Kapanmanın tüketiciye faturası ağır oldu; yeme içme bölümünden hazır giysiye kadar her şey zamlandı, yenileri yolda!

Beykozlu

New member
Salgında kapalı kalınan devirde biroldukca bölümde yaşanan ciro kaybı ve artan hammadde fiyatları 1 Haziran’da başlayan açılmalar ile bir arada tüketiciye artırım olarak yansımaya başladı.

Aralıklarla 6 ay süren kapanma devri daha sonrası restorana, mağazaya ya da bir teknoloji marketine giren tüketiciler yüksek fiyatlarla karşılaştı. Yeme içme bölümünde yüzde 30’a kadar çıkan artırım oranı hazır giyside yüzde 20, konaklamada ise yüzde 40’ı aştı.

Üretici fiyatları ile tüketici fiyatları içindeki makasın hâlâ açık olduğunu lisana getiren kesim temsilcileri, hammadde meblağlarında düşüş olmadığı takdirde biroldukça bölümde artırım dalgasının devam edeceği ikazında bulundu.

KDV indirimi gelmezse yeni artırımlar yolda

Dünya gazetesinden Yener Karadeniz’in haberine bakılırsa; geçtiğimiz devirde salgının tesirlerinin en ağır hissedildiği bölümlerden biri yeme-içme dalı oldu. Restoran ve kafeler salgının başladığı 2020 Mart ayından bu yana 15 aya yakın kapalı kaldı.

Bölüm şirketleri bu vakitte toplam cirolarının yüzde 5’ini geçmeyen online servis ve gel-al hizmeti verdi. Geçen müddette girdi meblağlarının yüzde 40’a kadar arttığını lisana getiren bölüm temsilcileri, açılma ile birlikte bunun yalnızca yüzde 20’sini fiyatlara yansıtabildiklerini anlattı.

Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Lideri Ramazan Bingöl, maliyetlerin son bir yılda yüzde 40’a varan artışı sebebi ile birtakım firmaların yüzde 10-20 ortası artırım yaptığını kaydetti.

Bingöl, “Pazar gününün açılması yardımıyla cirolarda artış yaşanacağı için yeni bir artırım dalgası gerçekleşmesini beklemiyoruz” dedi. Öte yandan kesimde bu ay sonuna kadar uzatılan KDV indirimi uygulaması da merakla bekleniyor.

Bingöl, KDV indiriminin devam etmemesi halinde ortadaki fark olan yüzde 7’lik oranın da fiyatlara artırım olarak yansıtılacağını belirtiyor. Fiyat artışlarına karşın yeme içme dalında işler düzeliyor. Başta bahçeli yerler olmak üzere kesim işletmelerinin yarısından fazlasının salgın öncesi ciroları yakaladığı belirtiliyor.

Kahvaltı yüzde 50 zamlandı

en çok talep nazarann yerler ise kahvaltının da dahil olduğu işletmeler. Kaşıbeyaz Lezzet Kümesi Lider Vekili Murat Kaşıbeyaz, artan besin enflasyonu sebebi ile maliyet baskısı altında olduklarını anlattı.

Geçen sene de tıpkı kederden mustarip olduklarını fakat bunu fiyatlara yansıtamadıklarını lisana getiren Kaşıbeyaz, “Şu an ise hiç bir işletmenin artan meblağları menüsüne yansıtmama üzere bahtı yok. Pandeminin hizmet dalına darbesi dalın direncini de kırdı. Pandemidilk evvel serpme kişi başı kahvaltı 90 TL’yken, bugün 130 TL’ye çıktı. Bu da yüzde 50 artırım manasına geliyor ki bu şu an bütün yerler için geçerli olan bir durum” tabirlerini kullandı.

50 TL’ye marka tişört kalmadı

Geçen yıldan bu yana düşen satışlardan mustarip olan öteki bir kesim ise hazır giysi oldu. Yılın kıymetli bir kısmını kapalı geçiren işletmeler başka taraftan da hammadde sorunu ile baş etmeye çalıştı.

Başta pamuk olmak üzere en çok kullanılan girdilerde yüzde 80’i aşan fiyat artışı ile karşılaşan kesim, başka taraftan da uzayan termin müddetleri niçiniyle kahır yaşadı. Markalar da artan maliyet artışlarını fiyatlara yansıtmaya başladı. Türkiye’de yüzlerce mağazası olan Inditeks Kümesi markaları yeni dönemi yüzde 30 artırım ile açtı. Yerli yabancı birfazlaca markada benzeri oranlarda fiyat artışı yaşandı. Birtakım markalarda 50 TL’ye tişört bulmak artık zorlaştı.

Mutfakta yeni dalga beklentisi

Türkiye’nin kimi alanlarda üretici bir ülke olmamasının meşakkatini yaşadıklarını anlatan Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Lideri Mesut Öksüz de başta çelik ve plastik olmak üzere değerli girdi kalemlerinde yüksek fiyat artışları ile karşılaştıklarını anlattı.

Mutfak gereçlerinde pandemi periyodunda hammadde meblağlarına bağlı olarak yüzde 50’nin üzerinde artış yaşandığını lisana getiren Öksüz, “Artık bir artırım dalgası daha yaşanacak. Tüm mutfak mamüllerinde yüzde 30-50 içinde artırım bekliyoruz. Ne yazık ki hammadde fiyatlarında bir dengelenme şayet olmazsa artış devam edecek” açıklamasında bulundu.

Bodrum’da lahmacun 110, dürüm 400 TL, bakkalda bile su 10 liraya yakın

Fiyat artış oranları bölgeden bölgeye farklılık gösteriyor. Bilhassa turizm destinasyonlarındaki fahiş fiyatlar, toplumsal medyada da gündem olmaya başladı. Kişi başı plaj giriş meblağları 300 TL’den başlıyor, kimi localarda ise fiyat 10 bin TL’ye kadar çıkıyor.

Geçen yıl kelam konusu fiyatlar 200 TL’den başlıyordu. Geçtiğimiz senelerda oldukçaça tartışılan lahmacun meblağlarının ise artış oranı dudak uçuklattı.

Bodrum Türkbükü’nde geçen yıl 90 TL’ye satılan lahmacun 110 TL’ye çıkarken bir dürümün fiyatı 400 TL’yi buldu. Sokak içinde satılan 500 mm’lik su bile 10 TL’ye dayandı.

Haberin tamamı