Beykozlu
New member
Son günlerde en epey konuşulan mevzuların başında yükselen besin meblağları geliyor. Hububattan yumurtaya, süt mamüllerinden tavuk etine kadar biroldukca eserde fiyat artışları yaşanıyor. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan
Hürriyet’ten Burak Çoşan’ın haberine nazaran uzmanlar üretim planlamasına dikkat çekerken, çiftçinin yani üreticinin maliyetlerinin düşürülmesi gerektiğini söylüyor.
“Çiftçi hangi eserden daha fazla para kazanacağını düşünürse onu ekmeye başladı”
Türkiye’de havza bazlı üretim modelinin bir müddetdir devrede olduğunu lakin tam olarak uygulanamadığını tabir eden Konya Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi ve Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şube Lideri Prof. Dr. Süleyman Soylu şu biçimde konuştu:
“Her ilçeye başka bir havza belirlendi. Ekilecek eserlere destekleme verilecekti. Lakin bu tam olarak uygulanamadı. Bu sistem uygulanamayınca da çiftçi hangi eserden daha fazla para kazanacağını düşünürse onu ekmeye başladı. Bu da plansızlığı birlikteinde getirdi. Bir yıl bir eserden çok oluyor ve fiyat düşüyor, başka yıl fiyat düşük olduğu için üretici bunu ekmiyor. bu biçimde olunca da eser ekilmediği için son tüketici daha değerliye alışveriş yapıyor. Planlama baştan yapılmalı ve çiftçi ona nazaran desteklenmeli. Havza bazlı dayanak modeli var lakin Türkiye’nin her yerindeki çiftçilere tıpkı takviye veriliyor. Örneğin Konya’da buğday eken çiftçiye daha fazla dayanak verilse çiftçi buğday ekmeye devam eder. bu biçimdece Türkiye çapında eser deseni de oluşturulur. Daha yılbaşında istikrarlı ve sürdürülebilir bir siyaset belirlenmeli. Hangi esere ne kadar gereksinim olduğu önce tespit edilip, üretim planlanırsa çiftçi ona göre üretim yapar ve para kazanır. bu biçimdece tüketici de uygun fiyatlara besine ulaşır”
“Ancak planlı üretime geçersek bu iş çözülür”
ÜRETİM dalında maliyetlerin epeyce yükseldiğini tabir eden Türkiye Halciler Federasyonu Lideri Yüksel Tavşan, şöyleki konuşru:
“Meyve-sebze dayanıksız tüketim mallarıdır. Üretim olmadığı vakit fiyat yükselir, fazla olduğu vakit da fiyat düşer. Örneğin limon geçen ay 10 liraydı artık 4 lira. Popülist olmadan bakacaksak birinci vakit içinderda üretime odaklanmalıyız. Bu yüzden devletin üretim maliyetlerine odaklanması gerekiyor. Fakat planlı üretime geçersek bu iş çözülür. Örneğin mutfağın vazgeçilmezi domates, patates, salatalık, soğan üzere temel eserlere devlet daha fazla takviye vermeli. Bu eserleri eken çiftçiler eser fazlaca da olsa az da olsa para kazanmalı. Yani üreticiye maliyetve emek garantili dayanak verilmeli. Ayrıyeten besin mamüllerinin tarladan sofraya kadar olan tüm seyahati kayıt altına alınmalı. Kim hangi eserden ne kadar aldı, kaça aldı üzere tüm bilgiler devletin elinde olmalı. bu biçimdece fahiş fiyat artışı olursa da devlet anında tespitini yapabilir. Asıl değerli husus ise büyük marketlerin direkt olarak üreticiden eser alması. Bu kadar özgür olmamalılar. Zira piyasayı bu marketler ellerine almış oluyor. Çok yüksek kâr marjıyla satış yapmayabilirler fakat sistem hakikat değil. Onlar fazlaca büyük mal alımı yapınca hallere giren eser ölçüsü da azalıyor. Baştan kurgulanması gereken bir sisteme muhtaçlık var”
“Ekilemeyen topraklar göçmenlerle değerlendirilsin”
TÜRKİYE Besin ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu (TGDF) Lideri Şemsi Kopuz da Türkiye’de ekilmeyen tarım alanlarına dikkat çekti. Kopuz şöyleki dedi:
“Türkiye’de ekilmeye bir karış tarım toprağı kalmamalı. Yüksek enflasyonu düşürmek için üretim daha fazla olmalı. Üretimi arttırmak için de çiftçi daha fazlaca desteklenmeli. Ayrıyeten Türkiye’de milyonlarca göçmen var. Bu göçmenlerin birden fazla devlete yük oluşturuyor. Göçmenlerin de para kazanması ve ülkeye yararı olması için devletin elindeki ekilemeyen tarım alanları göçmenlere ektirilebilir. Devlet buradan elde edeceği eseri iç piyasada kıymetlendirir. Kalan eser de ihraç edilebilir. Tabi yerli çiftçi de unutulmamalı. Verilecek dayanaklarla üretmesi için teşvik edilmeli. Türkiye’nin üretmekten diğer dermanı yok”
“Finansman sorunu çözülmeli”
ANTALYA Ticaret Borsası Lideri Ali Çandır, da çiftçilerin finansman maliyetlerine dikkat çekti. Çandır, şunları söylemiş oldu:
“Son devirde devamlı olarak konuşulan ve gündeme gelen fiyat artışlarının birincil sebebi girdi fiyat endeksi ile ziraî üretici ve tüketici fiyat endeksleri içindeki üretici aleyhine bulunan önemli açıklıktır. Hakikaten elektrik, mazot, tohum, gübre ve ilaç üzere girdi maliyetleri incelendiğinde geçtiğimiz yıla oranla kimi kalemlerde yüzde 100’ün üzerinde artırım görülmektedir. Öteki taraftan üreticinin tedarik ettiği girdilerin neredeyse tamamı vadelidir. Vade tarihi de çoklukla hasat vaktine odaklıdır ve çok yüksek maliyetlidir. Fiyat artışlarının bir öteki sebebi de 2010 yılında yapılan düzenleme daha sonrası yaş meyve zerzevat ticareti için hallerin mecburî alan olarak çıkarılmasından kaynaklanmaktadır. Bu düzenleme ile aktif piyasa işleyişi için âlâ bir ortam olan hal sisteminin ticaretteki hissesi süratle azalmıştır. Bu durum, dalda bilhassa maliyet fiyat bağlantısının ve bilgisinin şeffaflıktan ve yanlışsız kayıtlı olmaktan uzaklaşmasına destek oluşturmuştur.
Bunun kaçınılmaz kararı olarak piyasa işleyişinin etkinliğinden uzaklaşılmıştır. Yaş meyve zerzevat piyasasının sisteme girmesi ve meblağların ucuzlaması için; hal kayıt sistemi, kesimdeki tüm ticaret biçimleri için mecburî olmalı ve fiyat oluşumu bu sisteme entegre edilmelidir. Kesimin üretim yoğunluklu bölgelerinde kümelenmeye dayalı birer lojistik merkezi ve soğuk zincir heyetimi yapılmalı ve kooperatifler, birlikler ya da fazlaca ortaklı şirketler tarafınca işletmesi sağlanmalıdır. Girdi maliyetinin düşürülmesinin yolu Ziraat Bankası tarafınca hasat sonuna kadar finansma-nının karşılanacağı bir girdi platformundan geçmektedir. Kamuya düşen bakılırsav ise piyasada aktör olmak yerine; uzman bir düzenleme, izleme, denetleme ve güzelleştirme (DİDİ) siyasetini hayata geçirmesidir.”
Hürriyet’ten Burak Çoşan’ın haberine nazaran uzmanlar üretim planlamasına dikkat çekerken, çiftçinin yani üreticinin maliyetlerinin düşürülmesi gerektiğini söylüyor.
“Çiftçi hangi eserden daha fazla para kazanacağını düşünürse onu ekmeye başladı”
Türkiye’de havza bazlı üretim modelinin bir müddetdir devrede olduğunu lakin tam olarak uygulanamadığını tabir eden Konya Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi ve Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şube Lideri Prof. Dr. Süleyman Soylu şu biçimde konuştu:
“Her ilçeye başka bir havza belirlendi. Ekilecek eserlere destekleme verilecekti. Lakin bu tam olarak uygulanamadı. Bu sistem uygulanamayınca da çiftçi hangi eserden daha fazla para kazanacağını düşünürse onu ekmeye başladı. Bu da plansızlığı birlikteinde getirdi. Bir yıl bir eserden çok oluyor ve fiyat düşüyor, başka yıl fiyat düşük olduğu için üretici bunu ekmiyor. bu biçimde olunca da eser ekilmediği için son tüketici daha değerliye alışveriş yapıyor. Planlama baştan yapılmalı ve çiftçi ona nazaran desteklenmeli. Havza bazlı dayanak modeli var lakin Türkiye’nin her yerindeki çiftçilere tıpkı takviye veriliyor. Örneğin Konya’da buğday eken çiftçiye daha fazla dayanak verilse çiftçi buğday ekmeye devam eder. bu biçimdece Türkiye çapında eser deseni de oluşturulur. Daha yılbaşında istikrarlı ve sürdürülebilir bir siyaset belirlenmeli. Hangi esere ne kadar gereksinim olduğu önce tespit edilip, üretim planlanırsa çiftçi ona göre üretim yapar ve para kazanır. bu biçimdece tüketici de uygun fiyatlara besine ulaşır”
“Ancak planlı üretime geçersek bu iş çözülür”
ÜRETİM dalında maliyetlerin epeyce yükseldiğini tabir eden Türkiye Halciler Federasyonu Lideri Yüksel Tavşan, şöyleki konuşru:
“Meyve-sebze dayanıksız tüketim mallarıdır. Üretim olmadığı vakit fiyat yükselir, fazla olduğu vakit da fiyat düşer. Örneğin limon geçen ay 10 liraydı artık 4 lira. Popülist olmadan bakacaksak birinci vakit içinderda üretime odaklanmalıyız. Bu yüzden devletin üretim maliyetlerine odaklanması gerekiyor. Fakat planlı üretime geçersek bu iş çözülür. Örneğin mutfağın vazgeçilmezi domates, patates, salatalık, soğan üzere temel eserlere devlet daha fazla takviye vermeli. Bu eserleri eken çiftçiler eser fazlaca da olsa az da olsa para kazanmalı. Yani üreticiye maliyetve emek garantili dayanak verilmeli. Ayrıyeten besin mamüllerinin tarladan sofraya kadar olan tüm seyahati kayıt altına alınmalı. Kim hangi eserden ne kadar aldı, kaça aldı üzere tüm bilgiler devletin elinde olmalı. bu biçimdece fahiş fiyat artışı olursa da devlet anında tespitini yapabilir. Asıl değerli husus ise büyük marketlerin direkt olarak üreticiden eser alması. Bu kadar özgür olmamalılar. Zira piyasayı bu marketler ellerine almış oluyor. Çok yüksek kâr marjıyla satış yapmayabilirler fakat sistem hakikat değil. Onlar fazlaca büyük mal alımı yapınca hallere giren eser ölçüsü da azalıyor. Baştan kurgulanması gereken bir sisteme muhtaçlık var”
“Ekilemeyen topraklar göçmenlerle değerlendirilsin”
TÜRKİYE Besin ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu (TGDF) Lideri Şemsi Kopuz da Türkiye’de ekilmeyen tarım alanlarına dikkat çekti. Kopuz şöyleki dedi:
“Türkiye’de ekilmeye bir karış tarım toprağı kalmamalı. Yüksek enflasyonu düşürmek için üretim daha fazla olmalı. Üretimi arttırmak için de çiftçi daha fazlaca desteklenmeli. Ayrıyeten Türkiye’de milyonlarca göçmen var. Bu göçmenlerin birden fazla devlete yük oluşturuyor. Göçmenlerin de para kazanması ve ülkeye yararı olması için devletin elindeki ekilemeyen tarım alanları göçmenlere ektirilebilir. Devlet buradan elde edeceği eseri iç piyasada kıymetlendirir. Kalan eser de ihraç edilebilir. Tabi yerli çiftçi de unutulmamalı. Verilecek dayanaklarla üretmesi için teşvik edilmeli. Türkiye’nin üretmekten diğer dermanı yok”
“Finansman sorunu çözülmeli”
ANTALYA Ticaret Borsası Lideri Ali Çandır, da çiftçilerin finansman maliyetlerine dikkat çekti. Çandır, şunları söylemiş oldu:
“Son devirde devamlı olarak konuşulan ve gündeme gelen fiyat artışlarının birincil sebebi girdi fiyat endeksi ile ziraî üretici ve tüketici fiyat endeksleri içindeki üretici aleyhine bulunan önemli açıklıktır. Hakikaten elektrik, mazot, tohum, gübre ve ilaç üzere girdi maliyetleri incelendiğinde geçtiğimiz yıla oranla kimi kalemlerde yüzde 100’ün üzerinde artırım görülmektedir. Öteki taraftan üreticinin tedarik ettiği girdilerin neredeyse tamamı vadelidir. Vade tarihi de çoklukla hasat vaktine odaklıdır ve çok yüksek maliyetlidir. Fiyat artışlarının bir öteki sebebi de 2010 yılında yapılan düzenleme daha sonrası yaş meyve zerzevat ticareti için hallerin mecburî alan olarak çıkarılmasından kaynaklanmaktadır. Bu düzenleme ile aktif piyasa işleyişi için âlâ bir ortam olan hal sisteminin ticaretteki hissesi süratle azalmıştır. Bu durum, dalda bilhassa maliyet fiyat bağlantısının ve bilgisinin şeffaflıktan ve yanlışsız kayıtlı olmaktan uzaklaşmasına destek oluşturmuştur.
Bunun kaçınılmaz kararı olarak piyasa işleyişinin etkinliğinden uzaklaşılmıştır. Yaş meyve zerzevat piyasasının sisteme girmesi ve meblağların ucuzlaması için; hal kayıt sistemi, kesimdeki tüm ticaret biçimleri için mecburî olmalı ve fiyat oluşumu bu sisteme entegre edilmelidir. Kesimin üretim yoğunluklu bölgelerinde kümelenmeye dayalı birer lojistik merkezi ve soğuk zincir heyetimi yapılmalı ve kooperatifler, birlikler ya da fazlaca ortaklı şirketler tarafınca işletmesi sağlanmalıdır. Girdi maliyetinin düşürülmesinin yolu Ziraat Bankası tarafınca hasat sonuna kadar finansma-nının karşılanacağı bir girdi platformundan geçmektedir. Kamuya düşen bakılırsav ise piyasada aktör olmak yerine; uzman bir düzenleme, izleme, denetleme ve güzelleştirme (DİDİ) siyasetini hayata geçirmesidir.”