Beykozlu
New member
*Mahfi Eğilmez
Ekonomik büyüme en sıradan tarifiyle bir iktisatta bir devirden daha sonraki periyoda mal ve hizmet üretiminde gerçek (fiziksel ya da fiyat artışlarından arındırılmış) artış olması halidir. En sıradan haliyle anlatmak gerekirse sadece ekmek üretilen bir iktisatta t yılında 100 ekmek üretilmişken t +1 yılında 105 ekmek üretilmişse bu iktisat yüzde 5 büyümüş demektir.
Bir iktisadın baz tesiri ya da bir kadro süreksiz tesirler haricinde büyüyebilmesi için üretim kapasitesini artıracak, yeni kapasiteler yaratacak, daha ileri teknolojiler kullanacak yatırımlara yahut verimliliği artırmaya ve bütün bunlar için de daha epey çalışmaya muhtaçlığı vardır. Daha hayli çalışma daha fazlaca işgücünün istihdamı ya da istihdam edilenlerin daha hayli çalıştırılmasıyla sağlanabilir. Bu yaklaşım bizi GSYH’nin üretim yoluyla hesaplanmasına gdolayır.
İktisadın temel taşı tüketimdir. Aslında insanoğlunun temel güdüsü de tüketmektir. Şimdilerde bizde moda olan formuyla ‘üretmek lazım’ diye dillendirilen kelamın manasının olması için evvel tüketim olması gerekir. Tüketilmeyen yahut tüketilmek için talep edilmeyen şeyin üretimi de olmaz. Bu yaklaşım bizi harcamalar yoluyla GSYH hesaplamasına gdolayır.
Piyasada tüketim (talep) olmadan satış için üretim (arz) olmayacağına nazaran bir iktisadın büyümesi için evvel talep daha sonra arz artacak demektir.
Birfazlaca ülke çalışarak, verimliliği artırarak, teknolojiyi geliştirerek ve daha fazla üreterek büyümeye çalışırken Türkiye çalışmayarak, tatilleri uzatarak, tüketimi artırarak büyümektedir. Bunun en tipik örneği dünyada pek rastlanmayan uzunluktaki bayramlar ve onlara bağlanan başka tatil günleriyle vakit zaman on güne kadar uzayan tatillerdir. Tatiller uzayınca beşerler tatil yörelerine gidiyor, bol para harcıyor, tüketim ve ötürüsıyla talep artıyor, talep artınca üretim ve arz artıyor ve iktisat büyüyor.
Bütün ekonomik büyümelerin altında tüketim artışı yatar. O niçinle tüketime dayalı büyüme kelamı pek hakikat değildir. Buna karşılık tüketimin kim tarafınca yapıldığı ya da talebin nereden geldiği kıymetlidir. Şayet dış talep artışı var ise bu biçimde dış talep artışına ve ötürüsıyla ihracata dayalı büyüme kelam konusu demektir. Şayet iç talep artıyor ve içeride üretim artıyorsa bu biçimde iç talebe bağlı büyüme kelam konusudur. Bu talep artışının yol açtığı üretim artışına ve üretimde kullanılan ithal girdilere bakmak gerekir. Şayet üretimde kullanılan ithal girdilerin oranı yüksekse bu biçimde kur artışları girdi meblağlarını ötürüsıyla maliyetleri ve ötürüsıyla meblağları etkileyerek enflasyonda artışa niye olur.
Gelişmiş ülkeler global kriz müddetince tüketimi ve ötürüsıyla üretimi artırmak için para bastılar. Buna ‘niceliksel gevşeme’ (quantitative easing) ismini verdiler. Piyasaya bol para çıkınca harcamalar arttı, tüketim talebi, akabinde da üretim ve arz arttı ve iktisat büyüdü. Bizim model farklı. Biz, tatilleri uzatıp insanları kredi kullanarak tatile çıkıp harcama yapmaya itiyoruz, talebi bu yolla arttırıyoruz ve oradan üretim ve arz artıyor, iktisat büyüyor. Biz buna bir şey demiyoruz fakat ‘niceliksel gevşemeden’ benzetmeyle ‘tüketim gevşemesi’ diyebiliriz. İki model de tüketime dayanıyor.
Gelişmiş ülkeler aslına bakarsanız gelişmiş olduğu için onlar açısından tüketimle büyümek, en azından bir süre, sorun oluşturmuyor. Biz ise gelişme yolunda olduğumuz için buluş yapmamız, teknoloji geliştirmemiz ve ithal girdilerden hayli kendi kaynaklarımıza dayalı üretim yapmamız gerekiyor. Bir diğer deyişle biz tüketimle büyüsek de gelişme yolunda ilerleyemiyor, doğayı bozduğumuzla kalıyoruz.
Bu yazı Mahfi Eğilmez’in şahsi blogundan alınmıştır
Ekonomik büyüme en sıradan tarifiyle bir iktisatta bir devirden daha sonraki periyoda mal ve hizmet üretiminde gerçek (fiziksel ya da fiyat artışlarından arındırılmış) artış olması halidir. En sıradan haliyle anlatmak gerekirse sadece ekmek üretilen bir iktisatta t yılında 100 ekmek üretilmişken t +1 yılında 105 ekmek üretilmişse bu iktisat yüzde 5 büyümüş demektir.
Bir iktisadın baz tesiri ya da bir kadro süreksiz tesirler haricinde büyüyebilmesi için üretim kapasitesini artıracak, yeni kapasiteler yaratacak, daha ileri teknolojiler kullanacak yatırımlara yahut verimliliği artırmaya ve bütün bunlar için de daha epey çalışmaya muhtaçlığı vardır. Daha hayli çalışma daha fazlaca işgücünün istihdamı ya da istihdam edilenlerin daha hayli çalıştırılmasıyla sağlanabilir. Bu yaklaşım bizi GSYH’nin üretim yoluyla hesaplanmasına gdolayır.
İktisadın temel taşı tüketimdir. Aslında insanoğlunun temel güdüsü de tüketmektir. Şimdilerde bizde moda olan formuyla ‘üretmek lazım’ diye dillendirilen kelamın manasının olması için evvel tüketim olması gerekir. Tüketilmeyen yahut tüketilmek için talep edilmeyen şeyin üretimi de olmaz. Bu yaklaşım bizi harcamalar yoluyla GSYH hesaplamasına gdolayır.
Piyasada tüketim (talep) olmadan satış için üretim (arz) olmayacağına nazaran bir iktisadın büyümesi için evvel talep daha sonra arz artacak demektir.
Birfazlaca ülke çalışarak, verimliliği artırarak, teknolojiyi geliştirerek ve daha fazla üreterek büyümeye çalışırken Türkiye çalışmayarak, tatilleri uzatarak, tüketimi artırarak büyümektedir. Bunun en tipik örneği dünyada pek rastlanmayan uzunluktaki bayramlar ve onlara bağlanan başka tatil günleriyle vakit zaman on güne kadar uzayan tatillerdir. Tatiller uzayınca beşerler tatil yörelerine gidiyor, bol para harcıyor, tüketim ve ötürüsıyla talep artıyor, talep artınca üretim ve arz artıyor ve iktisat büyüyor.
Bütün ekonomik büyümelerin altında tüketim artışı yatar. O niçinle tüketime dayalı büyüme kelamı pek hakikat değildir. Buna karşılık tüketimin kim tarafınca yapıldığı ya da talebin nereden geldiği kıymetlidir. Şayet dış talep artışı var ise bu biçimde dış talep artışına ve ötürüsıyla ihracata dayalı büyüme kelam konusu demektir. Şayet iç talep artıyor ve içeride üretim artıyorsa bu biçimde iç talebe bağlı büyüme kelam konusudur. Bu talep artışının yol açtığı üretim artışına ve üretimde kullanılan ithal girdilere bakmak gerekir. Şayet üretimde kullanılan ithal girdilerin oranı yüksekse bu biçimde kur artışları girdi meblağlarını ötürüsıyla maliyetleri ve ötürüsıyla meblağları etkileyerek enflasyonda artışa niye olur.
Gelişmiş ülkeler global kriz müddetince tüketimi ve ötürüsıyla üretimi artırmak için para bastılar. Buna ‘niceliksel gevşeme’ (quantitative easing) ismini verdiler. Piyasaya bol para çıkınca harcamalar arttı, tüketim talebi, akabinde da üretim ve arz arttı ve iktisat büyüdü. Bizim model farklı. Biz, tatilleri uzatıp insanları kredi kullanarak tatile çıkıp harcama yapmaya itiyoruz, talebi bu yolla arttırıyoruz ve oradan üretim ve arz artıyor, iktisat büyüyor. Biz buna bir şey demiyoruz fakat ‘niceliksel gevşemeden’ benzetmeyle ‘tüketim gevşemesi’ diyebiliriz. İki model de tüketime dayanıyor.
Gelişmiş ülkeler aslına bakarsanız gelişmiş olduğu için onlar açısından tüketimle büyümek, en azından bir süre, sorun oluşturmuyor. Biz ise gelişme yolunda olduğumuz için buluş yapmamız, teknoloji geliştirmemiz ve ithal girdilerden hayli kendi kaynaklarımıza dayalı üretim yapmamız gerekiyor. Bir diğer deyişle biz tüketimle büyüsek de gelişme yolunda ilerleyemiyor, doğayı bozduğumuzla kalıyoruz.
Bu yazı Mahfi Eğilmez’in şahsi blogundan alınmıştır