasında kural olarak sodyum perborat ve ya karbamit peroksit üzere beyazlatıcı casuslar dişin pulpa odasına konur ve ortalama 3 gün beklenir.Yüzeysel beyazlatmada karbamit peroksit bazlı oksijenli beyazlatma casusları ya da hidrojen peroksit (H2O2) kullanılmaktadır.
Yan tesirler;
İnvitro çalışmalar, beyazlatma hususlarının denetimsiz kullanılmaları halinde diş sert dokularında kayıplara ve diş minesinde hasara yol açabileceğini göstermektedir.Bu durumu önlemek için deva olarak tercihen beyazlatma tedavisi tamamlandıktan daha sonra dişlerin florlanması gerekmektedir.
Beyazlatma ile ortaya çıkabilecek yan tesirler şunlardır;
-Ağız mukozası irritasyonları
-Diş kırıklarına rastlama sıklığının artması
-Dişlerde postoperatif hassasiyetin oluşması
-Kompozit dolgularda değişiklikler
-Diş sert dokusunda değişiklik
Beyazlatmanın başarısı ve tesir mühleti;
Bir araştırmaya göre birer saatlik iki uygulama ile gece boyunca yapılan sekiz saatlik uygulama içinde beyazlatma başarısı açısından bir fark yoktur.Bu da demektir ki ister muayenehane ortamında olsun isterse kişinin kendi kendine meskende uyguladığı beyazlatma olsun, sonuç açısından bir fark olmamaktadır.Yalnız kıymetli olan her iki uygulamada da kesinlikle tabip kontolü kaidedir.Hedeflenen beyazlatma tesiri, her hastaya ve hasta için seçilmiş beyazlatma hususuna bakılırsa değişmektedir.
Onarımlar üzerine tesiri;
Beyazlatma casuslarının protezler üzerine bilhassa porselen onarımlar üzerinde bir tesiri yoktur.Amalgam dolgulardan civa çıkarabilir.Çinkofosfat ve cam ionomerler çözünebilir.Kompozit dolgular beyazlatma ile daha açık bir renk alabilir,sertlikleri değişebilir,yüzeyleri pürüzlü bir hale gelebilir.Bunların kararı olarak kompozitte çatlaklar oluşabilir.Mine alanlarının rengi genelde dolgulara göre daha hayli açılmakta ve bu niçinle dolgular daha koyu olarak göze çarpmaktadır.Bu berbatlaşan estetik durum niçiniyle onarımların değiştirilmesi endikedir.
SONUÇ OLARAK;
Klasik beyazlatma hususları kesinlikle hekim denetiminde uygulanmalıdır.Beyazlatma tesirleri yaklaşık 2 yıl değişmemekte,tedavinin yinelanması mümkün olmaktadır.Tedavi bitiminde Diş tabibi tarafınca dişler kesinlikle hayli yeterli cilalanmalı,diş yüzeyinde oluşan olası pürüzlülükler giderilmeli ve flour uygulaması yapılmalıdır.