Prof. Dr. Aziz Sancar’dan beyin kanserine umut olacak keşif

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
Prof. Dr. Aziz Sancar’dan beyin kanserine umut olacak keşif
DNA tamirine yönelik çalışmalara Nobel Bilim Ödülü’ne layık görülen Prof. Dr. Aziz Sancar, beyin kanserine umut olacak yeni bir keşfe daha imza attı.

Cumhuriyet’ten Orhan Bursalı, Sancar ve grubunun, laboratuvarlarda deneylerde hayli kullanılan EdU olarak bilinen molekülün, bilhassa beyin kanserlerinin tedavisinde kullanılabileceğini keşfettiğini yazdı.

Bulgular, Amerikan Bilimler Akademisi’nin ‘PNAS’ mecmuasında yayınlandı.

Habere göre; Prof. Dr. Sancar, keşfini diğer bir deney üzerindeyken büyük bir tesadüf ile yaptı.

“Başka bir deney yaparken karşımıza çıktı”

kararın bir epeyce kişiyi memnun edeceğini de belirten Prof. Dr. Aziz Sancar, “Bu hayli sürpriz bir buluş, büyük tesadüf. Öbür bir deney yaparken birden bizi şok eden çok farklı bir olay karşımıza çıktı.” sözlerini kaydetti.


“Deneylerimiz beklenmedik sonuçlar verdi adeta bir şok yaşadık”

Makalenin ön baskısını da paylaşan Prof. Dr. Aziz Sancar’ın keşfi, özetle şöyle:

Sancar, İnsan Nukleotid Eksizyon Tamir Sistemi’ni (İkili Kesim) keşfetmiş ve Nobel kazanmıştı. İkili Kesim-Onarım düzeneği DNA sarmalında hasar bakılırsan kısmı (26 Nükleotidlik) kesip çıkarıyor ve yerine doğrusunu koyuyor. bu biçimdece DNA’mız hasarsız çalışıyor.

Prof. Dr. Aziz Sancar bahse yönelik şu sözleri kullanıyor:

“Bunu test tüpünde kanıtlamıştık fakat insan hücresi ortasında de tam bu biçimde mi oluyordu, yoksa 26 nükleotitten daha fazlası mı çıkarılıyor ve yerine daha epey nükleotid mi konuyordu, merak ettik. Bunu anlamak için de laboratuvar deneylerinde bildik EdU isimli molekülü kullandık. Deneylerimiz beklenmedik sonuçlar verdi adeta bir şok yaşadık, EdU molekülü, sağlam DNA’da, güya DNA hasara uğramış üzere tesir yapıyor ve tamirat düzeneğini harekete geçiriyordu! bu biçimde bir tesir beklemiyorduk. niçinini araştırdık.



“EdU’nun kanser hücrelerini öldürdüğüne dair ispatlar vardı”

Bozulmamış sağlam hücrelerin bulunduğu besi ortamına EdU molekülü koyduk ve baktık ki hücre tamir sistemini çalıştırarak bu molekülü durmadan kesip çıkartıyor. Çıkarılan molekül özgür kalınca tekrar genoma giriyor, hücre onu yine kesip dışarı atıyor ve kör döngü bu biçimde devam ediyor. Sonunda EdU ile başa çıkamayan hücre ölüyor (apoptoz). EdU molekülünün orta derecede zehirleyici tesiri (toksik) olduğu biliniyordu. Lakin bu tesirin düzeneği bir sırdı. Artık burada hücreyi kesin nasıl öldürdüğünü çözdük. Daha evvel EdU’nun kanser hücrelerini öldürdüğüne dair ispatlar vardı, fakat garip bir biçimde, hiç kimse bu sonuçları takip etmedi, artık bile laboratuvarlarda binlerce bilim insanı DNA’yı incelemek için EdU’yu kullanıyor, fakat bu molekülün DNA’da hasar yaratarak öldürücü tesir yaptığını bilmiyor.”



Beyin kanseri için umut

Kemoterapi ilaçları beyne giremezken, EdU molekülü bariyerleri aşarak beyne rahat bir biçimde geçtiği bilinmekte. Hal bu biçimde olunca Prof. Dr. Aziz Sancar ve grubunun çalışması, kanser çalışmalarına yeni bir ışık daha yakmış oldu.

Prof. Dr. Sancar, “Madem EdU hücreleri bu türlü hücreyi öldürüyor, şayet beyin kanseri olan bir hastaya verilirse bebir daha sarfiyat, bu kanserli hücrelerin DNA’sına girer ve nöronlara ziyan vermeden tümörü öldürür, kararına vardık.” sözleri ile durumu özetledi.

Beyin tümörleri konusunda tanınmış bir profesör ile Prof. Dr. Aziz Sancar, keşif üzerine çalışmaya başlayacak.

Beyin tümörü

Tümör, bedenimizde olmaması gereken bir yerde oluşan bir doku ya da rastgele bir dokunun olması gereken yerde denetimsiz büyümesi manasına gelir.

Her tümör öldürücü olmasa da beyin tümörlerinde beyin dokusunun istisnai bir durumu vardır. Güzel huylu tümörler de beyin kafatası ortasında kapalı bir odada yer aldığından öldürücü olabilmektedir.

Beyin tümörünün belirtileri

Eğer baş ağrısı, apati (haraket ve mimiklerde yavaşlama) bulantı, kusma, epilepsi nöbetleri, tümörün beyinde yerleştiği yere nazaran bedeninizin birtakım bölgelerinde güçsüzlük, kişilik bozuklukları ve birtakım yeteneklerinizde (hesap yapma, yazı yazma gibi) bozulma beyin tümörünün belirtileri sayılır. Hormonal bozukluklar ve buna bağlı klinik semptomlar da sayılabilecek belirtiler içindedır.

Beyin tümörü tedavisinin hedefi, hastanın ömür kalitesini bozmadan tümörle savaşmak ve ömrü olabildiğince uzatmaktır. Tümörün tipi, yerleşim yeri, hastanın yaşı, genel durumu ve hastada operasyon sonucunı etkileyebilecek ek sorunların olup olmaması tedavi sürecini kıymetli ölçüde etkilemektedir.

Ameliyata ek olarak kimi vakit kemoterapi, birtakım kimi radyoterapi kimi vakit her ikisi ile kombine tedavi yapılır.

Beyin kanserlerinin tedavisi çok zordur. Hastaların ömür müddetinin tedavi olsalar bile ortalama 15 ay kadar olduğu bilinmektedir.

Bu niye Prof. Dr. Aziz Sancar ve takımının keşfi, çok değerli bir gelişmedir.


Tümör, bedenimizde olmaması gereken bir yerde oluşan bir doku ya da rastgele bir dokunun olması gereken yerde denetimsiz büyümesi manasına gelir. Her tümör öldürücü olmasa da beyin tümörlerinde beyin dokusunun istisnai bir durumu vardır. Âlâ huylu tümörler de beyin kafatası ortasında kapalı bir odada yer aldığından öldürücü olabilmektedir.

Beyin tümörünün belirtileri

Belirtiler baş içi basıncının artması ile seyreder. Şayet baş ağrısı, apati (haraket ve mimiklerde yavaşlama) bulantı, kusma, epilepsi nöbetleri, tümörün beyinde yerleştiği yere göre bedeninizin birtakım bölgelerinde güçsüzlük, kişilik bozuklukları ve kimi yeteneklerinizde (hesap yapma, yazı yazma gibi) bozulma beyin tümörünün belirtileri sayılır. Hormonal bozukluklar ve buna bağlı klinik semptomlar da sayılabilecek belirtiler içindedır.