Beykozlu
New member
* Doç. Dr. Murat BATI
Basında çoğunlukla konuşulan vergi teklifi 31640 sayılı Resmi Gazete’de bugün (26 Ekim 2021 tarihinde) “7338 sayılı Vergi Yordam Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”
ismiyle yayımlandı. 63 unsurdan oluşan bu yasanın birtakım hususları 01.01.2021, kimileri 01.01.2022’de yürürlüğe girecek, kimileri ise bugün itibariyle yürürlüğe girdi. Kelam konusu düzenlemelerden bilhassa Cumhurbaşkanına ÖTV oranlarının 3 katına kadar artırma ytesirinin verilmesi pek ehemmiyet arz etmektedir. Artık bu düzenlemeler nelerdir, onlara bakalım.
ÖTV oranları için cumhurbaşkanına verilen yetki
Cumhurbaşkanına ÖTV Kanunu m.12/2.fıkra b ve c bentlerinde yer alan malların oranlarını bir kattan üç katına kadar artırma yetkisi verildi. Bu yetki kapsamındaki eserler; tütün mamulleri ile otomobil üzere motorlu taşıtlardır. Kelam konusu oran artışını Cumhurbaşkanı, Anayasanın 73’üncü hususunun son fıkrasına dayanarak Cumhurbaşkanı sonucu ile bugünden itibaren artık yapabilecektir. Yani motorlu taşıtların ÖTV oranlarını üç kat artırabilecektir.
Fakat anayasamızın “Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması” kenar başlıklı 13’üncü hususu “Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın sadece Anayasanın ilgili unsurlarında belirtilen sebeplere bağlı olarak ve lakin kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın lafına ve ruhuna, demokratik toplum tertibinin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük prensibine alışılmamış olamaz.” biçiminde karar altına alınmıştır. Yani ölçülülük unsuru vergi oranları, faiz ya da artırımın aşırılığa kaçılmamasını tabir eder. Bu düzenlemenin legal hedefinin bulunması ve bu yapılan bu düzenlemenin (vergi oranlarını artırma gibi) belirtilen legal hedef ile uyumlu olması gerekmektedir. Burada dikkate alınması gereken temel nokta vergi değişikliği kararı ortaya çıkan araba edinme hakkı üzere hakkın kullanmasının engellenmesine yönelik bir azalma ile vergi oranlarını artırılması kararı beklenen amaç(lar)la (vergi geliri artışı vs.) tartıldığında değiştirilen vergi oranlarının bir kar oluşturup oluşturmadığı da dikkate alınmak zorundadır. Yani bir cins fayda/zarar yolu kullanılmalıdır.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) bir sonucunda; bir ülkenin koyduğu vergi oranları kararında o vergi ötürüsıyla belirli bir bölümün vergi yükünün o ülkenin ortalama vergi yükünden daha fazla olduğu kararınu doğurması niçiniyle sonucu iptal etmiştir. Misal hususlar ülkemizde de yargıya taşınmıştır (Danıştay Yedinci Dairesinin E.2001/626, K.2002/1942 ile E.2001/1, K.2001/2124 kararları gibi).
Ölçülülük prensibinin net olarak zedelendiği savı ortaya konulması kararında bu durumda mülkiyet hakkının ihlal edildiği savı da ortaya konulabilir. Yapılan değişiklik legal hedef ile çelişir bir durumda ise ve bireylerin artan vergi oranları karşısında kelam konusu araçları satın almakta zorlanması üzere bir sonuç doğurmuşsa ölçülülük/orantılılık savıyla mülkiyet hakkı ihlal edilmiş denilebilecektir.
ÖTV oranlarını üç katına çıkarma yetkisi iptal edilebilir mi?
Kelam konusu düzenleme Kanun ile yapıldığı için evvela bunun iptali için gidilecek yer Anayasa Mahkemesidir. Kanunların Anayasa’ya karşıtlığı niçiniyle dava açma hakkı Anayasa’nın “İptal Davası” kenar başlıklı 150 ve “Anayasaya tersliğin öbür mahkemelerde ileri sürülmesi” kenar başlıklı 152’nci hususlarında düzenlenmiştir. Kanunların Resmi Gazete’de yayımından itibaren 60 gün ortasında (Any. m.151.) açılması gerekir. Buna soyut norm kontrolü denir. Davayı; Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisinde en çok üyeye sahip iki siyasi parti kümesi ve TBMM üye tam sayısının en az 1/5 fiyatındaki milletvekilleri açabilir. Yani bu davayı biz açamıyoruz.
hasılatları sıradan tarza tabi olanların geliri, gelir vergisinden istisna edildi
Bugün itibariyle aktif mükellef sayısı 835 bin 943 olan sıradan yönteme tabi mükellefler, marangoz, mahalle bakkalı, küçük esnaf, terzi, berber, tesisatçı üzere meslek kümelerini kapsar. Lakin belirttiğim bu mesleklerin hepsi de sıradan yöntem mükellefi olamazlar elbette. Zira sıradan tarza tabi olmanın bir genel bir de özel olmak üzere iki temel kuralı vardır. sıradan adaptan yararlanmak isteyen ticaret erbapları genel kaidelerin tamamını özel koşullardan da kendine uygun olanı taşımak zorundadır.
Marangoz, terzi üzere küçük esnaf olarak isimlendirilen meslek kümelerinde faaliyette bulunanlar genel kaidelerin tamamı ile özel kurallardan kendisine uygun olan şart(lar)ı taşıyanlar sıradan yordam mükellefi olurlar.
Yeni Yasa ile Gelir Vergisi Kanunu’na “mükerrer 20/A” unsuru eklenerek sıradan yordamda tespit olunanların hasılatları gelir vergisinden istisna edildi. aslına bakarsanız sıradan yol mükellefleri süreksiz vergi vermez ve KDV Kanunu’nun 17/4 hususu uyarınca satışları KDV’den istisnaydı. Ayrıyeten vergi stopajı yapmaz ve muhtasar beyanname de vermezler. Artık 01.01.2021 tarihinden itibaren elde ettikleri gelir üzerinden gelir vergisi de ödemeyecekler.
“Sosyal içerik üreticiliği ile taşınabilir aygıtlar için uygulama geliştiriciliğinde yarar istisnası” getirildi
İnternet üzerinden metin, ses, görüntü üzere paylaşım yapıp (youtuber, blogger gibi) gelir elde edenlerin hasılatları GVK’ya “mükerrer 20/B hususu eklenerek istisna edildi. Lakin kanaatimce bu pek bir istisna sayılmamakta zira elde edilen çıkarın meblağı 2021 yılı için 650 bin TL’ye kadar ise (GVK m.103 dördüncü gelir diliminde yer alan tutar) bir banka üzerinden ödeme alınmalı ve bankalar bu türlü hesaplarına yatan meblağ üzerinden %15 stopaj yapıp vergi dairesine yatırmak zorundadırlar.
Fakat elde edilen 2021 yılı için 650 bin 1 TL yahut üzerinde bir fiyat olursa bu sefer mükellefin kendisi bu faaliyetten elde ettiği tüm hasılatını yıllık beyanname ile beyan etmesi gerekecektir. Başlangıçta epey adaletsiz üzere görünen bu durum temelinde 650 bin TL’yi aşan bu mükelleflerin “indirilecek gideri” de olacağından aleyhte görünen bu durum lehe de dönebilecektir. Bu istisnanın yürürlük tarihi 01.01.2022’dir.
Ziraî destekleme ödemelerinde yarar istisnası getirildi fakat traktörler de ÖTV’ye dâhil edildi
Aslında bu düzenlemenin sebebi 29 Temmuz 2021 tarih ve 31552 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Danıştay Üçüncü Dairenin sonucudır. Bu karar ile çiftçilere yapılan teşviklerden yapılan stopajın iade edilmesine karar verilmişti. Sanıyorum Maliye de bu sonucu görür görmez “geri adım attı” ve bu düzenlemeyi yapmaya karar verdi. Ve bu biçimdece GVK’ya “mükerrer 20/C” unsuru eklenip istisna edilerek bugünden itibaren (26 Ekim 2021) yürürlüğe sokuldu.
Ayrıyeten 26 Ekim 2021’dilk evvel kamu kurum ve kuruluşları tarafınca yapılan ziraî takviye ödemeleri üzerinden stopaj yoluyla tahsil edilen gelir vergisi, çiftçilerin düzeltme zamanaşımı müddeti içerisinde tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları ve dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri koşuluyla, 213 sayılı Vergi Yol Kanununun düzeltmeye ait kararları kapsamında, tahsil tarihinden itibaren VUK m.112/4.fk uyarınca hesaplanacak faizi ile beraber red ve iade edilecek.
Müracaat yapmayı unutmayınız…
Aslında bu uygulama ile tarım destekleniyor görünse de öteki taraftan traktörler ÖTV’ye dahil edilerek %25 oranında ÖTV alınmasına karar verildi. Traktörlerden ÖTV alınmasına bugünden itibaren başlanacak
Başka düzenlemeler
1) VUK m.4’e karar eklenerek “elektronik ortamda vergi dairesi” kurulma yolu açıldı.
2) 4 olan süreksiz vergi devirleri 3’e düşürüldü. Bu düzenleme 2022 yılı vergilendirme periyoduna ait verilecek beyannamelerden itibaren uygulanacak
3) Vergi mahremiyetinin kapsamı genişletilerek VUK m.5’e “Gelir Yönetimi Başkanlığının bakılırsav alanına ait işlerde hizmet alımı yoluyla çalıştırılanlar ile hizmet alımı yapılanların ortak ve yöneticileri öğrendikleri sırlar ve bâtın kalması gereken başka konular açısından bu unsurda yazılı yasaklara, bu misyonlarından ayrılsalar dahi, uymak zorundadır.” kararı eklendi.
4) İlanen bildirim metodunda GİB’in internet sitesinde yapılacak duyuru da bildirim yerine geçecek
5) Vergi incelemesinin iş yerinde yapılma mecburiliği kaldırıldı, inceleme elemanının dairesinde (kendi ofisinde) yapabilmesine yönelik değişiklik yapıldı
6) VUK kapsamında evrak düzenleme zaruriliği bulunmayanlara yaptırdıkları işler yahut onlardan satın aldıkları mallar için ödemelerin bankalar, PTT ya da bu türlü yetkili ödeme kuruluşları aracılığıyla yapılması durumunda bu kuruluşlarca verilen evraklar (banka dekontu/makbuzu gibi) sarfiyat pusulası yerine geçecek.
7) VUK m.261’de yer alan değerleme ölçülerine alış bedeli ve “VUK m.268/A: Alış bedeli, bir iktisadi değerin satın alma bedelidir. İktisadi bir değerin iktisap edilmesi ile ilgili öteki masraflar alış bedeline dâhil değildir.” kararı eklendi
8) VUK m.262’de yer alan maliyet bedelinin kapsamı genişletildi ve VUK m.270 yürürlükten kaldırıldı.
9) 213 sayılı VUK’un tekrarlanmış 298’inci unsurunun başlığı “Enflasyon düzeltmesi, bir daha değerleme oranı ve bir daha değerleme” formunda değiştirip husus kapsamına yeni eklemeler yapıldı.
10) 213 sayılı VUK m.323’de yer alan “dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük” ibaresi “ve 3.000 Türk lirasını aşmayan” halinde değiştirilerek bu meseleye netlik kazandırıldı.
11) VUK m.339 vergi cezalarında tekerrürde, “cezanın katılaştığı tarihi takip eden yılın başından başlamak üzere ..” ibaresi “cezanın mutlaklaştığı tarihi izleyen günden itibaren..” formunda değiştirildi. Bu düzenleme ile kronik bir sorun da tahlile kavuşmuş oldu.
12) VUK’un Pişmanlık ve Islah kenar başlıklı 371’inci hususunda yer alan “rastgele bir vergi incelemesine başlandığı yahut olayın” ibaresi “haber verilen olayın ilgili olduğu vergi tipine ait bir vergi incelemesine başlandığı yahut olayın ve ilgili olduğu vergi çeşidinin” halinde değiştirilerek kronik bir sorun daha tahlile kavuşturulmuş oldu
13) VUK m.376’da yer alan cezada indirim kurumunda; uzlaşılan vergi ziyaı cezası yerine uzlaşılan tüm vergi cezaları ibaresi eklenerek uzlaşma kararında uzlaşılan tüm cezalara ayrıyeten %25 cezada indirim uygulanması sağlandı.
14) 5 bin Türk lirasını aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları hem tarhiyat öncesi tıpkı vakitte tarhiyat daha sonrası uzlaşma kapsamına alındı
15) VUK’a ek m.14 ila ek m.18 ile 5 husus daha eklenerek mükelleflerin yoluna uygun yürürlüğe konulmuş bir ikili vergilendirmeyi tedbire muahedesi kararlarına karşıt olarak vergilendirildiği yahut bu türlü vergilendirileceğine ait güçlü emareler bulunduğu savıyla mutabakatın “Karşılıklı Mutabakat Yolu” kararlarına göre Gelir Yönetimi Başkanlığına başvurarak tahlil arama sağlandı.
16) Değerleme ile bir daha değerleme uygulamasına ait yeni kararlar eklendi.
17) 01.01.2022 olan Konaklama vergisinin yürürlük mühleti 01.01.2023 olarak değiştirildi.
* Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ali Fuad Başgil Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Kısım Lideri
[email protected]
Basında çoğunlukla konuşulan vergi teklifi 31640 sayılı Resmi Gazete’de bugün (26 Ekim 2021 tarihinde) “7338 sayılı Vergi Yordam Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”
ismiyle yayımlandı. 63 unsurdan oluşan bu yasanın birtakım hususları 01.01.2021, kimileri 01.01.2022’de yürürlüğe girecek, kimileri ise bugün itibariyle yürürlüğe girdi. Kelam konusu düzenlemelerden bilhassa Cumhurbaşkanına ÖTV oranlarının 3 katına kadar artırma ytesirinin verilmesi pek ehemmiyet arz etmektedir. Artık bu düzenlemeler nelerdir, onlara bakalım.
ÖTV oranları için cumhurbaşkanına verilen yetki
Cumhurbaşkanına ÖTV Kanunu m.12/2.fıkra b ve c bentlerinde yer alan malların oranlarını bir kattan üç katına kadar artırma yetkisi verildi. Bu yetki kapsamındaki eserler; tütün mamulleri ile otomobil üzere motorlu taşıtlardır. Kelam konusu oran artışını Cumhurbaşkanı, Anayasanın 73’üncü hususunun son fıkrasına dayanarak Cumhurbaşkanı sonucu ile bugünden itibaren artık yapabilecektir. Yani motorlu taşıtların ÖTV oranlarını üç kat artırabilecektir.
Fakat anayasamızın “Temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması” kenar başlıklı 13’üncü hususu “Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın sadece Anayasanın ilgili unsurlarında belirtilen sebeplere bağlı olarak ve lakin kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın lafına ve ruhuna, demokratik toplum tertibinin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük prensibine alışılmamış olamaz.” biçiminde karar altına alınmıştır. Yani ölçülülük unsuru vergi oranları, faiz ya da artırımın aşırılığa kaçılmamasını tabir eder. Bu düzenlemenin legal hedefinin bulunması ve bu yapılan bu düzenlemenin (vergi oranlarını artırma gibi) belirtilen legal hedef ile uyumlu olması gerekmektedir. Burada dikkate alınması gereken temel nokta vergi değişikliği kararı ortaya çıkan araba edinme hakkı üzere hakkın kullanmasının engellenmesine yönelik bir azalma ile vergi oranlarını artırılması kararı beklenen amaç(lar)la (vergi geliri artışı vs.) tartıldığında değiştirilen vergi oranlarının bir kar oluşturup oluşturmadığı da dikkate alınmak zorundadır. Yani bir cins fayda/zarar yolu kullanılmalıdır.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) bir sonucunda; bir ülkenin koyduğu vergi oranları kararında o vergi ötürüsıyla belirli bir bölümün vergi yükünün o ülkenin ortalama vergi yükünden daha fazla olduğu kararınu doğurması niçiniyle sonucu iptal etmiştir. Misal hususlar ülkemizde de yargıya taşınmıştır (Danıştay Yedinci Dairesinin E.2001/626, K.2002/1942 ile E.2001/1, K.2001/2124 kararları gibi).
Ölçülülük prensibinin net olarak zedelendiği savı ortaya konulması kararında bu durumda mülkiyet hakkının ihlal edildiği savı da ortaya konulabilir. Yapılan değişiklik legal hedef ile çelişir bir durumda ise ve bireylerin artan vergi oranları karşısında kelam konusu araçları satın almakta zorlanması üzere bir sonuç doğurmuşsa ölçülülük/orantılılık savıyla mülkiyet hakkı ihlal edilmiş denilebilecektir.
ÖTV oranlarını üç katına çıkarma yetkisi iptal edilebilir mi?
Kelam konusu düzenleme Kanun ile yapıldığı için evvela bunun iptali için gidilecek yer Anayasa Mahkemesidir. Kanunların Anayasa’ya karşıtlığı niçiniyle dava açma hakkı Anayasa’nın “İptal Davası” kenar başlıklı 150 ve “Anayasaya tersliğin öbür mahkemelerde ileri sürülmesi” kenar başlıklı 152’nci hususlarında düzenlenmiştir. Kanunların Resmi Gazete’de yayımından itibaren 60 gün ortasında (Any. m.151.) açılması gerekir. Buna soyut norm kontrolü denir. Davayı; Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisinde en çok üyeye sahip iki siyasi parti kümesi ve TBMM üye tam sayısının en az 1/5 fiyatındaki milletvekilleri açabilir. Yani bu davayı biz açamıyoruz.
hasılatları sıradan tarza tabi olanların geliri, gelir vergisinden istisna edildi
Bugün itibariyle aktif mükellef sayısı 835 bin 943 olan sıradan yönteme tabi mükellefler, marangoz, mahalle bakkalı, küçük esnaf, terzi, berber, tesisatçı üzere meslek kümelerini kapsar. Lakin belirttiğim bu mesleklerin hepsi de sıradan yöntem mükellefi olamazlar elbette. Zira sıradan tarza tabi olmanın bir genel bir de özel olmak üzere iki temel kuralı vardır. sıradan adaptan yararlanmak isteyen ticaret erbapları genel kaidelerin tamamını özel koşullardan da kendine uygun olanı taşımak zorundadır.
Marangoz, terzi üzere küçük esnaf olarak isimlendirilen meslek kümelerinde faaliyette bulunanlar genel kaidelerin tamamı ile özel kurallardan kendisine uygun olan şart(lar)ı taşıyanlar sıradan yordam mükellefi olurlar.
Yeni Yasa ile Gelir Vergisi Kanunu’na “mükerrer 20/A” unsuru eklenerek sıradan yordamda tespit olunanların hasılatları gelir vergisinden istisna edildi. aslına bakarsanız sıradan yol mükellefleri süreksiz vergi vermez ve KDV Kanunu’nun 17/4 hususu uyarınca satışları KDV’den istisnaydı. Ayrıyeten vergi stopajı yapmaz ve muhtasar beyanname de vermezler. Artık 01.01.2021 tarihinden itibaren elde ettikleri gelir üzerinden gelir vergisi de ödemeyecekler.
“Sosyal içerik üreticiliği ile taşınabilir aygıtlar için uygulama geliştiriciliğinde yarar istisnası” getirildi
İnternet üzerinden metin, ses, görüntü üzere paylaşım yapıp (youtuber, blogger gibi) gelir elde edenlerin hasılatları GVK’ya “mükerrer 20/B hususu eklenerek istisna edildi. Lakin kanaatimce bu pek bir istisna sayılmamakta zira elde edilen çıkarın meblağı 2021 yılı için 650 bin TL’ye kadar ise (GVK m.103 dördüncü gelir diliminde yer alan tutar) bir banka üzerinden ödeme alınmalı ve bankalar bu türlü hesaplarına yatan meblağ üzerinden %15 stopaj yapıp vergi dairesine yatırmak zorundadırlar.
Fakat elde edilen 2021 yılı için 650 bin 1 TL yahut üzerinde bir fiyat olursa bu sefer mükellefin kendisi bu faaliyetten elde ettiği tüm hasılatını yıllık beyanname ile beyan etmesi gerekecektir. Başlangıçta epey adaletsiz üzere görünen bu durum temelinde 650 bin TL’yi aşan bu mükelleflerin “indirilecek gideri” de olacağından aleyhte görünen bu durum lehe de dönebilecektir. Bu istisnanın yürürlük tarihi 01.01.2022’dir.
Ziraî destekleme ödemelerinde yarar istisnası getirildi fakat traktörler de ÖTV’ye dâhil edildi
Aslında bu düzenlemenin sebebi 29 Temmuz 2021 tarih ve 31552 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Danıştay Üçüncü Dairenin sonucudır. Bu karar ile çiftçilere yapılan teşviklerden yapılan stopajın iade edilmesine karar verilmişti. Sanıyorum Maliye de bu sonucu görür görmez “geri adım attı” ve bu düzenlemeyi yapmaya karar verdi. Ve bu biçimdece GVK’ya “mükerrer 20/C” unsuru eklenip istisna edilerek bugünden itibaren (26 Ekim 2021) yürürlüğe sokuldu.
Ayrıyeten 26 Ekim 2021’dilk evvel kamu kurum ve kuruluşları tarafınca yapılan ziraî takviye ödemeleri üzerinden stopaj yoluyla tahsil edilen gelir vergisi, çiftçilerin düzeltme zamanaşımı müddeti içerisinde tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları ve dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri koşuluyla, 213 sayılı Vergi Yol Kanununun düzeltmeye ait kararları kapsamında, tahsil tarihinden itibaren VUK m.112/4.fk uyarınca hesaplanacak faizi ile beraber red ve iade edilecek.
Müracaat yapmayı unutmayınız…
Aslında bu uygulama ile tarım destekleniyor görünse de öteki taraftan traktörler ÖTV’ye dahil edilerek %25 oranında ÖTV alınmasına karar verildi. Traktörlerden ÖTV alınmasına bugünden itibaren başlanacak
Başka düzenlemeler
1) VUK m.4’e karar eklenerek “elektronik ortamda vergi dairesi” kurulma yolu açıldı.
2) 4 olan süreksiz vergi devirleri 3’e düşürüldü. Bu düzenleme 2022 yılı vergilendirme periyoduna ait verilecek beyannamelerden itibaren uygulanacak
3) Vergi mahremiyetinin kapsamı genişletilerek VUK m.5’e “Gelir Yönetimi Başkanlığının bakılırsav alanına ait işlerde hizmet alımı yoluyla çalıştırılanlar ile hizmet alımı yapılanların ortak ve yöneticileri öğrendikleri sırlar ve bâtın kalması gereken başka konular açısından bu unsurda yazılı yasaklara, bu misyonlarından ayrılsalar dahi, uymak zorundadır.” kararı eklendi.
4) İlanen bildirim metodunda GİB’in internet sitesinde yapılacak duyuru da bildirim yerine geçecek
5) Vergi incelemesinin iş yerinde yapılma mecburiliği kaldırıldı, inceleme elemanının dairesinde (kendi ofisinde) yapabilmesine yönelik değişiklik yapıldı
6) VUK kapsamında evrak düzenleme zaruriliği bulunmayanlara yaptırdıkları işler yahut onlardan satın aldıkları mallar için ödemelerin bankalar, PTT ya da bu türlü yetkili ödeme kuruluşları aracılığıyla yapılması durumunda bu kuruluşlarca verilen evraklar (banka dekontu/makbuzu gibi) sarfiyat pusulası yerine geçecek.
7) VUK m.261’de yer alan değerleme ölçülerine alış bedeli ve “VUK m.268/A: Alış bedeli, bir iktisadi değerin satın alma bedelidir. İktisadi bir değerin iktisap edilmesi ile ilgili öteki masraflar alış bedeline dâhil değildir.” kararı eklendi
8) VUK m.262’de yer alan maliyet bedelinin kapsamı genişletildi ve VUK m.270 yürürlükten kaldırıldı.
9) 213 sayılı VUK’un tekrarlanmış 298’inci unsurunun başlığı “Enflasyon düzeltmesi, bir daha değerleme oranı ve bir daha değerleme” formunda değiştirip husus kapsamına yeni eklemeler yapıldı.
10) 213 sayılı VUK m.323’de yer alan “dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük” ibaresi “ve 3.000 Türk lirasını aşmayan” halinde değiştirilerek bu meseleye netlik kazandırıldı.
11) VUK m.339 vergi cezalarında tekerrürde, “cezanın katılaştığı tarihi takip eden yılın başından başlamak üzere ..” ibaresi “cezanın mutlaklaştığı tarihi izleyen günden itibaren..” formunda değiştirildi. Bu düzenleme ile kronik bir sorun da tahlile kavuşmuş oldu.
12) VUK’un Pişmanlık ve Islah kenar başlıklı 371’inci hususunda yer alan “rastgele bir vergi incelemesine başlandığı yahut olayın” ibaresi “haber verilen olayın ilgili olduğu vergi tipine ait bir vergi incelemesine başlandığı yahut olayın ve ilgili olduğu vergi çeşidinin” halinde değiştirilerek kronik bir sorun daha tahlile kavuşturulmuş oldu
13) VUK m.376’da yer alan cezada indirim kurumunda; uzlaşılan vergi ziyaı cezası yerine uzlaşılan tüm vergi cezaları ibaresi eklenerek uzlaşma kararında uzlaşılan tüm cezalara ayrıyeten %25 cezada indirim uygulanması sağlandı.
14) 5 bin Türk lirasını aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları hem tarhiyat öncesi tıpkı vakitte tarhiyat daha sonrası uzlaşma kapsamına alındı
15) VUK’a ek m.14 ila ek m.18 ile 5 husus daha eklenerek mükelleflerin yoluna uygun yürürlüğe konulmuş bir ikili vergilendirmeyi tedbire muahedesi kararlarına karşıt olarak vergilendirildiği yahut bu türlü vergilendirileceğine ait güçlü emareler bulunduğu savıyla mutabakatın “Karşılıklı Mutabakat Yolu” kararlarına göre Gelir Yönetimi Başkanlığına başvurarak tahlil arama sağlandı.
16) Değerleme ile bir daha değerleme uygulamasına ait yeni kararlar eklendi.
17) 01.01.2022 olan Konaklama vergisinin yürürlük mühleti 01.01.2023 olarak değiştirildi.
* Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ali Fuad Başgil Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Kısım Lideri
[email protected]