İnşaat materyallerindeki fiyat artışı proje maliyetlerini ikiye katladı; “Maliyetler yükseldikçe kiralar da artmaya devam edecek”

Beykozlu

New member
Son 1,5 yılda inşaat materyallerinde TL bazında 3, dolar bazında ise 2 kat artışın konut satış meblağlarına da yansıdığını söyleyen insaathesabi.com Kurucu Ortağı Mikail Karaca, “Satış fiyatlarındaki yüksek artış, talebi kiralık meskenlere kaydırdı lakin kâfi arz yok. Maliyet artışı sürdükçe kiralar da artmaya devam edecek, bu da daire satış fiyatlarını artırmaya devam edecek” dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) datalarına göre, İnşaat Maliyet Endeksi Temmuz 2021’de yıllık yüzde 44,76 arttı. Yeni piyasa meblağları üzerinden vilayetlere bakılırsa inşaat maliyeti hesaplama hizmeti veren insaathesabi.com’un datalarına bakılırsa, Mart 2020’den bu yana demirde TL bazında yüzde 153 ve dolar bazında yüzde 75, PVC’de TL bazında yüzde 305 ve dolar bazında yüzde 180 artış yaşandı. İnşaat gereçlerinin pandemiden bu yana döviz ve TL bazlı fiyat artışı kıskacında olduğunu vurgulayan insaathesabi.com Kurucu Ortağı, İnşaat Yük. Mühendisi ve SPK Lisanslı Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Mikail Karaca, “Hammaddenin yanı sıra, navlun fiyatlarında 1 yılda yüzde 500’ü aşan, ithal eserlerde de 2018’den bu yana yüzde 300’e varan yükselişler, satış fiyatlarını tetikledi. Talep, kiralık meskene kaydı. Arz, talebi karşılayamayınca kiralık meskenlerin tansiyonu yükseldi. Maliyet artışları durmadığı surece kiralık konut krizi yeniliğini koruyacak” diye konuştu.

Hammadde meblağları artmaya devam ediyor

Maliyet artışının vilayetlere ve kullanılan gereç tipine göre değişkenlik gösterdiğini belirten Karaca, hammaddedeki artışın kolay kolay durmayacağını söyleyerek şunları paylaştı:

“Türkiye genelinde genel inşaat maliyetlerinin son 1 yılda yüzde 40 ila 120 içinde arttığını görüyoruz. Lakin bu oranlar pek genel bir yaklaşım sunuyor. Demir örneği üstünden ele alalım: Kasım 2020’de 490 dolar olan demirin ton fiyatı, mayısta yani 6 ay daha sonra 740 dolara çıktı. Döviz bazında yüzde 50 fiyat artışı yaşandı. Öte yandan kasım ayında 7,80 olan dolar kuru mayısta yüzde 9 artarak 8,50’ye yükseldi. TL bazında fiyat bir daha yüzde 60 arttı. bu biçimdece ortadan 1 yıl geçmeden TL bazında bir daha yüzde 60 artış oldu.”

“Pandemide yavaşlayan üretim, 2021’de talepleri karşılayamadı”

Navlun fiyatlarında 10 kata varan artışların da hammadde meblağlarına yansıdığını belirten Karaca, “Pandemide biroldukça kesim üretim yapmadı, tüketicilerin gereksinimleri birikti. Aşılamanın yaygınlaşmasıyla kısıtlamalar gevşemeye başladı, siparişler çoğaldı. Tüm dallarda üretim faaliyetleri birebir anda başlayınca siparişleri taşıyacak konteyner bulmak güçleşti. Ekim 2020’de Çin’den 2 bin dolara gelen bir konteynerin fiyatı, bugüne geldiğimizde 13 bin dolar civarına çıktı. Üstelik fiyatlar artmaya da devam ediyor. İnşaat projelerinde kullanılan ithal eserler de döviz kuru ve TL bazlı fiyat artışlarından etkileniyor” sözünde bulundu.

Memleketler arası piyasaların Türkiye’ye tesiri

Milletlerarası piyasaların Türkiye’deki inşaat kesimine tesirleri incelendiğinde, navlunun yanı sıra hammadde fiyatlarındaki artışın öne çıktığını söyleyen Karaca, öne çıkan hammaddeleri şu biçimde anlattı:

“Bin metrekarelik bir yapıda yaklaşık 50 ton yani yaklaşık 400 bin TL’lik demir kullanılıyor. Elektrik kablolarının tamamının ortasında bakır var ki bakırın fiyatı son 1,5 yılda yüzde 150 arttı. İskeleden çatı kaplamasına, kapıdan pencereye inşaatta bir fazlaca yerde kullanılan alüminyumun fiyatı ise son 1,5 yılda 2,5 kat arttı. İnşaatlarda doğrama ve pimaşlarda kullanılan PVC ise 3 kata yaklaşan oranla fiyatı en hayli artan gereçlerden biri oldu.”

İnşaat maliyeti hesabında yüzde 98 doğruluk oranı

Yerli mamüllerin de fiyatının arttığını söyleyen Karaca, bu durumu şöyleki deklare etti:

“Türkiye’de piyasası 50 TL olan bir eser, Avrupalı bir şirket tarafınca 10 Euro’ya yani kabaca 100 TL’ye satılıyorsa, mahallî üretici yüzünü daha fazla para kazanacağı yurt dışı satışa çeviriyor. Cumhuriyet tarihinin ihracat rekorunu kırmamız, tam da bu yüzden. Türkiye’den bir müşteri tahminen eseri yerli üreticiden alacak fakat o eser artık 100 TL’den pazar buluyor, o yüzden fiyatı da otomatikman artıyor. Öteki yandan pandemidilk evvel 6 ay vadeli satış yapmayı kabul eden üreticiler artık ödemeyi nakit alıp teslimatı 2-3 ay daha sonra yapmaya başladı zira mal yetiştiremiyor.”

insaathesabi.com olarak maliyet artışını vilayetlere ve kullanılan materyal çeşidine bakılırsa hesapladıklarına değinen Karaca, “Global piyasayı, hammadde meblağlarını, döviz kurlarını, gereçlerin fiyat değişkenliklerini 81 vilayet için farklı ayrı takip ediyoruz. Türkiye’de inşaat maliyet yazılımı olan tek firma olarak yüzde 98 doğruluk oranları elde ediyoruz” dedi.