Prof. Seyfettin Gürsel: Türkiye düşük büyüme patikasına girdi; gerçek büyüme 0.9; ben olsam bu tabloyla seçime gitmek istemem

Beykozlu

New member
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2021 yılı 2. çeyreğine ait büyüme datalarına deklare etti. TÜİK bilgilerine nazaran Türkiye yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21.7 büyüdü. TÜİK’in deklare ettiğı büyüme sayılarını yorumlayan Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, gerçek büyümenin yüzde 21.7 değil, yüzde 0.9 olduğunu söylemiş oldu.

2020 yılında pandemi niçiniyle yaşanan ekonomik daralmayı hatırlatan Gürsel, Koronaivrüs pandemisinin ekonomik tesirlerinin azalmasının iktisat üstündeki etkisinin gerçek bir büyüme olarak algılanmaması gerektiğini söylemiş oldu. Gürsel, “Bu muazzam büyüme ne sürpriz ne de Türkiye iktisadında büyük bir atağa iktidarın tabiriyle ‘şahlanışa’ tekabül eden bir sayı değildir” dedi.

Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, TÜİK’in deklare ettiğı ekonomik büyüme sayılarını, Türkiye iktisadının büyüme sayılarına tesir eden faktörleri ve iktisada ait öngörülerini T24 muharriri Barış Soydan’a yorumladı.


“Çeyrekten çeyreğe baktığımızda 0.9 büyümüşüz”

TÜİK’in deklare ettiğı yüzde 21.7 büyüme sayısının iddialarla uyuştuğunu belirten Gürsel, 2020 yılında Koronavirüs tesiriyle iktisatta yaşanan daralmaya dikkat çekerek “2020’de Covid-19 şoku vardı. Büyük bir faaliyet kısıtlamaları oldu. Büyük bir belirsizlik oldu. İstihdam neredeyse 2 milyon azaldı. Bunu kararında ulusal gelirde büyük bir düşüş ortaya çıktı. Bir kez baz tesiri niçiniyle yüzde 20’si buradan geliyor esasen” sözlerini kullandı. Gürsel, “Olduğundan fazlaca daha büyümüş görünüyoruz fakat çeyrekten çeyreğe baktığımızda 0.9 büyümüşüz” dedi.

Büyüme kalemlerine bakıldığında net ihracatın katkısının çok yüksek olduğunu söyleyen Gürsel, bunun şaşırtan olmadığını söz ederek, sayılara bakıldığın Türkiye iktisadının bir düşük büyüme patikasına girdiğini belirtti.

TÜİK’in deklare ettiğı 2. çeyrek büyüme sayılarından baz tesiri çıkarıldığında büyüme oranının yüzde 0.9 olduğunu söz eden Gürsel, evvelki yılların büyüme sayılarına da bakıldığında Türkiye iktisadının düşük büyüme patikasına girdiğinin göründüğünü söylemiş oldu.

İthalat ve ihracat sayılarının ekonomik büyüme üstündeki tesirini anlatan Gürsel, “Bu büyümenin kalemlerine baktığımızda temel net ihracat çok yüksek katkı yapmış. Özel tüketim yüzde 22.9 ancak ihracat neredeyse yüzde 60 artarken ithalat yalnızca yüzde 19 artmış ötürüsıyla net ihracat katısı devasa yükseklikte. bu biçimde olması fazlaca şaşırtan değil malum iç talepte büyük bir daralma oldu ve bu tabi ithalatı etkiledi. Öbür yandan da Türk Lirası’nda fazlaca önemli kıymet kayıpları yaşandı. İçeride iç piyasada talep daralır ve rekabetçi hale gelirse ihracat da tabi önemli ölçüde artar” dedi.

“Türkiye iktisadı hem düşük büyüme birebir vakitte ticaret açığının yaşandığı bir patikada”

Türkiye iktisadının büyümesine ait öngörülerini paylaşan Gürsel, şöyleki konuştu:

“Tabiki bu büyüme oranı düşük bir oran, her çeyrek 0.9 büyüseniz yıl sonunda yüzde 4 olur. 2020’nin ikinci çeyreğine baktığımızda 10.8 bir daralma olmuş. 3. çeyrekte ziyadesiyle telafi ediliyor bu daralma yüzde hala 16.4. Bu artış bittikten daha sonra 2020’nin 4. çeyreğinde yüzde 1.2 büyüme 2021’in birinci çeyreğinde 2.2 ve nihayet 2. çeyrekte yüzde 9.9 oluyor. Yani bu çeyrekler büyüme açısından 2018’de başlayan yavaşlamayı da göz önüne alırsak Türkiye iktisadı bir daha bir düşük büyüme patikasına girmiş görünüyor. Ekonomik büyüme yüzde 5’in altında olursa problemler artıyor demektir. Bence üstünde durulması gereken nokta bu”

“Peki niye yüzde 9.9’da kaldı dediğimiz vakit. Aslında açık bir biçimde şunu görüyoruz; Özel tüketim yüzde 1.6 artmış bu çeyrekten çeyreğe çok önemli bir artış. Net ihracat yüzde 2.2 büyürken ithalat yüzde 3.3 büyümüş yani artık net ihracatın büyümeye müspet katkısı da bitmiş. Bence bu da üzerinde durulması gereken bir nokta. Türk Lirası’nın büyük paha kaybı net ihracatı önemli ölçüde müspet yapmıştı ve 2020’nin ikinci yarısı ve birinci çeyreğinde net ihracat bir büyüme vardı. Fakat bunun da bittiği izlenimi var.

Üçüncü çeyreği ve dördüncü çeyreği de bekleyelim lakin Türkiye iktisadı hem düşük büyüme tıpkı vakitte ithalatın ihracatı geçtiği ötürüsıyla ticaret açığının yaşandığı bir patikaya geri dönmüş üzere duruyor.”

“Ben olsam bu tabloda ben de gitmem seçime”

Barış Soydan’ın, ekonomik göstergelere bakıldığında, iktidarın seçime gitmesinde nasıl bir tesiri olabileceğini ve ekonomin seçim için verdiği iletisi sorduğu Güsel, “Ben olsam bu tabloda ben de gitmem seçime” dedi.

Gürsel, seçime gitme sonucunın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu tabloyu nasıl okuyacağına bağlı olacağını söz ederek “Resmi telaffuzda -ki bunu inanarak mı söylüyorlar bilmiyorum- toparlanma bitti şahlanışa geçti deniyor. Şayet onlara bunu söylüyorsa bu biçimde bu şahlanış devam etsin bir süre daha bunun sonunda 2022’nin baharında bu seçimi yapalım derler. Lakin ben olsam yapmam zira şahlanış bir yana 2018-2019’a geri dönüş görüyorum” dedi.