Prof. Dr. Uğur Emek: Kamu Özel İşbirliği prosedürüyle yapılan kent hastanesi, yüzde 73 daha maliyetli!

Beykozlu

New member
Başşehir Üniversitesi İktisat Programı Kısım Lideri ve eski Devlet Planlama Teşkilatı Planlama Uzmanı Prof. Dr. Uğur Emek, Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) prosedürüyle yapılan Bilkent Şehir Hastanesi’nin maliyetinin, klasik yolla yapma maliyetinden yüzde 73 daha fazla olduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Emek, bakanlığın Meclis’e sunduğu evraklarda KÖİ yoluyla yapılan hastanenin yüzde 24 daha ucuza mal olduğunun yazdığını fakat bu hesaplamada yanlışlar olduğunu belirtti.

Daktilo1984’ten Arın Demir’e konuşan Başşehir Üniversitesi’nden Prof. Dr. Uğur Emek, KÖİ projelerinde uygulanan formları ve sonuçlarını kıymetlendirdi. “Projelerin üretim etabından evvel klasik metot ve KÖİ içinde yarar ve maliyet tahlili yapılmalı ve daha sonrasında hangi prosedürde kamu faydası daha fazlaysa, o formül tercih edilmeli” diyen Emek, Türkiye’de bunun uygulanmadığını belirterek Bilkent Şehir Hastanesi’ni örnek gösterdi.

Emek, “2017 bütçesinin görüşmeleri sırasında Sıhhat Bakanlığı TBMM’de milletvekilleriyle bir çalışma başlattı. Paylaşılan dökümanı ayrıntılı biçimde inceledim. Bakanlığın çalışmasında Bilkent Şehir Hastanesi’nin klâsik tekniğe göre yüzde 24 daha ucuza mal olduğu söyleniyor. Kendi çalışmamda manipülatif var iseyım kusurlarını ve maddi yanılgıları düzelttim. Hastanenin ihalesi 2010 yılında yapıldı. Bu durumda fizibilitenin 2009 yılında kullanılması gerekiyor. halbuki klasik yolu daha kıymetli göstermek için 2009 yerine 2016 ünite fiyatları kullanılmış. Bu cins bir fazlaca yanılgıyı düzelttim ve KÖİ prosedürüyle yapılan hastanenin maliyetinin klasik teknikten yüzde 73 daha yüksek olduğunu buldum” tabirlerini kullandı.

“Otoyollara verilen yolcu garantileri gerçeklikten uzak”

Ulusal bir altyapı planının olmadığını, otoyolların Marmara Denizi etrafında ağırlaştığını vurgulayan Emek, “AKP 20 bin kilometrenin üzerinde bölünmüş yol yaptı. Pekala bu devlet yollarının yanı başına niye bir de otoyol yapıldı, bunu bilmiyoruz” dedi. Otoyollar için verilen yolcu garantisinin tutarsız olduğunu söyleyen Emek, “Geçmiş bilgilerden biliyoruz ki Çanakkale Boğazı’ndan gemiyle geçen günlük araç sayısı 10-12 bin civarındadır. Köprüdeyse 45 bin araç garantisi verildi. Bu garantiler gerçeklikten uzak” dedi.

“Garanti fiyatları değiştiriliyor, mukaveleler uzuyor”

Prof. Dr. Emek, şeffaflıktan uzak bir biçimde kontratlarda epeyce sık değişiklik yapıldığına da değindi. “Özel bölüm kontratları kolaylıkla değiştirebileceğini bilerek ihalelere giriyor” diyen Emek, şu sözleri kullandı:

“Çiğdem Toker yazdı. Kurtköy-Akyazı otoyolunda mukavele değişikliği yapılmış Garanti fiyatları değiştirilmiş ve mukavele mühleti uzatılmış. Bu bilgilere bakılırsa gelir garantisi değişikliğini hesapladım. Değişikliktilk evvel 1,9 milyar dolar olan garanti 6 milyara çıkmış. Hatırlarsanız İstanbul Havalimanı’nın yapılacağı toprakta dolgu yapılması gerekiyordu. 100 metre olan dolgu 70 metreye indirilmiş. Bu da özel kesime maliyet tasarrufu sağlamış. Altyapı projelerinde fiyatlar ABD’deki enflasyona göre hesaplanır. Avrasya Tüneli’nde baz yılı 2008’di. sonrasındasında baz yılı 2007 yılına çekildi. Ortaya çıkan ek gelir garantisi 2021 fiyatlarıyla bir milyar liranın üzerinde.”

“Performan kontrolü yapılmıyor, şirketlere konforlu bir alan yaratılıyor”

Mukavelelerde performans standartlarının olduğunu ve bunların nizamlı olarak denetlenmesi gerektiğini söyleyen Emek, bunun yapılmadığını belirtti. Şirketlerin bir fazlaca kusuruna gerekli yaptırımın uygulanmadığını söyleyen Emek, “Hatırlarsanız 2021 kışında kar yağışı niçiniyle Gebze-İzmir Otoyolu’nda Balıkesir’e yakın bir yerlerde trafik 3 saatten çok durdu. Binlerce otomobil yolda kaldı. Bu da emre amadelik koşuluna karşıttır. Otoyollarda da kar yağışı niçiniyle trafik duracaksa bu yol niye yapıldı? Yanı başında bölünmüş yollar vardı esasen” dedi.

“Emre amadelik kaidesini ihlal eden şirketlere performans kontrolü yapılmayıp yaptırım da uygulanmadığından; şirketler için konforlu bir alan yaratılıyor” sözünü kullanan Emek, kaliteli performans kontrolleriyle bu kusurların azaltılabileceğini vurguladı.

Söyleşinin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.