Beykozlu
New member
UNI Global Sendika Ticaret Emekçileri Departmanı Koordinatörü Onur Bakır, pandemiyle çalışma hayatında şiddet ve tacizin yeni bir tepe gördüğünü deklare etti.
Türkiye’nin, pandemi sürecinde sendikal hak ihlallerinin tavan yaptığı ülkeler içinde yer aldığına dikkat çeken Bakır, “Biroldukca ülkede uzaktan çalışma mazeretiyle çalışanların fiyatları düşürülmek, yol ve yemek fiyatı üzere hakları gasp edilmek isteniyor. Sömürü katmerleniyor” dedi.
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’a konuşan Onur Bakır şöyleki konuştu:
– Pandemi periyodunda Türkiye’yi öbür faaliyet gösterdiğiniz ülkelerden ayrıştıran özellikler neler oldu?
“Dünya Sıhhat Örgütü bilgilerine nazaran pandeminin birinci 1.5 yılında Covid-19 niçiniyle hayatını yitiren sıhhat ve bakım dalı çalışanı sayısı 115 bin. Telafisi olmayan en büyük kayıp emekçi vefatları. İkinci olarak pandemi niçiniyle çalışanlar hayli önemli bir gelir kaybı yaşadı. Bilhassa sendikalaşmanın ve toplu pazarlığın zayıf, toplumsal güvenliğin yetersiz olduğu Türkiye üzere ülkelerde bu sorun, epeyce can yakıcı formda yaşandı.
Prof. Dr. Mesut Gülmez’in kitabının isminden alıntılayarak söyleyecek olursam- ‘Uluslararası Toplumsal Güvenliğin Kozmik Sefaleti”ni gözler önüne serdi. Pandemi bir sefer daha gösterdi ki hem personel sıhhatinde hem toplumsal güvenlikte epeyce büyük meseleler, boşluklar ve global eşitsizlikler var. Üçüncüsü işsizlik. Milletlerarası Çalışma Örgütü’nün aktüel raporuna nazaran yalnızca 2020’de, 2019’a nazaran toplam global istihdam 114 milyon kişi azaldı. Olağan şartlarda 2020 yılında 30 milyonluk yeni istihdam artışı olması bekleniyordu. Toplamda 144 milyonluk bir istihdam kaybından kelam edebiliriz. Son olarak, emekçi haklarına ve sendikal haklara yönelik yeni bir taarruz dalgasını görüyoruz. Pandemiyi fırsat bilen işverenler dünyanın dört bir yanında sendikal örgütlenmeye saldırırken, biroldukça hükümet de emekçi hakları ve sendikal haklara yönelik yeni kısıtlamaları yaşama geçirmeye çalışıyor. Uzaktan çalışma, meskenden çalışma ve gibisi yeni istihdam biçimlerinin yaygınlaştırılması, bu atağın en değerli araçlarından biri.
Tüm dünyada çalışanlar uzaktan çalışmaya döndü. Çalışan haklarına ne çeşit tırpan kelam konusu?
Uzaktan çalışmanın yol açtığı problemlerden biri, maliyetlerin çalışanların sırtına yüklenmek istenmesi. Uzaktan çalışma mazeretiyle emekçilerin fiyatları düşürülmek, yol ve yemek fiyatı üzere hakları gasp edilmek isteniyor.
“Emekten yana siyaset şart”
bu vakitte hükümetlerin çalışanlara ne tıp dayanaklar vermesi gerekiyordu?
Türkiye’de sayısı 3.5 milyon civarında olan sigortasız emekçiler, çalışmadıkları periyotta ne nakdi fiyat takviyesi ne de kısa çalışma ödeneği alabildi. Nakdi fiyat dayanağı kapsamında olan personeller, taban fiyatın hayli altında bir takviye ile sefalete terk edildi. Giderek büyüyen işsizlik problemine karşı aktif siyasetler yok. halbuki yapılması gereken istihdamın, personellerin hak ve fiyatlarının korunması için faal, kapsayıcı ve en kıymetlisi de sendikaların iştirakiyle hazırlanmış emekten yana toplumsal siyasetlerin uygulanması.
“Kod29 üzerinden personeller adeta kıyıma tâbi tutuldu”
Pandemi periyodunda Türkiye’yi öteki faaliyet gösterdiğiniz ülkelerden ayrıştıran özellikler neler oldu?
Türkiye, pandemi sürecinde sendikal hak ihlallerin tavan yaptığı ülkeler içinde yer alıyor. Türkiye, toplu pazarlığın işyeri-şirket seviyesi ile hudutlu olduğu, sektörel toplu pazarlığın olmadığı ülkelerden biri ve bu durum çalışanların hak ve çıkarlarının korunması ve geliştirilmesinin önünde hayli büyük bir mahzur teşkil ediyor. Son derece makûs bir sendikal mevzuat, yaygın ve pervasız sendikal hak ihlalleri ile toplu pazarlığın kapsamının hayli dar olması; Türkiye’nin benzeri durumdaki ülkelerle bir arada tıpkı -en yavaşça tabirle- sıkıntı kümede yer almasına yol açıyor. Fakat işten çıkarma yasağı periyodunda, sendikalaşan personellerin Kod-29 üzerinden adeta kıyıma tabi tutulabilmesi ve Yemeksepeti meselade olduğu üzere kâğıt üstündeki bir işkolu değişikliğe ile sendikal örgütlenmenin bertaraf edilebilmesi, Türkiye’yi bu küme ortasında özel bir yere koyuyor.”
Türkiye’nin, pandemi sürecinde sendikal hak ihlallerinin tavan yaptığı ülkeler içinde yer aldığına dikkat çeken Bakır, “Biroldukca ülkede uzaktan çalışma mazeretiyle çalışanların fiyatları düşürülmek, yol ve yemek fiyatı üzere hakları gasp edilmek isteniyor. Sömürü katmerleniyor” dedi.
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’a konuşan Onur Bakır şöyleki konuştu:
– Pandemi periyodunda Türkiye’yi öbür faaliyet gösterdiğiniz ülkelerden ayrıştıran özellikler neler oldu?
“Dünya Sıhhat Örgütü bilgilerine nazaran pandeminin birinci 1.5 yılında Covid-19 niçiniyle hayatını yitiren sıhhat ve bakım dalı çalışanı sayısı 115 bin. Telafisi olmayan en büyük kayıp emekçi vefatları. İkinci olarak pandemi niçiniyle çalışanlar hayli önemli bir gelir kaybı yaşadı. Bilhassa sendikalaşmanın ve toplu pazarlığın zayıf, toplumsal güvenliğin yetersiz olduğu Türkiye üzere ülkelerde bu sorun, epeyce can yakıcı formda yaşandı.
Prof. Dr. Mesut Gülmez’in kitabının isminden alıntılayarak söyleyecek olursam- ‘Uluslararası Toplumsal Güvenliğin Kozmik Sefaleti”ni gözler önüne serdi. Pandemi bir sefer daha gösterdi ki hem personel sıhhatinde hem toplumsal güvenlikte epeyce büyük meseleler, boşluklar ve global eşitsizlikler var. Üçüncüsü işsizlik. Milletlerarası Çalışma Örgütü’nün aktüel raporuna nazaran yalnızca 2020’de, 2019’a nazaran toplam global istihdam 114 milyon kişi azaldı. Olağan şartlarda 2020 yılında 30 milyonluk yeni istihdam artışı olması bekleniyordu. Toplamda 144 milyonluk bir istihdam kaybından kelam edebiliriz. Son olarak, emekçi haklarına ve sendikal haklara yönelik yeni bir taarruz dalgasını görüyoruz. Pandemiyi fırsat bilen işverenler dünyanın dört bir yanında sendikal örgütlenmeye saldırırken, biroldukça hükümet de emekçi hakları ve sendikal haklara yönelik yeni kısıtlamaları yaşama geçirmeye çalışıyor. Uzaktan çalışma, meskenden çalışma ve gibisi yeni istihdam biçimlerinin yaygınlaştırılması, bu atağın en değerli araçlarından biri.
Tüm dünyada çalışanlar uzaktan çalışmaya döndü. Çalışan haklarına ne çeşit tırpan kelam konusu?
Uzaktan çalışmanın yol açtığı problemlerden biri, maliyetlerin çalışanların sırtına yüklenmek istenmesi. Uzaktan çalışma mazeretiyle emekçilerin fiyatları düşürülmek, yol ve yemek fiyatı üzere hakları gasp edilmek isteniyor.
“Emekten yana siyaset şart”
bu vakitte hükümetlerin çalışanlara ne tıp dayanaklar vermesi gerekiyordu?
Türkiye’de sayısı 3.5 milyon civarında olan sigortasız emekçiler, çalışmadıkları periyotta ne nakdi fiyat takviyesi ne de kısa çalışma ödeneği alabildi. Nakdi fiyat dayanağı kapsamında olan personeller, taban fiyatın hayli altında bir takviye ile sefalete terk edildi. Giderek büyüyen işsizlik problemine karşı aktif siyasetler yok. halbuki yapılması gereken istihdamın, personellerin hak ve fiyatlarının korunması için faal, kapsayıcı ve en kıymetlisi de sendikaların iştirakiyle hazırlanmış emekten yana toplumsal siyasetlerin uygulanması.
“Kod29 üzerinden personeller adeta kıyıma tâbi tutuldu”
Pandemi periyodunda Türkiye’yi öteki faaliyet gösterdiğiniz ülkelerden ayrıştıran özellikler neler oldu?
Türkiye, pandemi sürecinde sendikal hak ihlallerin tavan yaptığı ülkeler içinde yer alıyor. Türkiye, toplu pazarlığın işyeri-şirket seviyesi ile hudutlu olduğu, sektörel toplu pazarlığın olmadığı ülkelerden biri ve bu durum çalışanların hak ve çıkarlarının korunması ve geliştirilmesinin önünde hayli büyük bir mahzur teşkil ediyor. Son derece makûs bir sendikal mevzuat, yaygın ve pervasız sendikal hak ihlalleri ile toplu pazarlığın kapsamının hayli dar olması; Türkiye’nin benzeri durumdaki ülkelerle bir arada tıpkı -en yavaşça tabirle- sıkıntı kümede yer almasına yol açıyor. Fakat işten çıkarma yasağı periyodunda, sendikalaşan personellerin Kod-29 üzerinden adeta kıyıma tabi tutulabilmesi ve Yemeksepeti meselade olduğu üzere kâğıt üstündeki bir işkolu değişikliğe ile sendikal örgütlenmenin bertaraf edilebilmesi, Türkiye’yi bu küme ortasında özel bir yere koyuyor.”