Beykozlu
New member
Türkiye’de besin enflasyonu, uzun vakittir iktisadın kronik sıkıntılarından biri.
Besin enflasyonunun yüksek seyretmesine en büyük niye olarak tarım siyasetlerindeki plansızlık gösteriliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise geçen hafta yaptığı açıklamada yüksek besin fiyatlarından zincir marketleri sorumlu tuttu.
Erdoğan, hafta sonu gerçekleştirdiği ziyaretin akabinde da Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinin sayısının artırılarak fahiş fiyatlarla uğraş edileceğini söylemiş oldu.
Ekonomistlere göre süpermarketler yüksek besin meblağlarında sorunun bir kesimi olsa da besin enflasyonunun tek sebebi değil.
Marmara Üniversitesi İşletme Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova, Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinin yüksek besin fiyatlarıyla çabada bir deva olmayacağı görüşünde.
Arzova, “Bu durum eşittir geçmişte gördüğümüz tanzim satış mağazaları” diyor.
Enflasyon Araştırma Kümesi’nin (ENAG) kurucusu ve yöneticisi olan Prof. Dr. Veysel Ulusoy ise hayat pahalılığı ve enflasyon içindeki farka vurgu yapıyor.
Enflasyon, çeşitli mal ve hizmetlerden oluşan bir sepetin fiyatının daima artması olarak tanımlanıyor.
O yüzden Ulusoy’a bakılırsa Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinde eserler daha ucuza satılsa bile değerli marketlerde de ucuz marketlerde de mamüllerin fiyatı birebir oranda yükseliş trendinde.
Enflasyon son 30 ayın tepesinde
Eylül ayında enflasyon yüzde %19,58 ile son 30 ayın doruğuna çıktı.
Besin enflasyonu %28,79 olarak kaydedildi.
Ağustos ayında ise besin enflasyonu yüzde 29 artış ile 28 ayın tepesine çıkmıştı.
TÜİK bilgilerine nazaran yıllık enflasyon yüzde 19,58’e yükseldi
Türkiye’de besin fiyatları, Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) bilgilerine nazaran dünyada düşük seyrederken bile yükseliş eğilimindeydi.
Artık bütün dünyada besin fiyatlarının yükselişe geçmesiyle Türkiye besin enflasyonunun global tesirleriyle de gayret etmek durumunda.
Üretici ve tüketici içindeki fiyat farkının sebebi tedarik zinciri
Marmara Üniversitesi İşletme Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova’ya bakılırsa besin enflasyonunun asıl sebebi Türkiye’de bir tarım siyasetinin olmaması.
Çiftçinin sattığı fiyat ile eserin raflardaki fiyatı içindeki fark da bir tartışma konusu.
Arzova, bu fiyat farkının tedarik zincirinden kaynaklandığını vurguluyor.
Çiftçiden satın aldıkları mamüllerin marketlere gelmesini sağlayan ortacılar, rekabet şartlarını münasebet göstererek çiftçinin mamüllerini ucuza satmasına niye oluyor.
birtakım bazı da hiç alım yapmayarak çiftçinin elindeki mamüllerin bozulmasına niçiniyet veriyorlar.
Bu yüzden Arzova, tedarik sistemi değişmediği surece Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinin yüksek besin fiyatlarına deva olamayacağını vurguluyor:
“İstersen bunlardan on bin tane aç, sonuç prestijiyle emsal malların raflara gelmesi emsal bir sistemle oluyor. bir daha ortacılar var, bir daha bunu üreticiden çok ucuza alan ya da almayan çeşitli tüccarlar, toptancılar var.
“Şu an aslına bakarsanız zincir marketlerle rekabet edebilmeleri mümkün değil. Sorun mamüllerin satıldığı yer değil, sorun üretimden market raflarına gelinceye kadarki süreci kapsıyor.”
Tedarik zinciri denetim edilebilir mi?
Arzova’ya bakılırsa marketlerdeki yüksek fiyatlarla gayret etmenin tekniği, tek işi tedarik zincirini denetim etmek ve tedarik zincirini bozan kişi ya da kurumlara yaptırım uygulayan bir üst konseyin oluşturulması.
Sabah gazetesinde Çarşamba günü yayımlanan habere nazaran ise hükümet Süpermarket Ombusmanlığı sistemi üzerinde çalışıyor.
Habere nazaran büyük zincir marketlerin pazar güçlerini tedarikçilere karşı berbata kullanmalarının ve hür piyasa sistemine ters biçimde haksız kar elde etmelerinin önüne geçmek hedefleniyor.
Düzenleme ile perakendeciler ve tedarikçiler bir mukavele yapacak.
Pazarlama maliyetleri ve raftan çıkarma işleri mevzuata uygun hale getirilecek.
Mevzuat ihlali durumunda süpermarket ombudsmanı devreye girecek. Soruşturma ve ceza süreçlerini yönetecek.
Bu sistemin bilgileri çabucak hemen muhakkak olmasa da bu haliyle aracılardan çok süpermarketlerin hedeflendiği görülebiliyor.
“Enflasyon bütün marketlerde aynı”
Enflasyon Araştırma Kümesi’nin (ENAG) kurucusu ve yöneticisi olan Prof. Dr. Veysel Ulusoy ise enflasyonun raflardaki eser meblağlarının yüzdelik artışıyla ilgilendiğini vurguluyor.
Ulusoy, “Ucuz marketlerde de büyük marketlerde de enflasyon birebir, bir yıl daha sonra fiyatlar bir daha enflasyon düzeyinde artacak. Ucuz marketlerde de enflasyon oranı yüzde 40’ın altında değil” diyor.
Türkiye’de asıl sorunun hayat pahalılığı ve gelirsizlik olduğunu vurgulayan Ulusoy, “İnsanların maaşı yok şu anda, gerçek enflasyona göre ayarlanmamış bir maaş var” diye konuşuyor.
“Gıda hür piyasaya bırakılamayacak kadar değerli bir üründür” diyen Ulusoy’a bakılırsa besin enflasyonuyla çaba için devletin fiili olarak tarlada maliyet iştirakine girmesi gerekiyor.
Ekonomist Arzova da ABD’nin pandemi sırasında yaptığı üzere devletin kontratlı tarım yaparak çiftçinin üretmiş olduğu malları satın alabileceğinin altını çiziyor.
Tarım ve hayvancılık için gereken girdi maliyetlerinin ithalata ve bu biçimdece dolara dayalı olması niçiniyle çiftçilerin maliyetleri devasa yükseklikte.
Arzova, “Çiftçi kazanamadığı için beşerler yavaş yavaş çiftçilik mesleğinden çıkıyor. Fiyat denetim sistemi olmadığından hangi fiyata satacaklarını bilmiyorlar, maliyetler devasa yükseklikte” diyor.
Çiftçinin mesleğini terk etmesi ise arzın, üretimin düşmesi demek.
Nüfus ve besine talep artarken üretimin düşmesi ise besin meblağlarının artmasına yol açıyor.
Üzerine tedarik zincirindeki aracıların yüksek kâr marjıyla ticaret yapması eklenince kırılamayan bir döngü ortasında besinin fiyatı sofralara gelene kadar daima artıyor.
Besin enflasyonunun yüksek seyretmesine en büyük niye olarak tarım siyasetlerindeki plansızlık gösteriliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise geçen hafta yaptığı açıklamada yüksek besin fiyatlarından zincir marketleri sorumlu tuttu.
Erdoğan, hafta sonu gerçekleştirdiği ziyaretin akabinde da Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinin sayısının artırılarak fahiş fiyatlarla uğraş edileceğini söylemiş oldu.
Ekonomistlere göre süpermarketler yüksek besin meblağlarında sorunun bir kesimi olsa da besin enflasyonunun tek sebebi değil.
Marmara Üniversitesi İşletme Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova, Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinin yüksek besin fiyatlarıyla çabada bir deva olmayacağı görüşünde.
Arzova, “Bu durum eşittir geçmişte gördüğümüz tanzim satış mağazaları” diyor.
Enflasyon Araştırma Kümesi’nin (ENAG) kurucusu ve yöneticisi olan Prof. Dr. Veysel Ulusoy ise hayat pahalılığı ve enflasyon içindeki farka vurgu yapıyor.
Enflasyon, çeşitli mal ve hizmetlerden oluşan bir sepetin fiyatının daima artması olarak tanımlanıyor.
O yüzden Ulusoy’a bakılırsa Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinde eserler daha ucuza satılsa bile değerli marketlerde de ucuz marketlerde de mamüllerin fiyatı birebir oranda yükseliş trendinde.
Enflasyon son 30 ayın tepesinde
Eylül ayında enflasyon yüzde %19,58 ile son 30 ayın doruğuna çıktı.
Besin enflasyonu %28,79 olarak kaydedildi.
Ağustos ayında ise besin enflasyonu yüzde 29 artış ile 28 ayın tepesine çıkmıştı.
TÜİK bilgilerine nazaran yıllık enflasyon yüzde 19,58’e yükseldi
Türkiye’de besin fiyatları, Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) bilgilerine nazaran dünyada düşük seyrederken bile yükseliş eğilimindeydi.
Artık bütün dünyada besin fiyatlarının yükselişe geçmesiyle Türkiye besin enflasyonunun global tesirleriyle de gayret etmek durumunda.
Üretici ve tüketici içindeki fiyat farkının sebebi tedarik zinciri
Marmara Üniversitesi İşletme Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova’ya bakılırsa besin enflasyonunun asıl sebebi Türkiye’de bir tarım siyasetinin olmaması.
Çiftçinin sattığı fiyat ile eserin raflardaki fiyatı içindeki fark da bir tartışma konusu.
Arzova, bu fiyat farkının tedarik zincirinden kaynaklandığını vurguluyor.
Çiftçiden satın aldıkları mamüllerin marketlere gelmesini sağlayan ortacılar, rekabet şartlarını münasebet göstererek çiftçinin mamüllerini ucuza satmasına niye oluyor.
birtakım bazı da hiç alım yapmayarak çiftçinin elindeki mamüllerin bozulmasına niçiniyet veriyorlar.
Bu yüzden Arzova, tedarik sistemi değişmediği surece Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinin yüksek besin fiyatlarına deva olamayacağını vurguluyor:
“İstersen bunlardan on bin tane aç, sonuç prestijiyle emsal malların raflara gelmesi emsal bir sistemle oluyor. bir daha ortacılar var, bir daha bunu üreticiden çok ucuza alan ya da almayan çeşitli tüccarlar, toptancılar var.
“Şu an aslına bakarsanız zincir marketlerle rekabet edebilmeleri mümkün değil. Sorun mamüllerin satıldığı yer değil, sorun üretimden market raflarına gelinceye kadarki süreci kapsıyor.”
Tedarik zinciri denetim edilebilir mi?
Arzova’ya bakılırsa marketlerdeki yüksek fiyatlarla gayret etmenin tekniği, tek işi tedarik zincirini denetim etmek ve tedarik zincirini bozan kişi ya da kurumlara yaptırım uygulayan bir üst konseyin oluşturulması.
Sabah gazetesinde Çarşamba günü yayımlanan habere nazaran ise hükümet Süpermarket Ombusmanlığı sistemi üzerinde çalışıyor.
Habere nazaran büyük zincir marketlerin pazar güçlerini tedarikçilere karşı berbata kullanmalarının ve hür piyasa sistemine ters biçimde haksız kar elde etmelerinin önüne geçmek hedefleniyor.
Düzenleme ile perakendeciler ve tedarikçiler bir mukavele yapacak.
Pazarlama maliyetleri ve raftan çıkarma işleri mevzuata uygun hale getirilecek.
Mevzuat ihlali durumunda süpermarket ombudsmanı devreye girecek. Soruşturma ve ceza süreçlerini yönetecek.
Bu sistemin bilgileri çabucak hemen muhakkak olmasa da bu haliyle aracılardan çok süpermarketlerin hedeflendiği görülebiliyor.
“Enflasyon bütün marketlerde aynı”
Enflasyon Araştırma Kümesi’nin (ENAG) kurucusu ve yöneticisi olan Prof. Dr. Veysel Ulusoy ise enflasyonun raflardaki eser meblağlarının yüzdelik artışıyla ilgilendiğini vurguluyor.
Ulusoy, “Ucuz marketlerde de büyük marketlerde de enflasyon birebir, bir yıl daha sonra fiyatlar bir daha enflasyon düzeyinde artacak. Ucuz marketlerde de enflasyon oranı yüzde 40’ın altında değil” diyor.
Türkiye’de asıl sorunun hayat pahalılığı ve gelirsizlik olduğunu vurgulayan Ulusoy, “İnsanların maaşı yok şu anda, gerçek enflasyona göre ayarlanmamış bir maaş var” diye konuşuyor.
“Gıda hür piyasaya bırakılamayacak kadar değerli bir üründür” diyen Ulusoy’a bakılırsa besin enflasyonuyla çaba için devletin fiili olarak tarlada maliyet iştirakine girmesi gerekiyor.
- Büyüme ve enflasyon sayıları ne manaya geliyor, fiyatları nasıl etkileyecek?
- Merkez Bankası niye çekirdek enflasyon vurgusu yaptı, riskler neler?
Ekonomist Arzova da ABD’nin pandemi sırasında yaptığı üzere devletin kontratlı tarım yaparak çiftçinin üretmiş olduğu malları satın alabileceğinin altını çiziyor.
Tarım ve hayvancılık için gereken girdi maliyetlerinin ithalata ve bu biçimdece dolara dayalı olması niçiniyle çiftçilerin maliyetleri devasa yükseklikte.
Arzova, “Çiftçi kazanamadığı için beşerler yavaş yavaş çiftçilik mesleğinden çıkıyor. Fiyat denetim sistemi olmadığından hangi fiyata satacaklarını bilmiyorlar, maliyetler devasa yükseklikte” diyor.
Çiftçinin mesleğini terk etmesi ise arzın, üretimin düşmesi demek.
Nüfus ve besine talep artarken üretimin düşmesi ise besin meblağlarının artmasına yol açıyor.
Üzerine tedarik zincirindeki aracıların yüksek kâr marjıyla ticaret yapması eklenince kırılamayan bir döngü ortasında besinin fiyatı sofralara gelene kadar daima artıyor.