Beş yaş ve altı çocuklarda görülen çürükler, erken çocukluk çağı çürükleri (EÇÇ) olarak tanımlanır ve diş sürmesinin akabinde düz yüzeyde süratli bir biçimde ilerleyebilirler. Şiddetli (severe) erken çocukluk çağı çürüğü “S-EÇÇ” terimi de, hastalığın daha yaygın bir formu için kullanılır.
Okul öncesi çocuklarda görülen diş çürüğü için, EÇÇ terimi diş hekimliği pratiğinde daha epeyce kullanılmasına karşın, halkla bağlantı esnasında ve uzmanlar tarafınca biberon çürüğü, bebek çürüğü üzere tabirler kullanmıştır. (Bader ve başkaları,1998) EÇÇ bilhassa kronik hastalıklı çocuklarda, hastalığa yakalanmanın ana niçinidir ve hayatı tehdit bile edebilen komplikasyonlarıyla önemli bir risk faktörü olabilir. Tabanda inanılanın bilakis EÇÇ ya da süt dişlenmesindeki çürük, aslında kıymetli bir “daimi diş çürük oluşum riskini” de işaret eder. Süt dişi vakti geldiğinde DÜŞSE de erken çürümesi ağızda artan çürük bakterisine sebep olur ve sonuç yeni çıkmaya başlayan dişlerde de erken kolonizasyon ve erken daimi diş çürüğü manasına gelir. ( Savage ve öbürleri, 2004) E
ÇÇ düşük gelir seviyeli ailelerin çocuklarında görülmesinin yanı sıra fizikî engelli, yetersiz ve özel bakıma muhtaç çocuklarda da çoğunlukla görülmektedir. Bu küme çocuklarda görülme sıklığı diş bakımının kâfi seviyede gerçekleştirilememesiyle ve sistemsiz –sık besin alımı, azalmış tükürük düzeyi ve alınan ilaçlarla ilişkilendirilebilir.(Hale,2003)
Erken çocukluk çağı çürükleri tedavi edilmediği takdirde, ağrıya, yeme isteksizliğine bağlı olarak önemli kilo kayıplarına, büyüme geriliğine, maloklüzyona, çocukta güvensizliğe ve bilhassa ömrü tehdit edecek seviyede abselere niye olmaktadır. Bir diş çürüğü hem de çocuğun okul saatlerinden ailesinin ise mesai saatlerinden kayıplara niye olmaktadır. İleri seviyede artan ağız kokusuyla ve erken devirlerde oluşturduğu fonasyon kuvvetlikleri ile toplumsal hayatta arkadaşları tarafınca yalnız bırakılan çocuklarda, psiko-sosyal sorunlar de yarattığı bildirilmiştir. (Gift ve öbürleri, 1992; Mazhari ve öbürleri , 2007) Âlâ bir ağız sıhhati ve dişlenme, olağan olarak ki estetik olarak hoş bir gülüş, konuşma sağladığı üzere aktif bir çiğneme işlevi için kıymetlidir. Diş çürükleri tedavi edilmeden bırakılırsa, ağrı ve enfeksiyona yol açar.
Bir yahut daha fazla diş etrafındaki kronik bir enfeksiyon etraf doku ve yapıların yıkımına sebep olabilir, o denli ki daimi dişlerin gelişmenini olumsuz etkileyebilir.(A national clinical guideline, Nov 2005) Birden fazla gelişmiş ülkede EÇÇ düşük gelir düzeyli ailelerin çocuklarında daha yaygın olarak görülmektedir. Örneğin, bu kümede 3–5 yaşları içindeki çocuklarda EÇÇ görülme sıklığı (prevelansı) %90 olarak rapor edilmiştir. Ulusal fakirlik düzeyi ve altında yaşayan Amerikalı çocukların nerdeyse %80 inde süt dişlerindeki çürüklerin tedavisi yapılmamaktadır. Diş bakımı, bilhassa okul öncesi çağındaki korunmasız yoksul çocuklar için çoğunlukla karşılanamayan sıhhat ihtiyacıdır.
EÇÇ nin sonuçlarının yanı sıra uzun devirde ortaya çıkan tesirleri de bulunmaktadır.( Trends in Oral Health Status: United States, 1988-1994 and 1999-2004) Amerika’daki 12-23 aylık çocukların %2 sinde en az bir tane çürük kuşkusu bulunmasına karşılık 12-60 aylık çocukların %19 unda EÇÇ belirtileri görülmektedir. Kaliforniyadaki okul öncesi çağındaki çocukların üçte birinde ve genel çocuk populasyonun %70inde önemli oranlarda diş çürüğü rapor edilmiştir.(Ramos-Gomez ve başkaları,2007 ) En son çalışmalarda ülkemizdeki EÇÇ prevelans yüzdeleri %40,7-%69,8 içinde değişebildiği bildirilmiştir ve çürük oluşumunun birinci 1 yaş ortasında gerçekleşmediği ve takip eden iki yılın belirleyici olabildiği vurgulanmıştır. Öte yandan; annenin eğitim durumu ile annelerin çocuklarının dişlerini fırçalamaya başlama vakti ile direk bir irtibat olduğu ve toplumun her kısmında ağız diş sıhhati ile ilgili ebeveyn eğitiminin ne kadar kıymetli olduğu da bulgulanmıştır. (Aydın, 2007; Gökalp ve öbürleri, 2004; Demir ve öbürleri, 2008)
Çocuklar bir hastalık ve/veya tedavi sebebiyle medikal olarak baskılanmış (immünosüpresyon) durumdaysa, aslında akut bir ölümcül sebep yaratmayan sıradan diş enfeksiyonları, ölümcül olabilir. Bu istikametiyle çocuklarda risk bakımından çocuk tabiplerinin, çocuk diş sıhhati ile ilgili olarak ayrıntılı eğitilmesi gerekmektedir. Aslında Ülkemizde, çocukluk çağında görülen en sık 3 hastalıktan biri olan “diş çürüklerinin” sıhhat bir bütündür ideolojisi ile Temel Sıhhatin bir kesimi olarak kıymetlendirilmesi ve eğitimini de buna nazaran verilmesi temel sıhhat eğitim ideolojisi olarak (ülke meselelerin has bir eğitim modeli olarak) algılanmalıdır.
Okul öncesi çocuklarda görülen diş çürüğü için, EÇÇ terimi diş hekimliği pratiğinde daha epeyce kullanılmasına karşın, halkla bağlantı esnasında ve uzmanlar tarafınca biberon çürüğü, bebek çürüğü üzere tabirler kullanmıştır. (Bader ve başkaları,1998) EÇÇ bilhassa kronik hastalıklı çocuklarda, hastalığa yakalanmanın ana niçinidir ve hayatı tehdit bile edebilen komplikasyonlarıyla önemli bir risk faktörü olabilir. Tabanda inanılanın bilakis EÇÇ ya da süt dişlenmesindeki çürük, aslında kıymetli bir “daimi diş çürük oluşum riskini” de işaret eder. Süt dişi vakti geldiğinde DÜŞSE de erken çürümesi ağızda artan çürük bakterisine sebep olur ve sonuç yeni çıkmaya başlayan dişlerde de erken kolonizasyon ve erken daimi diş çürüğü manasına gelir. ( Savage ve öbürleri, 2004) E
ÇÇ düşük gelir seviyeli ailelerin çocuklarında görülmesinin yanı sıra fizikî engelli, yetersiz ve özel bakıma muhtaç çocuklarda da çoğunlukla görülmektedir. Bu küme çocuklarda görülme sıklığı diş bakımının kâfi seviyede gerçekleştirilememesiyle ve sistemsiz –sık besin alımı, azalmış tükürük düzeyi ve alınan ilaçlarla ilişkilendirilebilir.(Hale,2003)
Erken çocukluk çağı çürükleri tedavi edilmediği takdirde, ağrıya, yeme isteksizliğine bağlı olarak önemli kilo kayıplarına, büyüme geriliğine, maloklüzyona, çocukta güvensizliğe ve bilhassa ömrü tehdit edecek seviyede abselere niye olmaktadır. Bir diş çürüğü hem de çocuğun okul saatlerinden ailesinin ise mesai saatlerinden kayıplara niye olmaktadır. İleri seviyede artan ağız kokusuyla ve erken devirlerde oluşturduğu fonasyon kuvvetlikleri ile toplumsal hayatta arkadaşları tarafınca yalnız bırakılan çocuklarda, psiko-sosyal sorunlar de yarattığı bildirilmiştir. (Gift ve öbürleri, 1992; Mazhari ve öbürleri , 2007) Âlâ bir ağız sıhhati ve dişlenme, olağan olarak ki estetik olarak hoş bir gülüş, konuşma sağladığı üzere aktif bir çiğneme işlevi için kıymetlidir. Diş çürükleri tedavi edilmeden bırakılırsa, ağrı ve enfeksiyona yol açar.
Bir yahut daha fazla diş etrafındaki kronik bir enfeksiyon etraf doku ve yapıların yıkımına sebep olabilir, o denli ki daimi dişlerin gelişmenini olumsuz etkileyebilir.(A national clinical guideline, Nov 2005) Birden fazla gelişmiş ülkede EÇÇ düşük gelir düzeyli ailelerin çocuklarında daha yaygın olarak görülmektedir. Örneğin, bu kümede 3–5 yaşları içindeki çocuklarda EÇÇ görülme sıklığı (prevelansı) %90 olarak rapor edilmiştir. Ulusal fakirlik düzeyi ve altında yaşayan Amerikalı çocukların nerdeyse %80 inde süt dişlerindeki çürüklerin tedavisi yapılmamaktadır. Diş bakımı, bilhassa okul öncesi çağındaki korunmasız yoksul çocuklar için çoğunlukla karşılanamayan sıhhat ihtiyacıdır.
EÇÇ nin sonuçlarının yanı sıra uzun devirde ortaya çıkan tesirleri de bulunmaktadır.( Trends in Oral Health Status: United States, 1988-1994 and 1999-2004) Amerika’daki 12-23 aylık çocukların %2 sinde en az bir tane çürük kuşkusu bulunmasına karşılık 12-60 aylık çocukların %19 unda EÇÇ belirtileri görülmektedir. Kaliforniyadaki okul öncesi çağındaki çocukların üçte birinde ve genel çocuk populasyonun %70inde önemli oranlarda diş çürüğü rapor edilmiştir.(Ramos-Gomez ve başkaları,2007 ) En son çalışmalarda ülkemizdeki EÇÇ prevelans yüzdeleri %40,7-%69,8 içinde değişebildiği bildirilmiştir ve çürük oluşumunun birinci 1 yaş ortasında gerçekleşmediği ve takip eden iki yılın belirleyici olabildiği vurgulanmıştır. Öte yandan; annenin eğitim durumu ile annelerin çocuklarının dişlerini fırçalamaya başlama vakti ile direk bir irtibat olduğu ve toplumun her kısmında ağız diş sıhhati ile ilgili ebeveyn eğitiminin ne kadar kıymetli olduğu da bulgulanmıştır. (Aydın, 2007; Gökalp ve öbürleri, 2004; Demir ve öbürleri, 2008)
Çocuklar bir hastalık ve/veya tedavi sebebiyle medikal olarak baskılanmış (immünosüpresyon) durumdaysa, aslında akut bir ölümcül sebep yaratmayan sıradan diş enfeksiyonları, ölümcül olabilir. Bu istikametiyle çocuklarda risk bakımından çocuk tabiplerinin, çocuk diş sıhhati ile ilgili olarak ayrıntılı eğitilmesi gerekmektedir. Aslında Ülkemizde, çocukluk çağında görülen en sık 3 hastalıktan biri olan “diş çürüklerinin” sıhhat bir bütündür ideolojisi ile Temel Sıhhatin bir kesimi olarak kıymetlendirilmesi ve eğitimini de buna nazaran verilmesi temel sıhhat eğitim ideolojisi olarak (ülke meselelerin has bir eğitim modeli olarak) algılanmalıdır.