Beykozlu
New member
Merkez Bankası’nın dünkü 200 baz puanlık faiz indiriminin akabinde Türk Lirası’nın kıymet kaybı sürüyor. Bu sabah piyasaların açılmasıyla Dolar/TL kuru süratle yükselerek 9,66’yı aştı. Euro/TL kuru 11,24’ü, Sterlin/TL kuru da 13,32’yi geçti.
Piyasalar dün en çok 50 ya da 100 baz puanlık faiz indirimi bekliyordu.
Merkez Bankası’nın 200 baz puan indirim yaparak politiıka faizini enflasyonun altında bir düzey olan yüzde 16’ya çekmesi, TL’de paha kaybını hızlandırdı.
Altının gramı da 554 TL’ye yükseldi.
Yabancı bankalar ne öngörüyor?
Barclays ve Goldman Sachs bankaları, Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine devam edeceği varsayımında bulundu.
Reuters haber ajansına nazaran iki banka da yıl sonunda siyaset faizinin yüzde 15 olacağını öngörüyor.
Goldman Sachs’ın varsayımında Para Siyaset Şurası’nın evvela 50 baz puan faiz indirimine gideceğini, daha sonraki iki görüşmede da 25 baz puanlık indirimler yapılacağı yer aldı.
Goldman Sachs, yüksek enflasyon niçiniyle bunun yanlış bir karar olacağını aktardı:
“Türk iktisadının temel sorununun büyümenin artması yerine, aslına bakarsan yüksek düzeyde olan enflasyonun artacak olması.
“Enflasyonun resmi amacın dört katı olması niçiniyle ana sorunun enflasyon olmaya devam edeceğini, faizler düşürüldükçe enflasyonun artacağını düşünüyoruz.”
Enflasyon beklentisi yüzde 15,5-19,9 içinde değişiyor
Barclays bankası ise faizlerin tek bir indirimle yüzde 15’e çekileceği görüşünde:
“2022’de faizlerin yüzde 15 düzeyinde kalacağını, üst istikametli risklerin bulunacağını öngörüyoruz.”
Barclays 2021 sonu için enflasyon kestirimini yüzde 15,5, dolar/TL kuru varsayımını ise 9,7 olarak duyurdu.
ABD’li yatırım bankası JPMorgan, TCMB’nin aldığı faiz sonucu daha sonrası yayımladığı piyasa notunda Kasım ayında 100 baz puan daha faiz indirimine gidilmesini beklediğini deklare etti.
JPMorgan Türkiye Başekonomisti Yarkın Cebeci, kaleme aldığı piyasa notunda bugün yapılan faiz indirimiyle enflasyonun birincil öncelik olmadığının anlaşıldığını belirtti.
Kurum beraberinde yılsonu enflasyon beklentisini yüzde 16,7’den yüzde 19,9’a yükseltti.
Ekonomistler ne dedi?
Merkez Bankası’nın 200 puanlık indirimle faizleri yüzde 16’ya düşürme sonucunın akabinde fazlaca sayıda ekonomist toplumsal medyada sonucu eleştirdi.
Uğur Gürses, “Yandı gülüm keten helva… Çok yazık” ve “Neydi o kelam? ‘Atın mevti arpadan olsun muydu?” paylaşımlarında bulundu.
Gürses karar öncesi de “Ülke ne tarafa gerçek gidiyorsa parası da o tarafa gidiyor” demişti.
Refet Gürkaynak ise “Geçmiş olsun” dedi.
Gürkaynak bir sunucunun “Merkez Bankası’nın fiyat istikrarı üzere bir gayesi var mı yoksa bunu artık duyurulardan çıkarmalı mı?” sorusunda haklı olduğunu ekledi:
Gürkaynak karar öncesindeki paylaşımında ise “Kötü para siyaseti yapılacak. Nereden biliyoruz? Faiz indirmek bu ortamda hayli ziyanlı olduğu, enflasyonu yükseltip döviz borçlusunu yeterlice boğacağı; indirmemek geçen ayki indirimi güzelce anlamsızlaştıracağı için. Berbat kurumsal çerçevede yeterli iktisat siyaseti yapılamıyor” yorumunda bulunmuştu.
Mahfi Eğilmez, karar daha sonrası paylaşımında “Aaaaa! Bak ne yaptılar?” dedi.
Eğilmez karardan evvelki paylaşımlarında ise “Bir ülkede beşerler merkez bankasının alacağı karar üzerine argüman oynuyorsa o ülkede para siyaseti değil siyaset parası vardır” ve “Türkiye, bir epey mevzunun karşıtının kanıtlanmaya uğraşıldığı özel bir laboratuvar üzeredir: örneğin dalgalı kurda devalüasyon yapmaya çalışır, faizi indirerek enflasyonu düşürmeye uğraşlar. Enteresan bir ülkedir yani” tabirlerini kullanmıştı.
Gizem Öztok Atınsaç ise Eylül’den bu yana bono faizinin 350 baz puan yükseldiğini söylemiş oldu ve izlenen siyasetin bariz bir kusur olduğu yorumunda bulundu.
Yabancı ekonomistlerin yorumları
Londra merkezli Bluebay Varlık İdaresi’nden Tim Ash ve Frankfurt merkezli Commerzbank’ten Ulrich Leuchtman, Merkez Bankası’nın 200 puanlık faiz indirimi sonucu hakkında Reuters’a konuştu.
Tim Ash, “Merkez Bankası herkesi şaşırtmaya devam ediyor. Piyasalar en berbat ihtimalle 100 puanlık indirim bekliyordu” dedi ve ekledi:
“Kavcıoğlu’nun Kılıçdaroğlu ve piyasalara iletisi açık: Ben sadece Erdoğan’ı dinlerim, diğerini dinlemem.
“Patron daha düşük faiz istiyor ve ben kimim ki buna mani olayım.”
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu 15 Ekim’de Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu’nu ziyaret etmişti.
Ash, Türkiye’nin para siyasetinin “delice bir deney” olduğunu, bunun bedelinin ise Türk lirası ve enflasyonun seyrince görüleceğini söylemiş oldu.
Commerzbank’tan Ulrich Leuchtman ise bu indirimin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşleriyle dengeli olduğunu ancak kurdaki artış niçiniyle gerçek iktisada önemli bir ziyan verme ihtimali bulunduğunu söylemiş oldu.
‘Gelecekteki indirimler inandırıcılığını yitirebilir’
Leuchtman bunun yanlış bir siyaset olduğunu ekledi:
“Bundan daha sonra ne olacağını kestirmek sıkıntı.
“Türkiye’nin 2008’deki üzere bir durumla karşı karşıya ve acil bir faiz artışı yapmak zorunda kalması fazlaca muhtemel.
“Bütün bunlar sadece liranın daha fazla çakılmasına niye olur.
“Türkiye için en makus senaryo ise piyasaların 2008’de yaşananlardan ders almış olması, Merkez Bankası’nın faiz artışı yapsa bile kısa bir süre daha sonra yeniden süratle faiz indireceğini düşünmeleri olur.
“Bu durumda Merkez Bankası’nın gelecekteki mümkün faiz artırımları da istenen etkiyi yaratmaz.
“Önümüzdeki süreçte TL’nin artan bir süratle paha kaybetmesi o kadar büyük bir ihtimal ki, şu anda açık TL konumunda olmamak en doğrusu olur.”
‘Cumhurbaşkanlığı tarafınca yaratılan kriz riski’
Fransız haber ajansı AFP’ye bakılırsa ABD merkezli risk danışmanlığı şirketi Eurasia Group ise bu indirimin “Para siyasetinin Erdoğan’ın büyük tesiri altında olduğunu gösterdiğini” aktardı ve ekledi:
“Erdoğan Türk iktisadını Cumhurbaşkanlığı tarafınca yaratılan bir krize çekme tehlikesiyle karşı karşıya.”
sonucun akabinde bir kıymetlendirme yayınlayan Eurasia Group, TÜSİAD’ın da ortalarında bulunduğu epey sayıda iş dünyası önderinin Merkez Bankası’na bağımsızlığını geri kazanma ve TL’nin kıymetini sabit tutma davetinde bulunduğunu hatırlattı.
Muhalefet ne dedi?
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu Twitter hesabından “Şahıs ve şürekası ülkeyi açlığa gerçek gdolayıyor. Bu yapılanlar ya millete ihanet ya da bir sıhhat sorunu… Öteki bir izahı yok!” paylaşımında bulundu.
Merkez Bankası’nın faiz indirimiyle “Erdoğan’ın talebini yerine getirdiğini” söyleyen CHP önderi Kılıçdaroğlu, “Herhangi bir istikrar yok, hiç kimse önünü nazaranmiyor. Alınan karar, geniş kitlelerin ağır bir ekonomik yük altında kalacağını gösteriyor” dedi.
UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener, “Ciddiyetsiz bir iktidarın, atadığı liyakatsiz bir bürokrat aracılığıya verdiği, rasyonellikten uzak bir sonucun kararında olan bir daha hane halkımıza, esnafımıza ve KOBİ’lerimize oldu” dedi ve ekledi:
“Bu aziz millet bunu hak etmiyor. Çok yazık…”
HDP’nin İktisattan Sorumlu Eş Genel Lider Yardımcısı Garo Paylan ise bugün TBMM’de düzenlediği basın toplantısında “Güveni sağlayamamışsanız faizi düşürmek intihardır. Dolar ve euroya bağlı tüm mamüllerin fiyatı artıyor. Vatandaşlarımız artırım altında kalıyor. Tek adam rejimi sebep, faiz sonuçtur. bu biçimde bir aymazlık olamaz. Bu bir intihardır” sözlerini kullandı.
Paylan geçmişte de faizlerin olması gereken düzeyin altına çekildiğini, ondan sonrasında çok yüksek düzeylere çekilmek zorunda kaldığını hatırlattı.
DEVA Partisi başkanı Ali Babacan, faizin talimatla indirildiğini vurguladı.
Gelecek Partisi önderi Ahmet Davutoğlu da “TCMB enflasyon ile çaba edeceğine siyasetin güdümüne girmiş savruluyor” tabirlerini kullandı.
Piyasalar dün en çok 50 ya da 100 baz puanlık faiz indirimi bekliyordu.
Merkez Bankası’nın 200 baz puan indirim yaparak politiıka faizini enflasyonun altında bir düzey olan yüzde 16’ya çekmesi, TL’de paha kaybını hızlandırdı.
Altının gramı da 554 TL’ye yükseldi.
Yabancı bankalar ne öngörüyor?
Barclays ve Goldman Sachs bankaları, Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine devam edeceği varsayımında bulundu.
Reuters haber ajansına nazaran iki banka da yıl sonunda siyaset faizinin yüzde 15 olacağını öngörüyor.
Goldman Sachs’ın varsayımında Para Siyaset Şurası’nın evvela 50 baz puan faiz indirimine gideceğini, daha sonraki iki görüşmede da 25 baz puanlık indirimler yapılacağı yer aldı.
Goldman Sachs, yüksek enflasyon niçiniyle bunun yanlış bir karar olacağını aktardı:
“Türk iktisadının temel sorununun büyümenin artması yerine, aslına bakarsan yüksek düzeyde olan enflasyonun artacak olması.
“Enflasyonun resmi amacın dört katı olması niçiniyle ana sorunun enflasyon olmaya devam edeceğini, faizler düşürüldükçe enflasyonun artacağını düşünüyoruz.”
Enflasyon beklentisi yüzde 15,5-19,9 içinde değişiyor
Barclays bankası ise faizlerin tek bir indirimle yüzde 15’e çekileceği görüşünde:
“2022’de faizlerin yüzde 15 düzeyinde kalacağını, üst istikametli risklerin bulunacağını öngörüyoruz.”
Barclays 2021 sonu için enflasyon kestirimini yüzde 15,5, dolar/TL kuru varsayımını ise 9,7 olarak duyurdu.
ABD’li yatırım bankası JPMorgan, TCMB’nin aldığı faiz sonucu daha sonrası yayımladığı piyasa notunda Kasım ayında 100 baz puan daha faiz indirimine gidilmesini beklediğini deklare etti.
JPMorgan Türkiye Başekonomisti Yarkın Cebeci, kaleme aldığı piyasa notunda bugün yapılan faiz indirimiyle enflasyonun birincil öncelik olmadığının anlaşıldığını belirtti.
Kurum beraberinde yılsonu enflasyon beklentisini yüzde 16,7’den yüzde 19,9’a yükseltti.
Ekonomistler ne dedi?
Merkez Bankası’nın 200 puanlık indirimle faizleri yüzde 16’ya düşürme sonucunın akabinde fazlaca sayıda ekonomist toplumsal medyada sonucu eleştirdi.
Uğur Gürses, “Yandı gülüm keten helva… Çok yazık” ve “Neydi o kelam? ‘Atın mevti arpadan olsun muydu?” paylaşımlarında bulundu.
Gürses karar öncesi de “Ülke ne tarafa gerçek gidiyorsa parası da o tarafa gidiyor” demişti.
Refet Gürkaynak ise “Geçmiş olsun” dedi.
Gürkaynak bir sunucunun “Merkez Bankası’nın fiyat istikrarı üzere bir gayesi var mı yoksa bunu artık duyurulardan çıkarmalı mı?” sorusunda haklı olduğunu ekledi:
Gürkaynak karar öncesindeki paylaşımında ise “Kötü para siyaseti yapılacak. Nereden biliyoruz? Faiz indirmek bu ortamda hayli ziyanlı olduğu, enflasyonu yükseltip döviz borçlusunu yeterlice boğacağı; indirmemek geçen ayki indirimi güzelce anlamsızlaştıracağı için. Berbat kurumsal çerçevede yeterli iktisat siyaseti yapılamıyor” yorumunda bulunmuştu.
Mahfi Eğilmez, karar daha sonrası paylaşımında “Aaaaa! Bak ne yaptılar?” dedi.
Eğilmez karardan evvelki paylaşımlarında ise “Bir ülkede beşerler merkez bankasının alacağı karar üzerine argüman oynuyorsa o ülkede para siyaseti değil siyaset parası vardır” ve “Türkiye, bir epey mevzunun karşıtının kanıtlanmaya uğraşıldığı özel bir laboratuvar üzeredir: örneğin dalgalı kurda devalüasyon yapmaya çalışır, faizi indirerek enflasyonu düşürmeye uğraşlar. Enteresan bir ülkedir yani” tabirlerini kullanmıştı.
Gizem Öztok Atınsaç ise Eylül’den bu yana bono faizinin 350 baz puan yükseldiğini söylemiş oldu ve izlenen siyasetin bariz bir kusur olduğu yorumunda bulundu.
Yabancı ekonomistlerin yorumları
Londra merkezli Bluebay Varlık İdaresi’nden Tim Ash ve Frankfurt merkezli Commerzbank’ten Ulrich Leuchtman, Merkez Bankası’nın 200 puanlık faiz indirimi sonucu hakkında Reuters’a konuştu.
Tim Ash, “Merkez Bankası herkesi şaşırtmaya devam ediyor. Piyasalar en berbat ihtimalle 100 puanlık indirim bekliyordu” dedi ve ekledi:
“Kavcıoğlu’nun Kılıçdaroğlu ve piyasalara iletisi açık: Ben sadece Erdoğan’ı dinlerim, diğerini dinlemem.
“Patron daha düşük faiz istiyor ve ben kimim ki buna mani olayım.”
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu 15 Ekim’de Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu’nu ziyaret etmişti.
Ash, Türkiye’nin para siyasetinin “delice bir deney” olduğunu, bunun bedelinin ise Türk lirası ve enflasyonun seyrince görüleceğini söylemiş oldu.
Commerzbank’tan Ulrich Leuchtman ise bu indirimin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşleriyle dengeli olduğunu ancak kurdaki artış niçiniyle gerçek iktisada önemli bir ziyan verme ihtimali bulunduğunu söylemiş oldu.
‘Gelecekteki indirimler inandırıcılığını yitirebilir’
Leuchtman bunun yanlış bir siyaset olduğunu ekledi:
“Bundan daha sonra ne olacağını kestirmek sıkıntı.
“Türkiye’nin 2008’deki üzere bir durumla karşı karşıya ve acil bir faiz artışı yapmak zorunda kalması fazlaca muhtemel.
“Bütün bunlar sadece liranın daha fazla çakılmasına niye olur.
“Türkiye için en makus senaryo ise piyasaların 2008’de yaşananlardan ders almış olması, Merkez Bankası’nın faiz artışı yapsa bile kısa bir süre daha sonra yeniden süratle faiz indireceğini düşünmeleri olur.
“Bu durumda Merkez Bankası’nın gelecekteki mümkün faiz artırımları da istenen etkiyi yaratmaz.
“Önümüzdeki süreçte TL’nin artan bir süratle paha kaybetmesi o kadar büyük bir ihtimal ki, şu anda açık TL konumunda olmamak en doğrusu olur.”
‘Cumhurbaşkanlığı tarafınca yaratılan kriz riski’
Fransız haber ajansı AFP’ye bakılırsa ABD merkezli risk danışmanlığı şirketi Eurasia Group ise bu indirimin “Para siyasetinin Erdoğan’ın büyük tesiri altında olduğunu gösterdiğini” aktardı ve ekledi:
“Erdoğan Türk iktisadını Cumhurbaşkanlığı tarafınca yaratılan bir krize çekme tehlikesiyle karşı karşıya.”
sonucun akabinde bir kıymetlendirme yayınlayan Eurasia Group, TÜSİAD’ın da ortalarında bulunduğu epey sayıda iş dünyası önderinin Merkez Bankası’na bağımsızlığını geri kazanma ve TL’nin kıymetini sabit tutma davetinde bulunduğunu hatırlattı.
Muhalefet ne dedi?
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu Twitter hesabından “Şahıs ve şürekası ülkeyi açlığa gerçek gdolayıyor. Bu yapılanlar ya millete ihanet ya da bir sıhhat sorunu… Öteki bir izahı yok!” paylaşımında bulundu.
Merkez Bankası’nın faiz indirimiyle “Erdoğan’ın talebini yerine getirdiğini” söyleyen CHP önderi Kılıçdaroğlu, “Herhangi bir istikrar yok, hiç kimse önünü nazaranmiyor. Alınan karar, geniş kitlelerin ağır bir ekonomik yük altında kalacağını gösteriyor” dedi.
UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener, “Ciddiyetsiz bir iktidarın, atadığı liyakatsiz bir bürokrat aracılığıya verdiği, rasyonellikten uzak bir sonucun kararında olan bir daha hane halkımıza, esnafımıza ve KOBİ’lerimize oldu” dedi ve ekledi:
“Bu aziz millet bunu hak etmiyor. Çok yazık…”
HDP’nin İktisattan Sorumlu Eş Genel Lider Yardımcısı Garo Paylan ise bugün TBMM’de düzenlediği basın toplantısında “Güveni sağlayamamışsanız faizi düşürmek intihardır. Dolar ve euroya bağlı tüm mamüllerin fiyatı artıyor. Vatandaşlarımız artırım altında kalıyor. Tek adam rejimi sebep, faiz sonuçtur. bu biçimde bir aymazlık olamaz. Bu bir intihardır” sözlerini kullandı.
Paylan geçmişte de faizlerin olması gereken düzeyin altına çekildiğini, ondan sonrasında çok yüksek düzeylere çekilmek zorunda kaldığını hatırlattı.
DEVA Partisi başkanı Ali Babacan, faizin talimatla indirildiğini vurguladı.
Gelecek Partisi önderi Ahmet Davutoğlu da “TCMB enflasyon ile çaba edeceğine siyasetin güdümüne girmiş savruluyor” tabirlerini kullandı.