Kareem Abdul-Jabbar: Irkçılığı önlemek için farkındalık artmalı

Beykozlu

New member
◊ Nereden bağlanıyorsunuz?
– Güney Kaliforniya’dan.

◊ Los Angeles Basın Kulübü tarafınca iki defa yılın köşe muharriri seçildiniz. Müellif olmanın size verdiği zevk ve zorlukları hakkında ne söylersiniz?
– İnsanların yazdıklarımı okuması, okuyucularımın biraz düşünmesini sağlamak ve umarım olumlu diyaloglar kurabilmek… Sanırım bu yüzden yazıyorum ve yazmak bana düzgün hissettiriyor.

◊ Bence sporculuğunuz kadar yazarlığınız da tesirli. Yazmaya ne vakit başladınız ya da nasıl fark ettiniz bu yeteneğinizi?
– İlkokuldayken yazmaya başladım. Katolik okuluna gittim, rahibeler beni kompozisyon yarışlarına sokardı, gerçi hiç kazanamadım. Lakin katıldığım kompozisyon yarışları beni cesaretlendirdi, daha sonra UCLA’da (Univercity of California Los Angeles) İngilizce ve tarih okudum. Yazmaktan her vakit zevk aldım, atlet olarak mesleğimi sonlandırdıktan daha sonra yazmayı denedim ve muvaffakiyet elde ettim. Bu yüzden epeyce müteşekkirim.

◊ Gelmiş geçmiş en büyük atletlerden birisiniz beraberinde yardımsever bir vatandaş, aktivist ve yazarsınız… Bütün bu özellikleriniz ortasında nasıl hatırlanmak istersiniz? Mümkün olduğu kadar şahsi bir yanıt istiyorum ama…
– Umarım çocuklarım tarafınca olağanüstü bir baba olarak hatırlanabilirim, bu kıymetli. Atlet olarak inanılmaz bir mesleğim oldu. Lakin hayat devam ediyor. Sanırım hayattan geriye kalanların tadını çıkarıyorum. Ve hayattan geri kalanlar hâlâ hayli fazla. Yapmaya çalıştığım şey bu.

◊ Basketbol bugün olduğunuz insan olmak için size nasıl bir disiplin verdi?
– Alandaki başka adamlar topu bana vermedikçe oyunda parlayamazdım. Kadro çalışması olmadan kazanamazdık. Bence grup çalışması sahiden muvaffakiyetin anahtarı, rolünüzü kabul etmeli ve hususla ilgili grupçalışması yapmalısınız. Bu tıp çalışmalar ekseriyetle fazlaca daha fazlasını yapmanızı sağlar ve beşerler bu çeşit gayretlerden tatmin olur.

◊ Sizin döneminizle karşılaştırdığınızda spor değişti mi?
– Spor evriminin televizyon tarafınca yapıldığını ve geliştirildiğini düşünüyorum. Televizyon aracılığıyla dünyanın rastgele bir yerinden NBA’ye dönemlik pas alabilirsiniz. TV çok inanılmaz bir platform ve natürel basketbol da kendini hayli uygun pazarladı. Basketbolun futbolla rekabet edeceğini hiç düşünmemiştim, lakin basketbol dünya çapında tanınan bir spor artık. Dünyanın her yerinde uygun sportmenler basketbol oynamak istiyor. 15 yıl evvel durum bu biçimde değildi, bu inanılmaz.


FLOYD CİNAYETİNİ KİMSE GÖRMEZDEN GELEMEZ

◊ 1968’e dönelim. 21 yaşındaydınız ve Amerika’daki siyah ırka yapılan eşitsizliklere reaksiyon olarak olimpiyatlara gitmeyi reddetiniz. 21 yaşında bu biçimdesine kuvvetli bir karakter olmayı nasıl başardınız? Zira olimpiyatlar her atletin gitmeyi hayal ettiği en uç nokta o denli değil mi?

– Sanırım benim için her şey Emmett Till’in öldürülmesiyle başladı. Öldürüldüğünde sekiz yaşındaydım ve ailemden niye öldürüldüğünü açıklamalarını istedim. Karşılık veremediler. Bana söyleyecek sözleri yoktu. Aslında yalnızca cinayetin neyle ilgili olduğunu öğrenmek istemiştim. Emmett Till gerçekte hiç bir temeli olmayan ırkçılık ve düşmanlık kurbanı mıydı? Siyah Amerikalılar klişelerle ele alındı daima. Olimpiyatları protesto ederek içimdekileri açıklamak istedim. O sırada Dr. King, 1968 yılının nisan ayında suikasta kurban gitmişti. Bu olay sahip olduğum her türlü vatansever duyguyu daha da açığa çıkartmıştı.

◊ Beyazlar ırkçılığı düzeltmek için ya da uygunlaştırmak için neler yapmalı?
– Beyaz insanların tek yapmaları gereken, gördükleri hakkında doğruları söylemek. Birden fazla beyaz insanın ırkçılığın ömrünüzü nasıl fecî hale getirebileceğine dair fikri yok. Görmüyorlar zira hayatlarına tesir etmiyor. Bu bahiste ne kadar fazlaca ahlaki farkındalık yaratabilirsek o kadar güzeldir. UCLA’deki koçum John Wooden Amerika’da pek ünlü bir koç. O bile siyah Amerikalıların nasıl klişeleştirildiğini ve nasıl müthiş hallerde ele alındığını anlamamıştı. Ta ki takımımızla birlikte seyahat edene kadar. Kimi insanların ne kadar yakışıksız ve ırkçı şeyler dediğini nazaranne kadar anlamamıştı. Yalnızca farkındalığın artması insanların ırkçılığı daha âlâ anlamasını sağlayabilir. Floyd cinayetinin dehşetini kimsenin görmezden gelemeyeceği bir şey. Bu cinayetin kameralara yansıması dünyaya siyah Amerikalıların hayat tecrübelerini gösterdi.

GAZETECİLER DÜRÜST OLMALI BUNUN RENGİ YOK

◊ Amerika’da basının ırkçılık problemine karşı halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

– Beyaz gazetecilerin anlaması sıkıntı. Fakat gerçekler var, herkes doğruyu yazabilir. Gerçeği görürsen yaz. Bu kadar. Dürüstlük kâfi, dürüstlüğün rengi yok.

◊ Zımnî önyargılar da var. Bu mevzu hakkında epey konuşulmadığını düşünüyorum…
– Üstü örtülmüş önyargı, ırkçılığın insanların farkında olmadığı yahut gözden kaçırdığı ince kısımları. Irkçılık, toplumların farklı bölümlerini farklı biçimlerde etkiliyor. Etkilemediği muhakkak bölümler de var. Varlıklı beşerler. Zenginlik ayrıcalık sağlar ve hayatın olumsuz istikametlerinden uzak meblağ. Bu da düzelmesi gereken öbür bahis.


JORDAN’A DÜŞMAN DEĞİLİM FAKAT EN GÜZEL O OLAMAZ

◊ Geçen yıl Michael Jordan, gelmiş geçmiş en düzgün kolej basketbolcusu seçilince reaksiyon verdiniz. UCLA’deki efsane basketbol devrinizi düşününce üniversite basketbolunun emsalsiz en büyük ismi tahminen de sizsiniz. Bu bahis hakkındaki yorumlarınızı merak ediyorum.

– Bu soruya tek yanıtım, insanların bu mevzuda âlâ bir bakış açısına sahip olup olmadığını hesaba katmamız gerektiği. Michael Jordan’dan evvel gelen büyük oyunları görmemiş izleyici, vakitte geriye gidebilse gördüklerine hayli şaşırırdı fakat bunu yapamayız. Televizyon çağının insanların hafızasında hakikaten çok tesiri var. Michael Jordan yalnızca bir NCAA Şampiyonası kazandı. Nasıl en düzgün oyuncu olabilir? Çılgınca! Michael Jordan’a karşı bir düşmanlığım yok, yalnızca beşerler biraz fazla ileri gdolayıyor, asla öğrenemiyoruz!

◊ 1976 yılında yoga yapmaya başladığınızı ve şayet yoga yapmasaydınız o kadar uzun müddet basketbol oynayamayacağınızı söylemiş olduniz.
– Bu gerçek. Yoga düzgün bir önleyici bakımdı. Esnekliğiniz üzerinde çalışmak, hayli koşmanız, basketbol alanında yapmanız gereken şeyleri yapmanız gerektiğinde size nitekim yardımcı oluyor.

◊ Hâlâ devam ediyor musunuz yogaya?
– Her gün değil, ancak bir daha de yapıyorum. Esnek kalmaya ve zayıf düşmemeye çalışıyorum. Bakalım nasıl olacak?

ACIYLA BAŞ ETMEYE ÇALIŞMAK ZORDU

◊ Sizin üzere öteki Los Angeles Lakers yıldızı Kobe Bryant’la ilgili anılarınızı sormak istiyorum. Kobe Bryant’la yakın mıydınız?

– Kobe’nin oynadığı kadroda koç takımındaydım, altı yıl boyunca iki dünya şampiyonluğu kazandık. Kobe ile direkt etkileşim kurmadım, onu fazlaca uygun tanımadım. Aslında kızı Gianna’yı daha güzel tanıdım. Kobe, aile odasında Gianna ile peek-a-boo oynardı. Kızı Gianna’nın kaybı beni hakikaten etkiledi, zira onu Kobe’yi tanıdığımdan daha âlâ tanıyordum. Şahane bir küçük kızdı. Çok güç bir şey. Ben Kobe’nin babasıyla düzgün arkadaştım. Birbirimize karşı oynadık ve onu Kobe’nin anma merasiminde gördüğümde tek yapabildiğimiz şey birbirimize sarılmak ve acıyla baş etmeye çalışmaktı, zordu, fazlaca zordu.

MUHAMMED ALİ ÇOK KARİZMATİKTİ

◊ Bir öbür efsane isim Muhammed Ali’yle arkadaştınız. Ortak noktalarınız, İslam’ı seçmeniz ve aktivizm…

– Karizmatikti…Tanıştığımızda ona olan ilgimin diniyle hiç ilgisi yoktu… Büsbütün aktivizm ile alakalıydı. Ona bir sportmen olarak hürmet duydum. sonrasındasında İslam’a ilgi duymaya başladığımda, o da önemli olarak İslam’a geçiş yaptı. bu biçimdece birebir noktaya geldik lakin o noktaya varmak için farklı yollardan gittik.