Beykozlu
New member
*Dr. Ozan Bingöl
Binek arabalara ait ÖTV oranları, motor silindir hacminin yanı sıra araba fiyatı (taşıt değeri) da dikkate alınarak ayrıyeten belirlenmektedir. İşte, 13 Ağustos 2021 tarihindeki Resmi Gazetede yayımlanan 4373 sayılı Cumhurbaşkanı sonucu ile binek arabada yapılan ÖTV düzenlemesi yalnızca kimi araçların ÖTV oranlarına temel ÖTV matrah aralıkları değiştirilmesinden ibarettir. ÖTV oranlarında ise rastgele bir değişiklik yoktur.
ÖTV matrah aralıklarının değişmesi ile düşük segmentte yer alan birtakım arabaların %80 ÖTV oranı yerine %50 ÖTV oranı üzerinden vergilenmesi mümkün hale gelmiş ve bu niçinle düşük silindir hacimli ve alt segment birtakım arabaların fiyatında %15’in üzerinde vergi azalışı kaynaklı indirimler kelam konusu olmuştur. Kelam konusu ÖTV düzenlemesinin hangi araç meblağlarına nasıl yansıdığı arabaların yeni deklare ettiğı fiyatlar ile öncekilerinin karşılaştırılması yapılarak çarçabuk görülebilmektedir. Bu bahiste araba bölümünü yakından takip eden ve okuyucuyu en yanlışsız bilgiyle süratli bir biçimde buluşturan Emre ÖZPEYNİRCİ’nin paylaşımlarına da müracaat edebilirsiniz.
13 Ağustos’ta yayımlanan Cumhurbaşkanı sonucu ile ÖTV oranlarının kullanılmasında bir ölçüt olan ÖTV matrah aralıkları aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.
Tablo: 13 Ağustosta Yapılan Düzenleme daha sonrası Yeni Matrah Aralığı
Üstteki düzenleme ile daha evvel 130.001 TL ile 150.000 TL aralığında (bu fiyatlar dahil) olan araçlar %80 ÖTV oranı yerine artık %50 ÖTV’ye tabi olmuştur. Bunun yansıması 130 bin ila 150 bin vergisiz fiyatı olan araçlar için evvelki satış fiyatına nazaran yaklaşık %17 vergi indirimi manasına gelmektedir.
Örnek: 13 Ağustos Öncesi ve daha sonrasında vergisiz fiyatı 140.000 TL olan silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen bir arabanın vergili meblağları ve iki tarih içindeki fiyat farkı aşağıdaki üzeredir. (TRT bandrol bedeli ve öteki küçük masraflar dikkate alınmamıştır.)
Görüldüğü üzere, araba ÖTV düzenlemesindeki değişiklik sonlu bir araç kümesi için sonlu bir oran indirimi manasına gelmektedir. Döviz kuru ve enflasyondaki artış mevcut süratiyle devam ederse bu indirim müddet açısından da sonlu kalacaktır.
Mali Anestezide Nirvana Noktasındayız…
Mali anestezi; kişi ve kurumların tam olarak farkına varmadan vergi yahut gibisi bir yükümlülüğü ödemeleri halidir. “Vergileme sanatı, hafriyat bağırtmadan, ondan mümkün olduğu kadar fazla tüy almaktır.” sözünün sahibi ünlü Fransız Maliye Bakanı da aslında Mali Anesteziye vurgu yapar(1). Ancak, bizim ulaştığımız kademe “kazı bağırtmadan değil, sevindirerek tüy alma” biçiminde mali anestezide nirvanaya işaret ediyor.
Pekala, Türk vergi sistemi mali anestezide nirvana noktasına nasıl erişti? Adım adım anlatayım:
Nirvanaya Gidiş Adım 1:
2002 yılında arabada ÖTV oranlarının birinci hali aşağıdaki üzereydi:
1600 cc ve aşağısı %27,
1601-2000 cc %46,
2001 cc ve üzeri %50
2021 yılında ise; %45’ten %220′ uzanan aralıkta ÖTV oranları kelam konusu ve Cumhurbaşkanı oranı bir gecede %320’ye kadar çıkarmaya yetkili. Arabada ÖTV oranları niye bu kadar arttı diye kuvvetli bir itiraz yok.
Nirvanaya Gidiş Adım 2:
30 Ağustos 2020 Zafer Bayramı sabahına ÖTV düzenlemeleri ile uyandık. birebir vakitte yıllardır Bayramda yayımlanmayan Resmi Gazete yayımlanarak. Yapılan ÖTV düzenlemesi ile:
%60 olan ÖTV oranı %80’e,
%100 olan ÖTV oranı %130’a,
%110 olan ÖTV oranı %150’ye,
%160 olan ÖTV oranı da %220’ye çıkartıldı.
ÖTV oranları artışına karşın araba almak için uzun bekleme listesine kaydolduk. Bir bana iki yahut üç tane de devlete neden araba alıyorum denmedi, diyenlerin de cılız sesi pek duyulmadı.
Nirvanaya Gidiş Adım 3:
Başka ülkelerde ÖTV’nin etraf ve sıhhat tasaları ile akaryakıt, inhisar eserleri ve alkollü içeceklerden alındığı ortamda biz artık gereksinim haline gelen arabadan niye ÖTV alındığını sorgulamadık. Son 15 yılda ödenen 197 milyar 822 milyon TL’yi 25 kuruşluk poşet kadar önemsemedik. Araba ÖTV’sinde matrah aralığında yapılan küçük düzeltme ile göreli olarak azalan vergiler niçiniyle neredeyse havalara uçtuk.
Tablo: Son 15 Yılda Motorlu Taşıtlar Üzerinden Tahsil Edilen ÖTV (Bin TL)
ÖTV oranlarındaki fahiş fiyat üzerine araba bayilerinin bekleme listelerine kaydolduk. 18 milyar TL olan motorlu taşıtlar üzerinden tahsil edilmesi öngörülen bütçe amacını dayanılmaz solladık ve 46 milyar 596 milyon TL ÖTV ödedik.
İşte bu adımlarımız ve ortasında bulunduğumuz ruh halimiz mali anestezide, hafriyat bağırtmadan tüylerini yolma sanatında tepeyi temsil ediyor. Zira daha 30 Ağustosta 2020’de fahiş ÖTV artışları daha sonrası, enflasyon niçiniyle kısa sürecek hudutlu bir matrah aralığı düzenlemesi bir fazlaca kişiyi memnun ediyor.
140.000 TL fabrika çıkış/ithal fiyatlı bir otomobile neden 110.000 lira vergi ödediğimizi sormuyoruz? Maaşı Afrikalı üzere alırken, arabaya Avrupalının iki-üç katı fiyata binme sebebimizi sorgulamıyoruz.
Daha evvel 160.000 lira vergi öderken artık 110.000 TL vergi ödediğimiz için seviniyoruz. Mevti görüp, sıtmaya razı olmuşuz.
Bizler, alt segmentte küçük silindirli bir araca binmek için yüzbinlerce lira vergi ödemek zorunda kalırken;
Tekerlekli vergi dairesine vergisiz binen misafir plakalı lüks araç sahiplerini,
Milyon avroluk lüks araçlara devletin kesesinden ödenen paralarla binenleri
de pek başa takmıyor, hesabını sormuyor yahut soramıyoruz.
Ne diyelim bize de, ihtisas sahibi mali anestezi uzmanlarını tebrik(!) etmek düşüyor.
Bu kadar usta anestezi uzmanına kendini daha anestezi başlamadan teslim edenler olduğu sürece biz daha “niçin bu kadar epeyce vergi veriyorum?” aşamasına geçmek yerine üç kuruşluk vergi indirimi ile göbek atmaya devam ederiz.
Bu yazı Ozan Bingöl’ün şahsi blogundan alınmıştır
Binek arabalara ait ÖTV oranları, motor silindir hacminin yanı sıra araba fiyatı (taşıt değeri) da dikkate alınarak ayrıyeten belirlenmektedir. İşte, 13 Ağustos 2021 tarihindeki Resmi Gazetede yayımlanan 4373 sayılı Cumhurbaşkanı sonucu ile binek arabada yapılan ÖTV düzenlemesi yalnızca kimi araçların ÖTV oranlarına temel ÖTV matrah aralıkları değiştirilmesinden ibarettir. ÖTV oranlarında ise rastgele bir değişiklik yoktur.
ÖTV matrah aralıklarının değişmesi ile düşük segmentte yer alan birtakım arabaların %80 ÖTV oranı yerine %50 ÖTV oranı üzerinden vergilenmesi mümkün hale gelmiş ve bu niçinle düşük silindir hacimli ve alt segment birtakım arabaların fiyatında %15’in üzerinde vergi azalışı kaynaklı indirimler kelam konusu olmuştur. Kelam konusu ÖTV düzenlemesinin hangi araç meblağlarına nasıl yansıdığı arabaların yeni deklare ettiğı fiyatlar ile öncekilerinin karşılaştırılması yapılarak çarçabuk görülebilmektedir. Bu bahiste araba bölümünü yakından takip eden ve okuyucuyu en yanlışsız bilgiyle süratli bir biçimde buluşturan Emre ÖZPEYNİRCİ’nin paylaşımlarına da müracaat edebilirsiniz.
13 Ağustos’ta yayımlanan Cumhurbaşkanı sonucu ile ÖTV oranlarının kullanılmasında bir ölçüt olan ÖTV matrah aralıkları aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.
Tablo: 13 Ağustosta Yapılan Düzenleme daha sonrası Yeni Matrah Aralığı
Üstteki düzenleme ile daha evvel 130.001 TL ile 150.000 TL aralığında (bu fiyatlar dahil) olan araçlar %80 ÖTV oranı yerine artık %50 ÖTV’ye tabi olmuştur. Bunun yansıması 130 bin ila 150 bin vergisiz fiyatı olan araçlar için evvelki satış fiyatına nazaran yaklaşık %17 vergi indirimi manasına gelmektedir.
Örnek: 13 Ağustos Öncesi ve daha sonrasında vergisiz fiyatı 140.000 TL olan silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen bir arabanın vergili meblağları ve iki tarih içindeki fiyat farkı aşağıdaki üzeredir. (TRT bandrol bedeli ve öteki küçük masraflar dikkate alınmamıştır.)
Görüldüğü üzere, araba ÖTV düzenlemesindeki değişiklik sonlu bir araç kümesi için sonlu bir oran indirimi manasına gelmektedir. Döviz kuru ve enflasyondaki artış mevcut süratiyle devam ederse bu indirim müddet açısından da sonlu kalacaktır.
Mali Anestezide Nirvana Noktasındayız…
Mali anestezi; kişi ve kurumların tam olarak farkına varmadan vergi yahut gibisi bir yükümlülüğü ödemeleri halidir. “Vergileme sanatı, hafriyat bağırtmadan, ondan mümkün olduğu kadar fazla tüy almaktır.” sözünün sahibi ünlü Fransız Maliye Bakanı da aslında Mali Anesteziye vurgu yapar(1). Ancak, bizim ulaştığımız kademe “kazı bağırtmadan değil, sevindirerek tüy alma” biçiminde mali anestezide nirvanaya işaret ediyor.
Pekala, Türk vergi sistemi mali anestezide nirvana noktasına nasıl erişti? Adım adım anlatayım:
Nirvanaya Gidiş Adım 1:
2002 yılında arabada ÖTV oranlarının birinci hali aşağıdaki üzereydi:
1600 cc ve aşağısı %27,
1601-2000 cc %46,
2001 cc ve üzeri %50
2021 yılında ise; %45’ten %220′ uzanan aralıkta ÖTV oranları kelam konusu ve Cumhurbaşkanı oranı bir gecede %320’ye kadar çıkarmaya yetkili. Arabada ÖTV oranları niye bu kadar arttı diye kuvvetli bir itiraz yok.
Nirvanaya Gidiş Adım 2:
30 Ağustos 2020 Zafer Bayramı sabahına ÖTV düzenlemeleri ile uyandık. birebir vakitte yıllardır Bayramda yayımlanmayan Resmi Gazete yayımlanarak. Yapılan ÖTV düzenlemesi ile:
%60 olan ÖTV oranı %80’e,
%100 olan ÖTV oranı %130’a,
%110 olan ÖTV oranı %150’ye,
%160 olan ÖTV oranı da %220’ye çıkartıldı.
ÖTV oranları artışına karşın araba almak için uzun bekleme listesine kaydolduk. Bir bana iki yahut üç tane de devlete neden araba alıyorum denmedi, diyenlerin de cılız sesi pek duyulmadı.
Nirvanaya Gidiş Adım 3:
Başka ülkelerde ÖTV’nin etraf ve sıhhat tasaları ile akaryakıt, inhisar eserleri ve alkollü içeceklerden alındığı ortamda biz artık gereksinim haline gelen arabadan niye ÖTV alındığını sorgulamadık. Son 15 yılda ödenen 197 milyar 822 milyon TL’yi 25 kuruşluk poşet kadar önemsemedik. Araba ÖTV’sinde matrah aralığında yapılan küçük düzeltme ile göreli olarak azalan vergiler niçiniyle neredeyse havalara uçtuk.
Tablo: Son 15 Yılda Motorlu Taşıtlar Üzerinden Tahsil Edilen ÖTV (Bin TL)
ÖTV oranlarındaki fahiş fiyat üzerine araba bayilerinin bekleme listelerine kaydolduk. 18 milyar TL olan motorlu taşıtlar üzerinden tahsil edilmesi öngörülen bütçe amacını dayanılmaz solladık ve 46 milyar 596 milyon TL ÖTV ödedik.
İşte bu adımlarımız ve ortasında bulunduğumuz ruh halimiz mali anestezide, hafriyat bağırtmadan tüylerini yolma sanatında tepeyi temsil ediyor. Zira daha 30 Ağustosta 2020’de fahiş ÖTV artışları daha sonrası, enflasyon niçiniyle kısa sürecek hudutlu bir matrah aralığı düzenlemesi bir fazlaca kişiyi memnun ediyor.
140.000 TL fabrika çıkış/ithal fiyatlı bir otomobile neden 110.000 lira vergi ödediğimizi sormuyoruz? Maaşı Afrikalı üzere alırken, arabaya Avrupalının iki-üç katı fiyata binme sebebimizi sorgulamıyoruz.
Daha evvel 160.000 lira vergi öderken artık 110.000 TL vergi ödediğimiz için seviniyoruz. Mevti görüp, sıtmaya razı olmuşuz.
Bizler, alt segmentte küçük silindirli bir araca binmek için yüzbinlerce lira vergi ödemek zorunda kalırken;
Tekerlekli vergi dairesine vergisiz binen misafir plakalı lüks araç sahiplerini,
Milyon avroluk lüks araçlara devletin kesesinden ödenen paralarla binenleri
de pek başa takmıyor, hesabını sormuyor yahut soramıyoruz.
Ne diyelim bize de, ihtisas sahibi mali anestezi uzmanlarını tebrik(!) etmek düşüyor.
Bu kadar usta anestezi uzmanına kendini daha anestezi başlamadan teslim edenler olduğu sürece biz daha “niçin bu kadar epeyce vergi veriyorum?” aşamasına geçmek yerine üç kuruşluk vergi indirimi ile göbek atmaya devam ederiz.
Bu yazı Ozan Bingöl’ün şahsi blogundan alınmıştır