Dolar 12 TL; “Erdoğan düzgün etrafı makus mü?”, sorumlu “ilahiyatçı hoca” mı?

Beykozlu

New member
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın pazartesi akşamı kabine toplantısı daha sonrasında iktisatla ilgili yaptığı açıklamalar, aslına bakarsan yükselişte olan doların hızlanarak 12 TL’ye dayanmasına yol açtı.

Evvel Erdoğan’ın dün akşam neler dediğini hatırlayalım. Türk Lirası’nın süratli bedel kaybetmesi niçiniyle yöneltilen tenkitlere “Bu siyasetle biz ne yaptığımızı, neden yaptığımızı, nasıl yaptığımızı, hangi risklerle yaptığımızı, sonunda ne sonuçlar elde edeceğimizi çok yeterli biliyoruz” diyerek karşılık verdi. Faizle ilgili bilinen görüşlerini yenidenladı, “Faiz sebeptir, enflasyon sonuçtur. Biz geçmişte uzunca bir süre denenmiş lakin bir türlü sonuç alınamamış yüksek faiz, düşük kur kısır döngüsü yerine üretim, yatırım, istihdam, büyüme odaklı iktisat siyasetinde ülkemiz ve milletimiz için en doğrusunu yapmakta kararlıyız” dedi.

Bu cümleler faiz indirimlerinin süreceği, TL’nin negatif gerçek faizinin 9-10 düzeyine ineceğinin işareti olarak değerlendirildi. Ve TL’den kaçış hızlandı. Dolar salı gününe 12 TL’ye dayanarak girdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, doların ateşini çıkaracağını bile bile niye bu tip açıklamalar yapıyor? Bu mevzuda görüşler türlü. Kıymetli bir kısmı, sorumluluğu Erdoğan’ın etrafındaki danışmanlara ya da iktisat idaresinin farklı figürlerine yüklüyor.

Buna göre yakın geçmişte sorumlu eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’tı. Albayrak’ın geçtiğimiz yılın Kasım ayında nazaranvinden ayrılması daha sonrasında dikkatler etrafındaki danışmanlara ve iktisat idaresinin farklı kademelerindeki isimlere döndü. Cumhurbaşkanlığı İktisat Siyaseti Şurası üyeleri Yiğit Bulut, Cemil Ertem, dikkat çeken isimler içindeydı.

İsmi Lütfi Elvan’ın yerine Maliye Bakanlığı için geçen, Türkiye Varlık Fonu Lider Vekili Prof. Dr. Erişah Arıcan da iktisatta atılan adımların sorumlusu olarak gösterilen isimler içinde.

Bu isimlere bugün iki isim daha eklendi: Cumhurbaşkanlığı İktisat Siyaseti Konseyi üyesi, ilahiyatçı ekonomist Prof. Dr. Servet Bayındır ile eski Bakan Nurettin Canikli.

Erdal Sağlam, Cumhuriyet’teki köşesinde Bayındır’ın İslami niçinlerle faize karşı olduğuna dikkat çekerek, Külliye’nin faiz zıddı tutumunun gerisinde son periyotta onun etkisinin büyük olduğunu belirtti.

Sağlam, Canikli’nin de Ulusal Görüş kökenli olduğuna dikkat çekerek, “Canikli’nin kategorik olarak faize karşı olmasa da Erbakan’ın başbakanlığı periyodunda uygulamaya konulmak istenen ‘para basılması’ görüşüne yakın olduğunu biliyoruz” diye yazdı. Şöyle devam etti:

Bence bu yaklaşımda gerçeğin kavranmasını engelleyen bir yan var. Zira faiz indirimleri başta olmak üzere iktisatta atılan absürt adımlardan geçen yıla kadar Berat Albayrak’ı, şu anda ise Nurettin Canikli, Prof. Dr. Servet Bayındır üzere isimleri sorumlu tutmak, son kertede “Erdoğan âlâ etrafı kötü” demek manasına geliyor.

Bu taraftaki algının bilakis benim izlenimim ve Ankara’da iktisat idaresini yakından izleyen kaynaklarımın verdiği bilgiler, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iktisadın dümenine şahsen geçtiği ve kararları şahsen kendisinin aldığı istikametinde. Alınan kararların, atılan adımların sorumluluğu etrafındakilere değil, şahsen Cumhurbaşkanı’na ilişkin.

Hatta Nurettin Canikli’nin son faiz indirimine karşı çıktığı, bu niçinle Erdoğan’ın kendisine yaklaşımının hayli sıcak olmadığı da konuşuluyor.



aslına bakarsanız Cumhurbaşkanlığı idare sisteminde bundan farklı olması düşünülemez.

Erdoğan’ın esaslı, geçmişe uzanan bir iktisat anlayışı var. 2018’deki başkanlık seçimi öncesinde Bloomberg televizyonuna verdiği mülakatta, bir daha seçilmesi durumunda, iktisat ve para siyasetinde daha aktif bir rol oynayacağını açık açık söylemişti.

O röportajda Erdoğan, Türkiye’yi başkanlık sistemine geçirmesinin akabinde, Merkez Bankası’nın daha düşük faiz oranı davetlerine uymak zorunda kalacağını belirtmiş, “İnsanlar para siyasetleri yüzünden güç duruma fikir, kimi sorumlu tutacaklar. Cumhurbaşkanını sorumlu tutacaklar. Cumhurbaşkanına hesap soracakları için para siyasetlerinde daha faal bir cumhurbaşkanı imajı vermeliyiz” demişti. Cumhurbaşkanı, “Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçtiğimiz andan itibaren, buradaki etkinliğimiz fazlaca farklı olacak. Bunu yapıyoruz ki, aldığımız sorumluluğun hesabını verebilelim” diye de eklemişti.

Merkez Bankası’nın faiz indirimlerinin, doların 12 TL’ye dayanmasının gerisinde “ilahiyatçı hoca” ya da öteki birilerini değil, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iktisat anlayışını, yazdığını söylemiş olduği kitabı aramak gerekiyor.