Beykozlu
New member
Fehmi Koru*
İçimizde Merkez Bankası Para Siyasetleri Kurulu’nun bu ayın 21’nde yapacağı toplantısından çıkacak faiz ile ilgili sonucun ne olacağı konusunda farklı beklentisi olan var mıdır?
Hepimiz üzere ben de o görüşmeden, evvelki üç görüşmede olduğu üzere, bir ‘faizi indirme sonucu’ daha çıkacağına inanıyorum.
Mevcut oranı müdafaa -buna ‘pas geçme’ diyorlar- yahut faizi artırma sonucu çıkarsa nitekim büyük sürpriz olur.
niçinini de biliyoruz: Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan epey keskin tabirlerle “Faiz sebep, enflasyon neticedir” görüşünde ve bu görüşünü ‘nass’ öne sürülen sebebi ile açıklıyor. Üstüne üstlük bir de “Benden bundan öbür bir hal beklemeyin” diyor.
Bir kez de değil, epeyce kere…
İşin enteresan istikameti, Tayyip Erdoğan’ın genel lideri olduğu AK Parti’de ve kendisinin oluşturduğu hükümette yer alanlardan birebir görüşü birebir kararlılıkla savunan tek kişi bile çıkmıyor; lakin tesirli ve yetkili bilinen herkes o görüşün yerine getirilmesi ve başarılı olması için canla başla uğraş sarf ediyor…
Sonuç?
O görüşün birinci tabir edildiği günden bugüne TL yabancı paralar karşısında olağanüstü paha kaybetti. Merkez Bankası’nın üç kez düşürdüğü faiz daha sonrasında geçen ayın (Aralık 2021) enflasyon oranı, TÜİK tarafınca, yüzde 36.8 olarak belirtildi. AK Partili son 20 yılın enflasyon rekoru bu.
Yeni yılın birinci gününden şu ana kadar temel eserlere ve hizmetlere yapılan artırımlara bakarak, uzmanlar, Ocak 2022 enflasyon oranının yüzde 50’ye yaklaşacağını varsayım ediyorlar.
TÜİK’in açıklayacağı enflasyon oranının…
Alternatif hesaplar TÜİK’in deklare ettiğı sayının fazlaca üzerinde çıkıyor.
Görüşün ‘nass’ yani dini münasebet ile açıklanması sıkıntılı. Mevzuyu anayasanın laiklik prensibi açısından mahzurlu bulanlar yanında dini açıdan da problemli bulanlar hayli. Mevzunun ‘nass’ ile irtibatlandırılması ve ısrarla tutulan yolun sonuçta ülkeye kan kaybettirmesi önemli bir sorun. Bunun yanında tasarruflarını o görüşe nazaran değerlendirenlerin enflasyon yüzünden olumsuz etkilenmesi de cabası…
Dince sakıncalı bulunan, enflasyonun altında belirlenen ve birikimlerin heba olmasını engelleyebilecek getiri mi; yoksa faiz diye sakıncalı bulunan, oranı katladığı görülen ve ömrü kıymetli hale getiren enflasyon mu?
Üzerinde düşünülmesi gereken birinci soru bu.
Benim temel üzerinde durulmasını istek ettiğim ikinci bir soru var: “Herhangi bir hususta karar verilirken kimlerin görüşlerine prestij etmek gerekir?” sorusu…
İçlerinde dindar kimliği ile tanınan iktisat uzmanlarının da bulunduğu kalabalıkça bir küme, ‘faiz’ konusuna farklı yaklaşıyor. “Faiz sebep, enflasyon netice” tezinin gerçeklerle test edildiğinde yanlış olduğunun bilindiği ve bizde de son vakit içinderdaki denemelerle görüldüğü görüşünde o uzman kitlesi.
Daha evvelce yaşananları bir tarafa bırakalım, son vakit içinderda Merkez Bankası kararlarının neticelerina bakalım; o sonuçlar tezin aykırısını doğrulamıyor mu?
Merkez Bankası’nın son sonucu üzerine benimsenen ‘kur muhafazalı TL hesabı’ ile, baskı altında yüzde 14 seviyesinde tutulan faize kurda meydana gelecek artış kadar bir ek getiri verilmesi benimsendi. Düşük tutulmak istenen faiz o getiriyle birlikte sıradan yüksek hale gelebilecek.
Dahası da var.
Faizin Merkez Bankası tarafınca belirlenmiş oranı (%14) tasarruf sahiplerinin hesapları için kelam konusu; buna karşılık bankaların kredilere uyguladıkları faiz ile devletin kendi borçlanmalarında taahhüt ettiği faiz oranları ya enflasyonun üzerinde ya da ona fazlaca yakın.
Bu da, aslında zorlamalara karşın gerçeğin farklı olduğunun devlet ve uygulayıcılar tarafınca kabulü manasına geliyor.
bu biçimde niye hayatı tahammül hudutlarının ötesinde kıymetli hale getiren yanlış yolda ısrar ediliyor?
Siyasi yorumcular bu soruya karşılık olarak “Tek adam yönetimi” de denilen ‘Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi’ni suçluyorlar. Yeni sistemde cumhurbaşkanı tek başına karar verebiliyor ve devletin başka üniteleri de onun kararlarını uygulamakla mükellef tutuluyor.
Sanki sistemin ‘faiz-enflasyon’ denklemi yüzünden iktisatta meydana getirdiği bozulma açısından gözle görülür hal almış olan sakıncası diğer konularda da kelam konusu olabilir mi?
İç siyasette?
Dış siyasette tutulan yol ve alınan kararlarda?
Bürokratik atamalarda?
En azından üzerinde düşünülmeyi hak eden bir durum olduğu ortada.
Her biri üzerinde uzun uzadıya düşünülmesi gereken bahis başlıkları bunlar.
Lakin iktisat alanında bugünlerde yaşananlar bu durumun bir öbür sakıncasına da ışık tutuyor: Halk siyasete olan inancını kaybediyor ve gelecekle ilgili ümitsizliğe sürükleniyor.
MetroPoll araştırma firmasının geçen ay (Aralık 2021) yanıtını aradığı sorulardan ikisine bu gözle bakabiliriz.
Birincisi kurumlara itimat araştırması.
Tek tek sayılan 12 kurumdan sadece ikisi 5 puanın üzerinde inanç oyu alırken, öbür 10’u 5 ve daha aşağı puan alabiliyor.
Oburu “Ekonomiyi kim daha âlâ yönetir?” sorusuna verilen yanıtlar.
Bu soruya yüzde 36.7 “Muhalefet”, yüzde 35.4 ise “İktidar” karşılığını veriyor.
Aslında “Kimse yönetemez” demenin diğer sözü bu.
halbuki güvenilen kurumlara da, siyasetin tahlil üreteceği beklentisine de sahip olmak gerekir.
Merkez Bankası’nın ilgili heyeti farklı bir karar verirse şaşırırım.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.
İçimizde Merkez Bankası Para Siyasetleri Kurulu’nun bu ayın 21’nde yapacağı toplantısından çıkacak faiz ile ilgili sonucun ne olacağı konusunda farklı beklentisi olan var mıdır?
Hepimiz üzere ben de o görüşmeden, evvelki üç görüşmede olduğu üzere, bir ‘faizi indirme sonucu’ daha çıkacağına inanıyorum.
Mevcut oranı müdafaa -buna ‘pas geçme’ diyorlar- yahut faizi artırma sonucu çıkarsa nitekim büyük sürpriz olur.
niçinini de biliyoruz: Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan epey keskin tabirlerle “Faiz sebep, enflasyon neticedir” görüşünde ve bu görüşünü ‘nass’ öne sürülen sebebi ile açıklıyor. Üstüne üstlük bir de “Benden bundan öbür bir hal beklemeyin” diyor.
Bir kez de değil, epeyce kere…
İşin enteresan istikameti, Tayyip Erdoğan’ın genel lideri olduğu AK Parti’de ve kendisinin oluşturduğu hükümette yer alanlardan birebir görüşü birebir kararlılıkla savunan tek kişi bile çıkmıyor; lakin tesirli ve yetkili bilinen herkes o görüşün yerine getirilmesi ve başarılı olması için canla başla uğraş sarf ediyor…
Sonuç?
O görüşün birinci tabir edildiği günden bugüne TL yabancı paralar karşısında olağanüstü paha kaybetti. Merkez Bankası’nın üç kez düşürdüğü faiz daha sonrasında geçen ayın (Aralık 2021) enflasyon oranı, TÜİK tarafınca, yüzde 36.8 olarak belirtildi. AK Partili son 20 yılın enflasyon rekoru bu.
Yeni yılın birinci gününden şu ana kadar temel eserlere ve hizmetlere yapılan artırımlara bakarak, uzmanlar, Ocak 2022 enflasyon oranının yüzde 50’ye yaklaşacağını varsayım ediyorlar.
TÜİK’in açıklayacağı enflasyon oranının…
Alternatif hesaplar TÜİK’in deklare ettiğı sayının fazlaca üzerinde çıkıyor.
Görüşün ‘nass’ yani dini münasebet ile açıklanması sıkıntılı. Mevzuyu anayasanın laiklik prensibi açısından mahzurlu bulanlar yanında dini açıdan da problemli bulanlar hayli. Mevzunun ‘nass’ ile irtibatlandırılması ve ısrarla tutulan yolun sonuçta ülkeye kan kaybettirmesi önemli bir sorun. Bunun yanında tasarruflarını o görüşe nazaran değerlendirenlerin enflasyon yüzünden olumsuz etkilenmesi de cabası…
Dince sakıncalı bulunan, enflasyonun altında belirlenen ve birikimlerin heba olmasını engelleyebilecek getiri mi; yoksa faiz diye sakıncalı bulunan, oranı katladığı görülen ve ömrü kıymetli hale getiren enflasyon mu?
Üzerinde düşünülmesi gereken birinci soru bu.
Benim temel üzerinde durulmasını istek ettiğim ikinci bir soru var: “Herhangi bir hususta karar verilirken kimlerin görüşlerine prestij etmek gerekir?” sorusu…
İçlerinde dindar kimliği ile tanınan iktisat uzmanlarının da bulunduğu kalabalıkça bir küme, ‘faiz’ konusuna farklı yaklaşıyor. “Faiz sebep, enflasyon netice” tezinin gerçeklerle test edildiğinde yanlış olduğunun bilindiği ve bizde de son vakit içinderdaki denemelerle görüldüğü görüşünde o uzman kitlesi.
Daha evvelce yaşananları bir tarafa bırakalım, son vakit içinderda Merkez Bankası kararlarının neticelerina bakalım; o sonuçlar tezin aykırısını doğrulamıyor mu?
Merkez Bankası’nın son sonucu üzerine benimsenen ‘kur muhafazalı TL hesabı’ ile, baskı altında yüzde 14 seviyesinde tutulan faize kurda meydana gelecek artış kadar bir ek getiri verilmesi benimsendi. Düşük tutulmak istenen faiz o getiriyle birlikte sıradan yüksek hale gelebilecek.
Dahası da var.
Faizin Merkez Bankası tarafınca belirlenmiş oranı (%14) tasarruf sahiplerinin hesapları için kelam konusu; buna karşılık bankaların kredilere uyguladıkları faiz ile devletin kendi borçlanmalarında taahhüt ettiği faiz oranları ya enflasyonun üzerinde ya da ona fazlaca yakın.
Bu da, aslında zorlamalara karşın gerçeğin farklı olduğunun devlet ve uygulayıcılar tarafınca kabulü manasına geliyor.
bu biçimde niye hayatı tahammül hudutlarının ötesinde kıymetli hale getiren yanlış yolda ısrar ediliyor?
Siyasi yorumcular bu soruya karşılık olarak “Tek adam yönetimi” de denilen ‘Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi’ni suçluyorlar. Yeni sistemde cumhurbaşkanı tek başına karar verebiliyor ve devletin başka üniteleri de onun kararlarını uygulamakla mükellef tutuluyor.
Sanki sistemin ‘faiz-enflasyon’ denklemi yüzünden iktisatta meydana getirdiği bozulma açısından gözle görülür hal almış olan sakıncası diğer konularda da kelam konusu olabilir mi?
İç siyasette?
Dış siyasette tutulan yol ve alınan kararlarda?
Bürokratik atamalarda?
En azından üzerinde düşünülmeyi hak eden bir durum olduğu ortada.
Her biri üzerinde uzun uzadıya düşünülmesi gereken bahis başlıkları bunlar.
Lakin iktisat alanında bugünlerde yaşananlar bu durumun bir öbür sakıncasına da ışık tutuyor: Halk siyasete olan inancını kaybediyor ve gelecekle ilgili ümitsizliğe sürükleniyor.
MetroPoll araştırma firmasının geçen ay (Aralık 2021) yanıtını aradığı sorulardan ikisine bu gözle bakabiliriz.
Birincisi kurumlara itimat araştırması.
Tek tek sayılan 12 kurumdan sadece ikisi 5 puanın üzerinde inanç oyu alırken, öbür 10’u 5 ve daha aşağı puan alabiliyor.
Oburu “Ekonomiyi kim daha âlâ yönetir?” sorusuna verilen yanıtlar.
Bu soruya yüzde 36.7 “Muhalefet”, yüzde 35.4 ise “İktidar” karşılığını veriyor.
Aslında “Kimse yönetemez” demenin diğer sözü bu.
halbuki güvenilen kurumlara da, siyasetin tahlil üreteceği beklentisine de sahip olmak gerekir.
Merkez Bankası’nın ilgili heyeti farklı bir karar verirse şaşırırım.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.