Beykozlu
New member
Pandemide yeme-içme kesimindeki saatlik fiyatlar en düşük düzeye indi. Çalışanların büyük kısmı ailelerinden maddi takviye alıyor. Bölüm temsilcilerine göre işletmeler için ise iflas tehlikesi kapıda.
Yeme-içme bölümü pandemi periyodunda yaşadığı şoku hala üzerinden atabilmiş değil. Açılma ve kapanma vakit içinderında yüz binlerce çalışanın güç günler yaşadığı dal ağır bir personel kaybıyla da karşı karşıya. Çalışanlar ağır çalışma şartlarına rağmen düşük fiyatla çalışmak zorunda kaldıkları için artık öbür işlere yöneliyor. Ayrıyeten eski işlerine dönme konusunda epeyce istek göstermiyor.
Yeme-içme dalında artan ıstıraplarla ilgili bir tahlil çalışması yapan 24 Saatte İş platformunun bilgilerine göre pandemi devri bölüm çalışanları için büyük bir yıkım tesiri yarattı.
Saatlik mesai fiyatları yeme-içme kesiminde 13 liraya indi. Bu tertip işlerinde 22, sıhhatte 20, davet merkezinde 20, temizlikte 19, güvenlikte 18, kurye-kargoda 17 ve turizmde 16 lira oldu.
Aile takviyesi ile ayakta kaldılar
Pekala, pandemide işini kaybedenler geçimini nasıl sağladı? Yapılan çalışmaya göre işsiz kalanların yüzde 53’ü bu süreçte ailelerinden aldığı maddi dayanak ile geçindi. Yüzde 12’lik kesim yan işlerden yarar sağlarken bir öteki yüzde 12 ise borçlanarak ayakta kaldı. Bu süreçte işini kaybedenlerin yüzde 8’i evvelki maaşından kalan birikimi harcarken öteki yüzde 15 ise işsizlik maaşı ve öbür dayanaklar ile geçimlerini sağlama çalıştı.
Ay sonunu bakılırsamiyorlar
Çalışmanın çarpıcı boyutlarından biri de iş arayan adayların artık aylık değil, günlük işler tercih etmesi oldu. Buna nazaran çalışanlar bölümdeki belirsizlik yüzünden günlük çalışıp garanti fiyatlarını almak istiyor. Ayın sonunda parasını alamamaktan kaygı ediyor. Günlük fiyat veren işletmeler de taban fiyat veren işletmelere bakılırsa üç kat daha fazla tercih ediliyor.
Pandemi devrinde iş müracaatlarında genel bir düşüş gözlemlediklerini söyleyen 24 Saatte İş platformu kurucu ortağı Mert Yıldız’a nazaran yeme-içme dalı bu mevzuda önemli olumsuz göstergelere sahip. Burada yeme-içme kesimini farklı bir yere koyduklarını belirten Yıldız, “Yeme içme kesiminde daha evvel günlük üç bin müracaat alırken bu 1000’e kadar düştü” dedi.
İşletmelerde bir garsonun temizlikten mutfağa kadar her işte çalıştırıldığını söz eden Yıldız, “Garsonlar her işi yapmak zorunda kalıyor. Bu çalışanlar için sürdürülemez bir durum” değerlendirmesinde bulundu.
Artık iki ay uzun devir sayılıyor
İşletmelerin bu süreçte işçi masraflarını kısma istikametinde adım attığını ve bunun da çalışanın karşısına düşük fiyat olarak çıktığını aktaran Yıldız, şunları söylemiş oldu: “Sektörde ortalama 10 saatlik mesailer var. Bu âlâ işletmelerde sekiz saate kadar düşse bile genel olarak 12-13 saatlik mesailerin tartısını görüyoruz. Ve beşerler artık bu durumdan epeyce şikayetçiler. Daha evvel yeme-içme bölümünde bir yıl çalışmak uzun periyot sayılıyordu. Artık burada uzun devir anlayışı iki, üç aya kadar indi zira kaideler fazlaca ağırlaştı.”
Çalışanlar e-ticarete gidiyor
Salgın devrinde en büyük ziyanı yeme-içme işletmelerinin yaşadığını söyleyen Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Lideri Ramazan Bingöl, iki milyona yakın çalışana sahip bu alanda önemli bir işsizlik oluştuğunu deklare etti. Çalışanların artık e-ticarete ve kuryeliğe yöneldiğini, yüksek maaşla bile eleman bulunamadığını belirten Bingöl, acil bir düzenleme ile bölümde emekçi ve patronların haklarının garanti altına alınması gerektiğinin altını çizdi.
İflas ve kapanmalar kapıda
Yeme-içme kesimini büyük bir tehlikenin beklediğini anlatan Bingöl’e nazaran iflaslar kapıda. Bingöl, bölümde nitelikli eleman yetiştirmenin vakit aldığını, epeyce büyük bir boşluğun oluştuğu ve bu durumun işletmeler için iflasa varan sonuçlar doğuracağını söylemiş oldu.
Emre Eser
© Deutsche Welle Türkçe
Yeme-içme bölümü pandemi periyodunda yaşadığı şoku hala üzerinden atabilmiş değil. Açılma ve kapanma vakit içinderında yüz binlerce çalışanın güç günler yaşadığı dal ağır bir personel kaybıyla da karşı karşıya. Çalışanlar ağır çalışma şartlarına rağmen düşük fiyatla çalışmak zorunda kaldıkları için artık öbür işlere yöneliyor. Ayrıyeten eski işlerine dönme konusunda epeyce istek göstermiyor.
Yeme-içme dalında artan ıstıraplarla ilgili bir tahlil çalışması yapan 24 Saatte İş platformunun bilgilerine göre pandemi devri bölüm çalışanları için büyük bir yıkım tesiri yarattı.
Saatlik mesai fiyatları yeme-içme kesiminde 13 liraya indi. Bu tertip işlerinde 22, sıhhatte 20, davet merkezinde 20, temizlikte 19, güvenlikte 18, kurye-kargoda 17 ve turizmde 16 lira oldu.
Aile takviyesi ile ayakta kaldılar
Pekala, pandemide işini kaybedenler geçimini nasıl sağladı? Yapılan çalışmaya göre işsiz kalanların yüzde 53’ü bu süreçte ailelerinden aldığı maddi dayanak ile geçindi. Yüzde 12’lik kesim yan işlerden yarar sağlarken bir öteki yüzde 12 ise borçlanarak ayakta kaldı. Bu süreçte işini kaybedenlerin yüzde 8’i evvelki maaşından kalan birikimi harcarken öteki yüzde 15 ise işsizlik maaşı ve öbür dayanaklar ile geçimlerini sağlama çalıştı.
Ay sonunu bakılırsamiyorlar
Çalışmanın çarpıcı boyutlarından biri de iş arayan adayların artık aylık değil, günlük işler tercih etmesi oldu. Buna nazaran çalışanlar bölümdeki belirsizlik yüzünden günlük çalışıp garanti fiyatlarını almak istiyor. Ayın sonunda parasını alamamaktan kaygı ediyor. Günlük fiyat veren işletmeler de taban fiyat veren işletmelere bakılırsa üç kat daha fazla tercih ediliyor.
Pandemi devrinde iş müracaatlarında genel bir düşüş gözlemlediklerini söyleyen 24 Saatte İş platformu kurucu ortağı Mert Yıldız’a nazaran yeme-içme dalı bu mevzuda önemli olumsuz göstergelere sahip. Burada yeme-içme kesimini farklı bir yere koyduklarını belirten Yıldız, “Yeme içme kesiminde daha evvel günlük üç bin müracaat alırken bu 1000’e kadar düştü” dedi.
İşletmelerde bir garsonun temizlikten mutfağa kadar her işte çalıştırıldığını söz eden Yıldız, “Garsonlar her işi yapmak zorunda kalıyor. Bu çalışanlar için sürdürülemez bir durum” değerlendirmesinde bulundu.
Artık iki ay uzun devir sayılıyor
İşletmelerin bu süreçte işçi masraflarını kısma istikametinde adım attığını ve bunun da çalışanın karşısına düşük fiyat olarak çıktığını aktaran Yıldız, şunları söylemiş oldu: “Sektörde ortalama 10 saatlik mesailer var. Bu âlâ işletmelerde sekiz saate kadar düşse bile genel olarak 12-13 saatlik mesailerin tartısını görüyoruz. Ve beşerler artık bu durumdan epeyce şikayetçiler. Daha evvel yeme-içme bölümünde bir yıl çalışmak uzun periyot sayılıyordu. Artık burada uzun devir anlayışı iki, üç aya kadar indi zira kaideler fazlaca ağırlaştı.”
Çalışanlar e-ticarete gidiyor
Salgın devrinde en büyük ziyanı yeme-içme işletmelerinin yaşadığını söyleyen Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Lideri Ramazan Bingöl, iki milyona yakın çalışana sahip bu alanda önemli bir işsizlik oluştuğunu deklare etti. Çalışanların artık e-ticarete ve kuryeliğe yöneldiğini, yüksek maaşla bile eleman bulunamadığını belirten Bingöl, acil bir düzenleme ile bölümde emekçi ve patronların haklarının garanti altına alınması gerektiğinin altını çizdi.
İflas ve kapanmalar kapıda
Yeme-içme kesimini büyük bir tehlikenin beklediğini anlatan Bingöl’e nazaran iflaslar kapıda. Bingöl, bölümde nitelikli eleman yetiştirmenin vakit aldığını, epeyce büyük bir boşluğun oluştuğu ve bu durumun işletmeler için iflasa varan sonuçlar doğuracağını söylemiş oldu.
Emre Eser
© Deutsche Welle Türkçe