İktisattaki belirsizlik ve enflasyon, arabaya olan talebi erkene çekiyor

Beykozlu

New member
Enflasyon beklentisinin bozulması ve iktisat idaresine duyulan güvensizlik, araba, televizyon, beyaz eşya üzere tüketim mallarında tüketicilerin talebini erkene çekiyor.

Zira bu malları, gelecekte daha yüksek fiyattan almaktan çekiniyorlar. Bilhassa ikinci el piyasası da olan arabada bu davranış giderek yaygınlık kazanıyor.

Birgün’den Ozan Gündoğdu’nun haberine bakılırsa Araba sahibi olmak isteyen halk kısımları artık arabası bir yatırım aracı olarak görmeye başladı. “Yarın daha değerliye alacağıma, bugünden alayım elimde kıymetlensin” halinde özetlenebilecek bu yaklaşım, yüksek faizlere karşın taşıt kredisi talebini de artırıyor.

Öte yandan alım gücünün araba meblağları karşısında giderek erimesi de ikinci el piyasasını güçlendiriyor.

Araba Distribütörleri Derneği’nin (ODD) datalarına göre Haziran ayında 62 bin 348 araba satıldı. Üstelik bu sayı taşıt kredisi faizlerinin yıllık yüzde 22’nin üzerinde olduğu devirde gerçekleşti.

Taşıt kredisi faizlerinin emsal halde yüksek seyrettiği (yüzde 26-28 arası) periyot olan 2019 yılının haziran ayında satılan araba sayısı 36 bin 24’tü. Faizler şimdi tıpkı seviyede bulunmasına karşın satışların 2 yıl öncesine göre yüzde 73 artması tüketici davranışındaki değişiklikten kaynaklanıyor.

Araba fiyatlarındaki artış niçiniyle araba, tıpkı geçmişte konutta olduğu üzere bir yatırım malına dönüşmüş durumda.

Orta gelirli halk kısımlar tasarruflarını araba alarak kıymetlendirmekte bir sorun görmüyor, “nasıl olsa fiyatı artacak” diye bekliyor. Faizler yüksek bulunmasına karşın, taşıt kredisi talebi de giderek artıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) bilgilerine göre geçen yılın Mayıs ayında bankaların taşıt kredisi alacağı 7,2 milyar TL’ydi. Bu yılın birebir devrinde bu meblağ yüzde 98’lik artışla 14,1 milyar TL’ye yükseldi.

Hazine için ÖTV’den vazgeçmek güç

Bu yılın birinci 6 ayında motorlu taşıtlardan tam 31,2 milyar lira ÖTV toplandı. Bu fiyatın büyüklüğü geçmiş senelerla kıyaslandığında daha net anlaşılıyor. Geçen yılın birebir devrinde toplanan ÖTV, 11,1 milyar TL’ydi. 2019’un birebir devrinde ise birebir meblağ 4,5 milyar TL olarak gerçekleşmişti.

Araba fiyatı arttıkça, oran olarak hesaplanan ÖTV fiyatı da artıyor. Satışların da sürat kazanmasıyla Hazine için arabalardan alınan ÖTV giderek kıymet kazanıyor.

Toplam ÖTV tahsilatı ortasında motorlu taşıtlardan toplanan ÖTV’nin hissesi yüzde 32. Geçen yılın tıpkı devrinde bu oran yüzde 14, 2019’un tıpkı devrinde ise yüzde 7’ydi. ötürüsıyla artık Hazine için arabadan toplanan vergiden vazgeçmek eskisinden hayli daha sıkıntı.