Beykozlu
New member
*Mahfi Eğilmez
Türkiye’de konut satışları rekor üstüne rekor kırıyor. Bunu aşağıdaki grafikten görmek mümkün (Kaynak: TÜİK, Konut Satış İstatistikleri Aralık 2021.)
Satışlardaki bu yüksek gidiş konut fiyatlarındaki yükselişe rağmen ortaya çıkıyor. Konut satış fiyatlarını da aşağıdaki grafik ortaya koyuyor (Kaynak: TCMB, Konut Fiyat Endeksi, Ekim 2021.)
Görüleceği üzere konut meblağlarında bilhassa 2020’den itibaren süratli bir artış var. İktisadın tahminen de en geçerli maddelerinden birisi olan talep maddesine göre fiyatı artan mala yönelik talebin düşmesi gerekir. halbuki burada tam aykırısı oluyor: Konut meblağları süratle arttığı biçimde konut satışları da sürat kesmeden devam ediyor.
Çelişkili üzere görünen bu durumu açıklayacak değişkenler enflasyon ve faizdir. Türk Lirasının yabancı paralara karşı süratle kıymet kaybetmesi ithal girdilerinin, üretim maliyetlerinin artmasına o da fiyatların yükselmesine yol açıyor. Ortaya çıkan enflasyon resmi datalara bakılırsa yüzde 36,08. Buna karşılık bankaların mevduata verdiği faiz yüzde 20 ötüründa. TCMB’nin piyasa iştirakçileri anketinde 2022 sonu için beklenen enflasyon oranı yüzde 29,75. Bunu şayet genel beklenti olarak kabul edersek gerçek faiz [(1 + Nominal Faiz) / (1 + Beklenen Enflasyon) -1 =] yüzde eksi 7,5 çıkıyor. Bu durumda beşerler mevduat yaparak ya da paralarını devlet tahviline yatırarak ziyana uğramaktansa fiyatı daima artan konutlara yönelmeyi tercih ediyorlar. Elinde parası olanlara ek olarak parası olmayanlar da bir daha birebir biçimde artan fiyatlardan ileride fayda elde etmeyi hedefleyerek kredi kullanıp konut almayı seçiyorlar.
Misal bir durum otomotivde de görülüyor.
Hükümet, faizleri düşürerek konut satışlarını ve ötürüsıyla da yeni konut imalini özendiriyor. Zira ekonomiyi büyütmenin en kolay yolu konut yapıp satmaktan geçiyor. Etrafın bozulması epeyce kıymetli görülmüyorsa bundan kolay ve düzgün bir yol yok. Merkez Bankası’nın faizi düşürmesi, rezervlerini bozdurup kuru tutmaya çalışması, bankalara mevduat için yüksek faiz verdirmeme baskısı vb nin altında yatan tek niye bu.
Bu yazı Mahfi Eğilmez’in şahsi blogundan alınmıştır
Türkiye’de konut satışları rekor üstüne rekor kırıyor. Bunu aşağıdaki grafikten görmek mümkün (Kaynak: TÜİK, Konut Satış İstatistikleri Aralık 2021.)
Satışlardaki bu yüksek gidiş konut fiyatlarındaki yükselişe rağmen ortaya çıkıyor. Konut satış fiyatlarını da aşağıdaki grafik ortaya koyuyor (Kaynak: TCMB, Konut Fiyat Endeksi, Ekim 2021.)
Görüleceği üzere konut meblağlarında bilhassa 2020’den itibaren süratli bir artış var. İktisadın tahminen de en geçerli maddelerinden birisi olan talep maddesine göre fiyatı artan mala yönelik talebin düşmesi gerekir. halbuki burada tam aykırısı oluyor: Konut meblağları süratle arttığı biçimde konut satışları da sürat kesmeden devam ediyor.
Çelişkili üzere görünen bu durumu açıklayacak değişkenler enflasyon ve faizdir. Türk Lirasının yabancı paralara karşı süratle kıymet kaybetmesi ithal girdilerinin, üretim maliyetlerinin artmasına o da fiyatların yükselmesine yol açıyor. Ortaya çıkan enflasyon resmi datalara bakılırsa yüzde 36,08. Buna karşılık bankaların mevduata verdiği faiz yüzde 20 ötüründa. TCMB’nin piyasa iştirakçileri anketinde 2022 sonu için beklenen enflasyon oranı yüzde 29,75. Bunu şayet genel beklenti olarak kabul edersek gerçek faiz [(1 + Nominal Faiz) / (1 + Beklenen Enflasyon) -1 =] yüzde eksi 7,5 çıkıyor. Bu durumda beşerler mevduat yaparak ya da paralarını devlet tahviline yatırarak ziyana uğramaktansa fiyatı daima artan konutlara yönelmeyi tercih ediyorlar. Elinde parası olanlara ek olarak parası olmayanlar da bir daha birebir biçimde artan fiyatlardan ileride fayda elde etmeyi hedefleyerek kredi kullanıp konut almayı seçiyorlar.
Misal bir durum otomotivde de görülüyor.
Hükümet, faizleri düşürerek konut satışlarını ve ötürüsıyla da yeni konut imalini özendiriyor. Zira ekonomiyi büyütmenin en kolay yolu konut yapıp satmaktan geçiyor. Etrafın bozulması epeyce kıymetli görülmüyorsa bundan kolay ve düzgün bir yol yok. Merkez Bankası’nın faizi düşürmesi, rezervlerini bozdurup kuru tutmaya çalışması, bankalara mevduat için yüksek faiz verdirmeme baskısı vb nin altında yatan tek niye bu.
Bu yazı Mahfi Eğilmez’in şahsi blogundan alınmıştır