Fehmi Koru: Yarın enflasyon oranı açıklanacak, beklenti ve gerçek içinde umutlu bir kıymetlendirme yazısı…

Beykozlu

New member
Fehmi Koru*

Bugün Şubat ayının ikinci günü. Bunu takvim üslubuyla ‘2022022’ olarak tam 5 adet 2 sayısıyla yazmam gerekiyor.

Hurufiler için enteresan bir güne uyandık hepimiz.

halbuki bütün ülke için temel enteresan gün yarın.

Yarını daha farklı yapan, devletin istatistik kurumu olan TÜİK’in bundan evvelki ayın (Ocak) enflasyon sayısını yarın açıklayacak olması…

Her ayın üçüncü günü enflasyon oranı TÜİK tarafınca açıklanıyor.

Pekala niye beşerler bu ay açıklanacak enflasyon oranıyla her zamankinden daha fazla ilgili?

En değerli sebep, TÜİK’in liderinin üç gün evvel değiştirilmesi…

Son 20 ay içerisinde kurumun başına tam dört lider geldi. Bu bir rekor.

Ben de çabucak herkes üzere bu lider değişikliğinin yarın açıklanacak enflasyon sayısına nasıl yansıyacağını merak ediyorum.

Giden TÜİK lideri Prof. Sait Erdal Dinçer’in deklare ettiğı Aralık 2021 ayının TÜFE (tüketici enflasyonu) sayısı %13.58, ÜFE (üretici enflasyonu) sayısı da %19.58 idi. Buna göre, 2021 yılı TÜFE enflasyonu %36.08, ÜFE enflasyonu da %79.89 olarak ilan edildi. Memur ve memur emeklisi maaşları hesap edilirken son altı ayın TÜFE ortalaması alınarak artış oranı %27.48 olarak belirlendi.

bir fazlaca gözlemci TÜİK başkanlığındaki değişimi ilan edilen son enflasyon oranının atama mercii tarafınca beğenilmemesine bağlama eğiliminde.

TÜİK’in giden liderinin, paylaşılan enflasyon oranlarını yüksek bulanlara karşı sarf ettiği “Enflasyon hesabında ben 84 milyona karşı sorumluyum, bir yanlışa imza atarsam 84 milyonun hakkını yemiş olurum” açıklamasının da bu algıda tesiri var.

Yeni yıla bilhassa kamudan kaynaklanan yüksek artırımlarla girdik ve bu artırımlar yarın açıklanacak enflasyon oranına yansıyacak. Beklenti, açıklanacak enflasyon oranının çok yüksek olacağı yolunda. Lider değişikliği ile bunun önlenmek istendiğine etrafta inanan fazlaca.

MetroPoll araştırma şirketinin deklare ettiğı son ankette kurumlara itimat alanında en aşağılarda TÜİK’in yer aldığı görülüyor. Onun altında sırf medya ile siyasetçiler yer alıyor.

Gerçekten, iktisat alanında uzman akademisyenler tarafınca oluşturulan ENAG (Enflasyon Araştırma Grubu), TÜİK’in %36.08 olarak deklare ettiğı 2021 yılı enflasyonunu %82.81 olarak hesapladı.

Prof. Dinçer, giderayak, ENAG ile ilgili cürüm duyurusunda bulundu.

Mahkemeye intikal ettiği takdirde ilan edilmiş oranlardan hangisinin sağlam datalara dayandığı ortaya çıkabilir.

Dinçer’in misyondan alınmasında, kabahat duyurusuyla hususun mahkeme incelemesine sunulmasının önünü açmasının rol oynadığını ileri sürenler de var.

Buradan çıkartılan sonuç, yeni gelen TÜİK liderinin oranlarla oynayacağı oluyor…

Yanlışsız olabilir mi bu?

Olabilir şüphesiz fakat ben buna inanmak istemiyorum.

TÜİK’in başına yeni atanan Erhan Yalçınkaya’nın bu biçimde bir yanlışlığa alet olması için kendisinden kaynaklanan bir sebep yok.

Kendisini tanımıyorum, yalnızca hakkında kolay ulaşılabilen özgeçmiş detaylarıne sahibim. Uygun bir eğitimi ve parlak bir bürokrasi tecrübesi var. Son bakılırsavi daha evvel uzun yıllar çeşitli kademelerinde yer aldığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nda (BDDK) lider yardımcılığı…

bu biçimde bir insanın selefi Prof. Dinçer’in sorumluluk hissettiğini deklare ettiğı 84 milyona karşı birebir sorumluluğu hissetmemesi için bir sebep mi var? Altına imzasını atacağı enflasyon raporu yanlış olursa 84 milyonun hakkını yemiş olacağını bilmemesi mümkün mü?

Sanmıyorum. Sanmadığım için de, kendisinden yanlış rapor imzalamasını bekleyenlerin hayal kırıklığına uğrama ihtimali yüksek.

Umarım hayal kırıklığına uğrayan ben olmam; yeni liderden gerçeğe en yakın bir rapora imza atmasını bekliyorum zira.

Beklentimin niçinini açıklayayım.

Enflasyon, Türkiye’nin içine girdiği tipten ortamlarda, gizlenilebilecek, saklanabilecek bir şey değildir. Market-çarşı-pazar alışkanlığı olan herkes bir aydan başkasına fiyatların seyrini gözlemleyebilir. Konutundan bile çıkmadan, internet üzerinden erişilebilen e-ticaret firmalarının sitelerinden yapılan alışverişlerin kaydına bakılarak en temel muhtaçlık unsurlarının aydan aya fiyat hareketleri bir çırpıda görülebiliyor.

Neyi, nasıl saklayacaksınız?

Hazine ve maliye bakanı Nureddin Nebati bile, kısa mühlet evvel, enflasyonun Ocak ayında ‘pik yapacağını’ açıklamıştı.

‘Pik yapmak’ gerçek orandan kaçınmamayı gerektirir.

BloombergHT kanalının geniş bir kurum iştirakiyle gerçekleştirdiği ankette Ocak ayı enflasyon beklentisinin TÜFE’de yüzde 9.4 ve yıllık ise yüzde 45.5 olduğu görüldü.

Gerçeğin de en azından buna yakın çıkması gerekir.

Maalesef ömrümüz kıymetlendi. Bu gerçeği saklamak yerine, hükümetlere düşen, gerçekle yüzleşmek ve halka pahalılığı hissettirmeyecek -çalışan kısma ve emeklilere artırım gibi- ek imkanlar sağlayacak düzenlemeler peşinde koşmaktır.

TÜİK de, hükümet de imtihanda.

Yarın, işte bu sebeple, bugünden daha değerli bir gün.

*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.