Beykozlu
New member
Dr. Mahfi Eğilmez
Bilimsel gerçekler yüksek faizin yüksek enflasyonun kararı olduğunu gösterdiği biçimde bunun zıddının geçerli olduğunu, yani yüksek enflasyonun yüksek faizin kararı olduğunu sav edenler var. Argüman etmekle kalmıyor kanıtlamaya ve Merkez Bankası’nın faizini düşürerek enflasyonu düşürmeye uğraşıyorlar. Bilimsel gerçeğin aksisini kanıtlama gayreti yeni bir yaklaşım değil. Türkiye birebir iddiayı 1994’de ortaya atıp uygulamaya kalkınca büyük bir kriz hayatıştı.
Aşağıdaki grafik Merkez Bankası faizi (sol eksen), Enflasyon (sol eksen) ve USD/TL kuru (sağ eksen) içindeki bağlantıyı gösteriyor (bu grafikte kullanılan MB Faizi dataları TCMB sitesinden, enflasyon bilgileri TÜİK’den ve USD/TL kuru bilgileri ay sonu kurları temel alınarak Bloomberg HT sitesinden alınmıştır.)
Grafik, Merkez Bankası’nın, yüksek enflasyonu düşürmek hedefiyle faizi düşürdüğünü ve düşürdüğü andan itibaren kurun ve enflasyonun düşmediğini, tam bilakis yükseldiğini açık ve net bir halde gösteriyor.
Toplumsal bilim dediğimiz şey yaşanmış olayların gözlemlenmesi ve tekraren test edilmesi kararında katılık derecesine nazaran hipotez, teori ve kanun haline getirilerek tasnif edilmesi uğraşından ibarettir. Toplumsal bilimler ve onun bir modülü olan iktisat bilimi birfazlaca hususta kozmik sonuçlara sahip olsa da bu sonuçlar mahallî şartlara nazaran birtakım farklılıklar gösterebilir. örneğin ABD üzere parası rezerv para pozisyonunda olan bir ülkede kur enflasyon üzerinde kıymetli bir tesir yaratmazken Türkiye üzere parası rezerv para olmayan ve dolarizasyon tesirinde olan bir ülkede kur enflasyon üzerinde epey kıymetli bir tesir yaratabilir. ötürüsıyla enflasyonun niçinleri içinde bu biçimde farklılıklar çıkabilir. Onun için her vakit birinci niçine bakmak gerekir diyoruz: Türkiye’de kur artışında ve onun tesiri altında ortaya çıkan enflasyon artışında birinci niye risk artışıdır. Bu ortamda faizi indirmek demek risklere ek yapmak demektir. Risklere yapılan her ek kuru ve akabinde da enflasyonu yükseltir.
Bir vakit içinder ‘bilimden ayrılanı kurt kapar’ demiştim, bu sözümü kurdaki yükseliş çerçevesinde bugüne uyarlayayım: ‘Bilimden ayrılanı kur kapar.’
Bu yazı Mahfi Eğilmez’in şahsi blogundan alınmıştır.
Bilimsel gerçekler yüksek faizin yüksek enflasyonun kararı olduğunu gösterdiği biçimde bunun zıddının geçerli olduğunu, yani yüksek enflasyonun yüksek faizin kararı olduğunu sav edenler var. Argüman etmekle kalmıyor kanıtlamaya ve Merkez Bankası’nın faizini düşürerek enflasyonu düşürmeye uğraşıyorlar. Bilimsel gerçeğin aksisini kanıtlama gayreti yeni bir yaklaşım değil. Türkiye birebir iddiayı 1994’de ortaya atıp uygulamaya kalkınca büyük bir kriz hayatıştı.
Aşağıdaki grafik Merkez Bankası faizi (sol eksen), Enflasyon (sol eksen) ve USD/TL kuru (sağ eksen) içindeki bağlantıyı gösteriyor (bu grafikte kullanılan MB Faizi dataları TCMB sitesinden, enflasyon bilgileri TÜİK’den ve USD/TL kuru bilgileri ay sonu kurları temel alınarak Bloomberg HT sitesinden alınmıştır.)
Grafik, Merkez Bankası’nın, yüksek enflasyonu düşürmek hedefiyle faizi düşürdüğünü ve düşürdüğü andan itibaren kurun ve enflasyonun düşmediğini, tam bilakis yükseldiğini açık ve net bir halde gösteriyor.
Toplumsal bilim dediğimiz şey yaşanmış olayların gözlemlenmesi ve tekraren test edilmesi kararında katılık derecesine nazaran hipotez, teori ve kanun haline getirilerek tasnif edilmesi uğraşından ibarettir. Toplumsal bilimler ve onun bir modülü olan iktisat bilimi birfazlaca hususta kozmik sonuçlara sahip olsa da bu sonuçlar mahallî şartlara nazaran birtakım farklılıklar gösterebilir. örneğin ABD üzere parası rezerv para pozisyonunda olan bir ülkede kur enflasyon üzerinde kıymetli bir tesir yaratmazken Türkiye üzere parası rezerv para olmayan ve dolarizasyon tesirinde olan bir ülkede kur enflasyon üzerinde epey kıymetli bir tesir yaratabilir. ötürüsıyla enflasyonun niçinleri içinde bu biçimde farklılıklar çıkabilir. Onun için her vakit birinci niçine bakmak gerekir diyoruz: Türkiye’de kur artışında ve onun tesiri altında ortaya çıkan enflasyon artışında birinci niye risk artışıdır. Bu ortamda faizi indirmek demek risklere ek yapmak demektir. Risklere yapılan her ek kuru ve akabinde da enflasyonu yükseltir.
Bir vakit içinder ‘bilimden ayrılanı kurt kapar’ demiştim, bu sözümü kurdaki yükseliş çerçevesinde bugüne uyarlayayım: ‘Bilimden ayrılanı kur kapar.’
Bu yazı Mahfi Eğilmez’in şahsi blogundan alınmıştır.